BuG 129 - Bericht uit het Gewisse 08-06-2010  Printversie (6 p)

Neergang FDF in Brussel, zoals bij VB, door 'allochtone' stem?
Zorgen 'allochtonen' ook voor een heropstanding Vlaamse partijen?

Het % van Brussel in 2003 en 2007 werd los van Halle/Vilv. berekend
zodat het vergelijkbaar is met 2004 en 2009, B-HV is hier al gesplitst.
 
Resultaten verkiezingen Brussel 2003-2009 per kieskanton
Verkiezingen Brussel 2003-2009 per kieskanton voor VB, MR, CDH, PS en Ecolo

Stemgerechtigden van Vreemde Afkomst Verkiezingen 2010
Stemgerechtigden Vreemde Afkomst per gemeente 2008
Evolutie stemgerechtigden Vr. Afk. 1990-2008 per gemeente

'Allochtonen' niet tegen de mat maar onder de mat

Er is geen thema (of de mensen erachter) dat in deze kiescampagne zo sterk onder de mat geveegd is als de 'allochtonen’, zeker aan Vlaamse kant, amper aanwezig op kieslijsten, afwezig in elk debat of kiesnieuwtje, noch als journalist of genodigde, dat De Crem in plaats van Nahima Lanjri het debat over Asiel mocht voeren was een absoluut dieptepunt. Nochtans kunnen zij wel eens zorgen voor een sanering van de communautaire discussie zodat terug kan aangeknoopt worden bij werkelijkheden en deze ontdaan worden van Vlaamse en Franstalige retoriek. Is de wens hier vader van de gedachte of zijn de lijnen nu al getrokken waarrond de werkelijkheid zich verder zal kristalliseren? Al is het maar bij wijze van gedachtenoefening proberen we het gewicht van de allochtone stem te meten om er later ook de kiesuitslag aan te toetsen.
 
Verslikken de peilingbureaus zich in de ‘allochtone’ afwezigen in hun steekproef
 
Hoeveel allochtonen hebben TNS (VRT-peiling, steekproef 2000 Belgen) en Ipsos Belgium (LLB/RTL peiling, 750 Vlamingen) opgenomen in hun steekproef: wil enige representativiteit op dat vlak spelen dan moeten dat voor deze verkiezingen 7,3% zijn in Vlaanderen, 56,3% in Brussel en 13,4% in Wallonië. De peilingbureau”s zouden wel eens met het verloop van elke verkiezing minder en minder in staat kunnen zijn deze ‘factor’ te verrekenen, ten voordele van de ‘extremen’ zoals Vlaams Belang en nu N-VA en voor Brussel het FDF (en de MR).

"IPSOS deed vroeger face-to-face-interviews, maar doet nu een internetpeiling" zo stelt  Jan Drijvers van TNS-Media in De Standaard van 03/04/2010. "30 procent van de mensen heeft geen internet, hoogstens 5 procent heeft geen telefoon of gsm. Er bestaan geen lijsten van internetaangeslotenen; voor telefoon en gsm wel. Daarom heeft bij ons elke kiezer evenveel kans om uitgekozen te worden voor deelname. Ieder bureau controleert ook de representativiteit van de steekproef en corrigeert die. Wij doen dat op grond van objectieve factoren: leeftijd, geslacht, stemgedrag bij vorige verkiezing. Hoe IPSOS dat doet, weten we niet." zo besluit hij. Van correctie naar 'allochtonen'percentage is geen sprake, ook niet naar verstedelijkingsgraad, want hoe verder van de steden verwijderd, hoe minder allochtonen op kiesintenties kunnen wegen.

Het is niet meer te doen voor de journalisten van de VRT

En waar blijven de universiteiten en hun profs om een kritische stem over deze commerciële peilingfirma’s te laten horen. Jaak Billiet mag dat wel doen in een discussie op 2/06/2010 in de Beurs van Berlage in Amsterdam, "Opiniepijlers wijzen op onzekerheid van peilingen" . "Het heeft in elk geval invloed op het gedrag van de politici zelf, stelde de Leuvense hoogleraar sociologie, Jaak Billiet. In 2000 bedroeg het aantal opinieonderzoeken dat de media haalde 227, in 2006 was dat gegroeid naar 1.473." Je moest dus naar Nederland om enige kritische beschouwing over de kiespeilingen te horen met Vlaamse profs in the picture. Niet alleen Jaak Billiet maar ook Marc Swyngedouw van het CeSO-KUL, dé specialist terzake, wordt samen met de gevestigde wetenschap door de journalistiek straal genegeerd. Enkel Ivan Devadder, die een schim van zichzelf geworden is, moet het echter allemaal alleen bolwerken, journalist, schrijver, analyst, debatleider, commentator en blogger op de VRT-website, het wordt voor hem echt wel teveel, zodat hij zich nu terecht ook afvraagt of er naast alle andere problemen, geen probleem is met of in de media. Na het verdwijnen van Bracke komen diens adepten wel onder erg hoge (werk)druk te staan.
 
PS en Ecolo sterker door afrekening met de 'ouderwordende francofonie"?
 
Als de ‘allochtone’ stem ergens zal wegen dan zal het wellicht Brussel zijn, met na het Vlaams Belang, als volgend ‘slachtoffer’, het FDF en de MR. De strijd op leven en dood zoals men zegt van Milquet, is in feite misschien de strijd van de CDH met PS en Ecolo om de ‘allochtone’ stem, en ook Milquet zou zich wel eens kunnen vergissen met het communautaire in Brussel te laten prevaleren. Het is niet alleen ‘Wallonië’ dat volgens Guido Fonteyn in z’n opinie op de website De Redactie meer en meer afstand neemt van wat hij “de verouderende francofonie” noemt, hij haalt ook de vakbondsman Demetrio Scagliola aan die stelt dat de Walen er niet aan denken ‘de mourir pour ces richards de Kraainem’. Ook in Brussel zou de as PS-Ecolo wel eens beter kunnen beantwoorden aan de nieuwe demografische realiteit dan waar MR en CDH zich op richten, met het FDF als grote verliezer.
  
Zijn in Wallonië en vooral Brussel PS en Ecolo de splijtzwam die, dankzij de allochtone stem, het perspectief voor België (terug) opent doordat zowel MR als CDH blij mogen zijn om onder de condities van PS en Ecolo nog mee te doen in de federale regering, zodat zij de meest meegaande kunnen kiezen. En zelfs een verzwakt CD&V zou hierin een excellent platform kunnen vinden om haar eenzame investering in het nieuwe België (zoals Liesbeth Van Impe kommervol op het grote debat vertolkte) nog tot een goed einde te brengen. De trouwe ACW-kiezer zal allicht in deze laatste kiesweek nog extra gemobiliseerd worden om de CD&V nog over de 20% te tillen. Marc Hooghe, Kris Deschouwer, Pascal Delwit en Stefaan Walgrave bestaan het in DS van 08/06/2010 de CD&V tot het 'rechtse kamp' te rekenen waarbij de SP-A nog in het 'linkse kamp' beland. Dat is 'hakbijlanalyse'. En zolang CD&V, SP-a, Open VLD, als het moet Groen! en als het daarvan zou afhangen zelfs een LDD die nog met de hakken over de sloot de kiesdrempel haalt, in de meerderheid zijn, dan ziet het er, zoals in de sterren geschreven stond, toch nog niet echt slecht uit voor de behartigers van solidariteit in een 'vernieuwd' België. En Dedecker kan zo z’n dubbele rekening met  NV-A vereffenen en zich, als hij nodig is, met een Ministerpost opnieuw kunnen verzoenen met de politiek.
 
Evolutie kiesuitslagen Brussel 2003-2009
   
Voortgaande op de federale kiesuitslagen van 2003 en 2007 en van de Brusselse gewestverkiezingen in 2004 en 2009 kan, in % op het totaal aantal geldige stemmen, een evolutie geschetst worden met enkele opvallende tendensen. Daarbij kan ook voor elk van deze verkiezingen een telling gebeuren van het aantal stemmen op Vlaamse en op Franstalige partijen. We schetsen eerst de situatie op het niveau van Brusselse gewest met alle partijen die de laatste 7 jaar meegedongen hebben naar de stem van de kiezer. PCP, PJM en musulman.be staan voor 'moslim'partijen. De 'linkse partijen' zijn naar goed vermogen gegroepeerd zodat een vergelijking met PVDA/PTB+ en Front des Gauches gemakkelijker wordt. Ook worden enkele algemenere cijfers in de tabel betrokken: naast het bevolkingsaantal is er het aandeel 18+  voortgaande op de effectieve verdeling van nieuwe Belgen + nageslacht in 2005. Daardoor is het mogelijk om het 'democratisch deficit' te indiceren, dwz het % vreemdelingen op de 18-jarigen dat geen stemrecht heeft, hetgeen vooral voor Sint-Gilis bijna 40% bedraagt!. In de tabel is ook de evolutie opgenomen van het aantal stemgerechtigden van vreemde afkomst dat in Brussel gegroeid is van 36,4% in 2003 tot 50,8% in 2010, en dat met een groeiend aantal stemgerechtigden. Wie de kiesevolutie in Brussel wil begrijpen doet er best aan dit element minstens in beeld te brengen. De uitspraken van Audenaert in Phara van 4 juni 2010 waarbij hij stelt dat, afhankelijk van de studies, binnen 5 tot 8 acht jaar de Brusselse bevolking voor de helft uit moslims zal bestaan, is ongegrond en voor een politieverantwoordelijke die dan nog zegt 'beroepsmatig' te spreken, er compleet over.
 
De resultaten voor Brussel in 2003 en 2007 werden bekomen door de Brusselse kieskantons samen te tellen. Voor 2004 en 2009 werden de % op de taalgroepen herberekend op het totaal van de geldige stemmen zodat de uitslagenreeks 2003, 2004, 2007 en 2009 vergelijkbaar wordt, hetgeen al blijkt uit de logische evolutie van het aantal stemgerechtigden.
   

  
Om demografische redenen zou het FDF (en dus de MR) in Brussel dezelfde weg kunnen opgaan van het Vlaams Blok/Belang die van 5,93% in 2003 naar 1,97% getuimeld is in 2009.De daling van de MR van 31,96% in 2007 naar 26,46% in 2009, op twee jaar tijd dus, kan de voorbode kunnen zijn van een verdere neergang.

Resultaten Verkiezingen Brussel 2003-2009 per kieskanton
Na de 13/06/2010 verschijnt een geactualiseerde versie.

Evolutie MR/FDF 2003- 2009 per kieskanton in het Brusselse gewest

Niet alleen de samenstelling van Brussel is divers, ook de samenstelling van de gemeenten behorende tot een kanton, zo werden armere en rijkere gemeenten in de kantons 'gemengd' behalve in Brussel en Sint-Gillis, de gemeenten waar de uitslag ook als 'gemeente'uitslag kan gelezen worden.
  

Verkiezingen Brussel 2003-2009 per kieskanton voor VB, MR, CDH, PS en Ecolo

Samenstelling kieskantons Brussel gewest:

Kanton Anderlecht (Anderlecht + Sint-Agatha-Berchem)
Kanton Brussel (Brussel)
Kanton Elsene (Elsene, Oudergem, Watermael-Bosvoorde)
Kanton Schaarbeek (Schaarbeek, Evere)
Kanton Sint-Gillis (Sint-Gilis)
Kanton Sint-Jans-Molenbeek (Koekelberg, Jette, Ganshoren, Sint-J-Molenbeek)
Kanton Sint-Joost-ten-Node (Etterbeek, ST-Pieters-Woluwe, St-Lambrechts-Woluwe, Sint-Joost-ten-Node)
Kanton Ukkel (Ukkel, Vorst)
 
Evolutie 2003-2009 van PS + Ecolo samengeteld in de Brusselse kieskantons
 
Als tegenover de evolutie van de MR, de evolutie van PS+Ecolo samen wordt uitgezet kunnen er ook nog verrassingen uit de bus komen die mede door de allochtone stem en een slecht gepositioneerde CDH kunnen gestimuleerd worden:
  

 
Verkiezingen 2010: revival van de Vlaamse stem in Brussel?
 
In de marge van de échte kiesstrijd is de aantrek van de stem op Vlaamse partijen tot nu toe altijd een punt van alsmaar verder gaande ontgoocheling geweest, alhoewel. De stem op de Vlaamse Partijen die zich tot 2007 in vrije val bevond heeft zich in 2009 gestabiliseerd. Deze stabilisering en eventuele groei bij de komende verkiezingen komt hoe dan ook voort uit een ‘allochtone’ stem die dus ook voor een (verdere) opgang van de Vlaamse partijen in Brussel kan zorgen, en dit ‘ondanks’ het ontbreken van allochtonen op de Vlaamse kieslijsten in Brussel-Halle-Vilvoorde. Dat 'allochtonen' die de Vlaamse partijen uit hun as doen verrijzen zou een sterk staaltje in de geschiedenis van België en de Vlaamse beweging zijn.

Federale en Gewestverkiezing zijn allicht nooit heel vergelijkbaar maar de tendensen liggen ontegensprekelijk in een vergelijkbare lijn. In 2007 stemden 11,35% van de Brusselse stemgerechtigden op Vlaamse lijsten, in 2004 was dat nog 13,78% en bij de federale verkiezingen van 2003 nog 15,89%. Belangrijk evenwel is de vaststelling dat vergeleken met 2007 het aantal stemmen op Vlaamse partijen met 11,25% quasi gelijk gebleven is in 2009 en dit in alle kieskantons in Brussel. Met een hoger aandeel kiesgerechtigden van vreemde afkomst zou een verhoging van het % aantal stemmen op Vlaamse lijsten in 2010 de dynamiek van de 'allochtone' Vlaamse stem kunnen aantonen, in het andere geval kunnen de Vlaamse Partijen zich evenzeer afvragen wat hun 'politiek' tav het Brusselse kiespubliek kan/moet zijn. We zullen niet nalaten om de kiesuitslag te confronteren met deze mogelijkheden.
  

 
De representatiegraad van 'allochtonen' op de Vlaamse en Franstalige kieslijsten
 
Om deze mogelijke evolutie te kaderen komen we even terug op de ondermaatse 'representatiegraad' van allochtonen op Vlaamse partijen in tegenstelling tot de Franstalige, vooral in Brussel. We baseren ons nu op de telling van het Minderhedenforum van allochtone kandidaten op alle lijsten, npdata had dit enkel voor de Vlaamse kandidaten gedaan. Het Minderhedenforum is voortgegaan op de 7 'grote' partijen, de PVDA dus niet inbegrepen.
 
De representatiegraad in Vlaanderen bedraagt 20,1%, dwz in vergelijking met hun aanwezigheid in de bevolking zijn de 'allochtonen' maar voor 20,1% of 1/5 terug te vinden zijn op Vlaamse lijsten. In de Franstalige gemeenschap is dit 63,6% of 2/3. Enige nuancering is hier evenwel belangrijk. Het is vooral BHV waar het verschil (begrijpelijk) tot uitdrukking komt: in BHV zijn slechts 9,2% van de kandidaten op Vlaamse lijsten 'allochtoon' in vergelijking met hun aanwezigheid in BHV waar Brussel uiteraard sterk in doorweegt. Op de Franstalige lijsten daarentegen is dit 76,5% of 8 keer meer. Een stijging van het aantal stemmen op Vlaamse lijsten in Brussel zou tegen deze achtergrond een merkwaardig fenomeen zijn.
  

  
In de andere Franstalige kieskringen is behoudens in Namen en Henegouwen rond de 40% de allochtone aanwezigheid eerder beperkt, wat zeker voor Luik verwondering baart. Limburg, Antwerpen met 1/3 vertegenwoordiging en Oost-Vlaanderen met de helft zetten zich op een positieve tendens.
 
Afscheid van Brussel of van de Vlaamse retoriek?
 
Zoals reeds vroeger aangegeven geeft vooral de extreme ondervertegenwoordiging van 'allochtonen' in Brussel, Halle en Vilvoorde op de Vlaamse kieslijsten de indruk dat Vlaanderen reeds afscheid genomen heeft van Brussel. Maar dat is misschien zonder de waard gerekend als de allochtonen zelf, ondanks hun afwezigheid op de kieslijsten, voor een revival van de Vlaamse stem zouden zorgen door op Vlaamse partijen te stemmen. Als 25% van de Brusselse bevolking naar het Nederlands onderwijs gaat is het evenwel niet meer dan normaal dat dit ook z'n weerslag krijgt op het politieke vlak, zeker nu, jaar na jaar, meer en meer Belg geworden vreemdelingen over stemrecht beschikken en de overleden oude francofone en Vlaamse Brusselaars gaan vervangen.. Misschien zal deze mogelijke evolutie de Vlaamse Partijen eindelijk de weg wijzen in Brussel, los van elke retoriek waarvan alsmaar sterkere staaltjes gegeven worden.
 
Of is het dan toch zo dat hoe verder de kiezers van de steden woonen, hoe meer de NV-A aan impact zal winnen, dwz minimaal in Antwerpen, magertjes in Gent, Mechelen, Lokeren, Genk, en alsmaar meer in de landelijke gebieden, hoe verder van de steden en 'het vreemde' hoe meer de Vlaming zich thuis voelt in een nationalistisch discours of Vlaamse retoriek. Maar in de steden, Brussel voorop, zal het 'nationalisme', ook dat van het FDF, in sourdine gezet zijn door de allochtone stem die naar de toekomst toe alsmaar sterker wordt en meer 'volkseigen'.
 
Uitsmijter: Verkiezingsshow op De Dolle Mol
 
Volgen Jan Bucquoy, onafhankelijk kandidaat op de lijst van Front des Gauches, 12de en laatste plaats als opvolger voor de kamerlijst in BHV, is deze naam voor de Fransen enigszins belachelijk, in Frankrijk betekent gauche ook 'onhandig' en zou het in feite om het Front van de 'Onhandigen' gaan. Op de Dolle Mol verkiezingsshow  kan je terecht voor een echt andere kijk op het kiesverloop.
 
Jan Hertogen, socioloog