BuG 76 - Bericht uit het Gewisse15-10-2007 Printversie (4 p)

Oostendse laaggeschoolde jongeren 2006: 68% daling was 4x overdreven

Na correctie tot 39% in 2007 ligt Oostende in de lijn van de meeste andere centrumsteden
Oostende deed het ook goed maar bediende het algemene beleid van foutieve cijfers
'Fout' door juiste toepassing van 'richtlijnen'? Of was er een speciale voor Oostende?
De politiek euforie was zonder grond voor de harde aanpak van 'laaggeschoolden'
Misschien is er voor laaggeschoolden ook sprake van een effectief 'Limburgs model'.
Waarom heeft niemand die evidente fout gezien en heeft ze 18 maanden aangesleept?
Waarom hebben overheid, vakbonden en werkgevers (VESOC) de klok zelf niet geluid? 
De VDAB zou best alle uitgekuiste cijfers centrumsteden publiceren vanaf januari 2006

Databank werkloosheid VDAB  BuG 74  BuG 75  Basistabellen scholing onderaan

De Databank werkloosheid VDAB - Arvastat laat toe voor de -25 jarigen een opdeling te maken volgens scholing: 
- Laaggeschoold is ongeschoold, lager onderwijs of maximum de eerste twee jaren secundair onderwijs (1ste graad)
- Middengeschoold is 2de en 3de graad secundair onderwijs
- Hooggeschoold is bachelor of master, hoger en universitair onderwijs
In de tabellen onderaan worden de basisgegevens en % laaggeschoolden op het totaal -25 jarigen toegevoegd.
 
Oostende had NIET de meerwaarde die de politiek haar toedichtte

In september 2006, 9 maanden na de start van de actie, lag de Oostendse jeugdwerkloosheid van laaggeschoolden 68% lager dan een jaar ervoor, tegenover 13% in Vlaanderen en 18% in de centrumsteden. 
     

    
Een jaar later, in september 2007, na herinschrijving van de werkzoekende jobhunters vanaf juni 2007, is de daling van de  werkloosheid 39% voor laaggeschoolden, tegenover 31% voor Vlaanderen en 34% voor de centrumsteden, die voor Oostende het referentiepunt zijn, en niét de situatie in Vlaanderen, zoals Vande Lanotte ten onrechte gebruikt. De 'meerwaarde' van Oostende ligt met 39% maar een fractie hoger dan de 34% van de centrumsteden. In feite scoort Oostende voor laaggeschoolden gemiddeld en zitten ze in de middenmoot. Vooral het resultaat in Gent en Antwerpen met 30% trekt het gemiddelde naar omlaag. 
  

Opvallend is ook het erg zwakke resultaat van Oostende voor hooggeschoolden tegenover de middengeschoolden. In feite ligt het resultaat voor laaggeschoolden in Oostende volledig gelijk aan de niet-laaggeschoolden (midden- en hooggeschoolden samen), hetgeen het totale resultaat op 40% brengt. In de meeste centrumsteden en er buiten ligt de daling werkloosheid midden- en hooggeschoolden op een gelijk niveau in de centrumsteden. 

"De richtlijnen werden toegepast" stelt Vande Lanotte, niets is minder waar

In Oostende werd de richtlijn NIET toegepast, de jobhunting werd er ten onrechte niet als 'begeleiding' maar als een ' beroepsopleiding' beschouwd . Na de collectieve initiatiesessie werden zij uit werkloosheid geschrapt terwijl het voor hen nog moest beginnen. "Werkzoekenden die hieraan deelnamen werden omwille van het collectieve karakter omschreven als “werkzoekenden in opleiding”. Het gaat daarbij niet om een eigenlijke beroepsopleiding" (Vesoc 12-7-07) en dan is de richtlijn onverbiddelijk, de inschrijving als werkzoekende dient gehandhaafd. En als er sprake is van fout bij de registratie, dan kan dit toch niet voortkomen uit een juiste toepassing van een algemene richtlijn. Of over welke 'richtlijn' heeft Vande Lanotte het, een speciale voor Oostende?
 
Het geheim van de mijngemeenten ontraadseld? Het Limburgs model.
 
In vorige BuG's werd een sterkere daling van de werkloosheid in de mijngemeenten vastgesteld. Er werd gesproken van een 'inhaaloperatie'. Zaak is dat de Limburgse mijngemeenten, in het begin van de actie, relatief minder laaggeschoolde jongeren telden (zie tabellen onderaan) die evenwel meer dan elders uit de werkloosheid verdwenen zijn, bv  61% daling in in Heusden-Zolder en 58% in houthalen-Helchteren op twee jaar tijd. Hoe is de beginsituatie van relatief lage laaggeschoolde werkloosheid te verklaren, vonden ze vroeger vlugger werk dan hoger geschoolden, zijn er minder laaggeschoolden in Limburg? Hoe komt het dat de beperktere groep laaggeschoolden toch vlugger dan in andere centrumsteden aan het werk geraakt? Misschien moet ook eens goed naar Limburg gekeken worden en kan er sprake zijn van een 'Limburgs model'.
  
Specifieke actie in Antwerpen, Gent en Hasselt kan resultaat laaggeschoolden verder omhoogtrekken
  
Met 40% werkloosheidsdaling in de centrumsteden en 41% erbuiten vinden midden- en hogergeschoolden gemakkelijker een weg uit de werkloosheid dan de laaggeschoolden met 34% daling. Maar hierin speelt vooral de lage score voor laaggeschoolden in de grootsteden Gent en Antwerpen waar het resultaat, weliswaar met 30% op een goed niveau, nog kan verbeteren. Het grootstedelijk karakter en de hogere aanwezigheid van allochtonen vertekent een lineaire vergelijking tussen de steden. Het is/was te betwijfelen of de overtrokken positie van de witte stad Oostende hier zo richtinggevend kan zijn als men politieke heeft doen uitschijnen?
 
De politiek euforie rond Oostende zonder grond voor harde aanpak 'laaggeschoolden'
 
Tegenover de reductie van de impact van het Oostends model klinken de politieke uitspraken hard en hol: Nieuwsblad 31/07/06: "Wat de aanpak van de werkloosheid en de langdurig werklozen betreft, werpt de activeringspolitiek van Vlaams minister Frank Vandenbroucke vruchten af. Ons principe is om werklozen via opleidingen nieuwe tewerkstellingskansen te geven. Dat is bijvoorbeeld in Oostende met laaggeschoolden wonderwel gelukt. Wie niet wil ingaan op een dergelijk werkaanbod, moet geschorst worden.''  Het wonder van Oostende was evenwel fake, het was niet 'wonderwel' zoals Vande Lanotte stelt, maar de politieke conclusies waren daarentegen hard en ingrijpend. Na twee jaar zit Oostende voor laaggeschoolden gewoon in het peleton van de centrumsteden, een plaats die ze doorheen de ganse (jobhuntings)actie (maar) gehad hebben.
   
Het Laatste Nieuws 21/05/06: "De nieuwe aanpak van minister van Werk Frank Vandenbroucke (sp.a) om de jeugdwerkloosheid in Vlaanderen sterk te doen dalen, kent een spectaculair succes. Dat blijkt uit de resultaten in Oostende, de stad die het nieuwe systeem als eerste uittest. In vier maanden zijn er al 37 procent minder jongeren zonder werk... In 2005 waren er in Oostende gemiddeld 485 werkzoekende, laaggeschoolde jongeren. ...Tussen 1 januari en 1 mei van dit jaar is dat aantal al met 37 procent gedaald tot 301, zegt Johan Vande Lanotte. Bovendien volgen nu zo'n 50 jongeren een intensieve opleiding en nog 33 staan in de wachtrij om een opleiding te krijgen. Na de opleiding hebben ze effectief zicht op een job." 
 
Zo kon in Oostende in 2006 van alles beweerd worden. In mei 2006 was 37% al tewerkgesteld en 17% was 'bovendien' in opleiding, of waren die toen al niet begrepen in de 37% daling, zodat in feite maar sprake was van een echte daling met 20%, vijf maand na het begin van de actie. De VDAB zou best eens alle uitgekuiste cijfers publiceren vanaf januari 2006, zodat ook voor die periode de echte impact van de acties in de centrumsteden kan nagegaan worden. 

De verhoging werkloosheid laaggeschoolden geeft mate aan waarin de actie niet gelukt is 

In mei 2007 nog, de maand vóór de rechtzetting, was de werkloosheid van laaggeschoolde jongeren in Oostende zogezegd met 65% verminderd, in vergelijking met mei 2005. In juni werd dit bijgesteld en in september 2007 werd een daling van 39% vastgesteld in vergelijking met september 2005 of  een vermindering met 26%. Dat waren dan laaggeschoolde jongeren die wel uitgeschreven waren maar nog geen werk hadden en ook geen beroepsopleiding volgden. Het geeft in feite de mate aan waarin het Oostends model nog niet gewerkt heeft in Oostende.

Herinschrijving in Oostende wil ook zeggen dat er feite minder jobs waren

Als er in feite meer werkzoekenden waren in Oostende dan waren er evenmin jobs voor deze vermeende werkenden. Door de verkeerde werkzoekendencijfers werd ten onrechte de indruk gegeven dat er wél jobs waren . En dat het (vooral de laaggeschoolde) werkzoekenden waren die 'werkonwillig' waren. Enkel door de totale aanpak en de dreiging van schorsing zouden laaggeschoolden (eindelijk) tot werk gebracht zijn. Een scha(n)delijke en onterechte stigmatisering. 
Minimalisering resultaten andere centra

Een ander nefast gevolg is dat de positieve resultaten in andere centra werden door de Oostendse luchtbel ten onrechte (statistisch) geminimaliseerd werden, hetgeen ook in het nadeel speelde van de (laaggeschoolde) werkzoekenden. De VDAB heeft dit in de feite opgevangen door voldoende breed de positieve ervaringen in de andere centra in haar beleid te verwerken.

Het echte nieuws in 2006: specifieke actie voor laaggeschoolden loont

Het globale resultaat voor laaggeschoolden in de centrumsteden lag in september 2006 voor alle centrumsteden samen met -18% dubbel zo hoog als in de rest van Vlaanderen (-9%), dàt had het echte nieuws moeten zijn in 2006!  Na twee jaar is dit verschil gehalveerd zodat ook, allicht omwille van de algemene economische toestand, buiten de centrumsteden de laaggeschoolde jongeren hun weg naar een job gevonden hebben.

Waarom heeft geen van de 'partners' vlugger de klok geluid?

Binnen het Vlaams Economisch Sociaal Overlegcomité (VESOC) vindt het drieledig overleg tussen overheid, vakbonden en werkgevers plaats. Op 12 juli 2007was elkeen perfect op de hoogte van de foute werkloosheidscijfers in Oostende en hun overmatige( politieke) impact op het beleid. Waarom hebben vakbonden en werkgeversorganisaties er niet zelf melding van gemaakt? En waarom hebben al deze deskundigen de foute ingifte niet vroeger vastgesteld?

Vande Lanotte en percentages, het zal nooit lukken. 

Vande Lanotte meldt in De Standaard/Belga van 12-10-07 dat de afstand tussen de Vlaamse en Oostendse werkloosheid nog 4,17% is in 09/2005 en in 09/2007 nog maar 2,66%. Dus is Oostende er op vooruitgegaan klinkt de volledig onterechte conclusie.  

Niet het verschil tussen Vlaanderen en Oostende maar de evolutie in Vlaanderen en Oostende dient als % bereken. En dan is de werkloosheid op die twee jaar met 28,6% gedaald in Vlaanderen en in Oostende met 30,9%, of dicht bij het Vlaams gemiddelde. Volgens Vande Lanotte "is dat op zich al een unieke inhaalbeweging", terwijl er van inhaalbeweging zelfs geen sprake. Niet het 'absolute' verschil maar de 'relatieve' evolutie moet vergeleken worden en die wijkt niet af van de Vlaamse evolutie, een conclusie die ook voor de -25 jarigen werd vastgesteld en die ook opgaat voor de algemene werkloosheid in Oostende.

De mythe Oostende is vooral een 'politiek' fenomeen (geweest)
 
Het buiten proporties naar voor trekken van het Oostendse model was vooral een op politieke (neven)doelen gestoelde vermeende werkelijkheid. Het heeft de VDAB evenwel niet verhinderd om de positieve aspecten van alle centrumsteden (en daarbuiten) te integreren in haar effectieve en vruchtbare actie tav  jonge werkzoekenden (en alle anderen) met aandacht voor de laaggeschoolden en de allochtonen.
 
Jan Hertogen, socioloog

 __________________________________

Basisgegevens Werkloosheid -25 jarigen naar scholing september 2005, 2006 en 2007

Werkloosheid -25 jarigen 09-2005 naar scholing - Bron VDAB
Aantallen	Scholing				% laag-
13 centrumgemeenten	Laag	Midden	Hoog	Totaal	geschoold
1. Antwerpen	4252	2728	833	7.813	54%
2. Genk	640	577	142	1.359	47%
3. Gent	1.864	1.457	796	4.117	45%
4. Ronse	228	174	33	435	52%
5. Beringen	274	315	97	686	40%
6. Maasmechelen	312	284	89	685	46%
7. Mechelen	689	442	168	1.299	53%
8. Heusden-Zolder	191	259	100	550	35%
9. Oostende	481	326	121	928	52%
10. Houthalen-Helcht.	274	224	68	566	48%
11. Leuven	391	372	363	1.126	35%
12. Hasselt	307	368	232	907	34%
13. Aalst	528	368	168	1.064	50%
Totaal centrumsteden	10.431	7.894	3.210	21.535	48%
Totaal andere steden	16.109	19.316	12.260	47.685	34%
Totaal Vlaanderen	26.540	27.210	15.470	69.220	38%
Werkloosheid -25 jarigen 09-2006 naar scholing - Bron VDAB
Aantallen	Scholing				% laag-
13 centrumgemeenten	Laag	Midden	Hoog	Totaal	geschoold
1. Antwerpen	3745	2432	700	6.877	54%
2. Genk	500	413	117	1.030	49%
3. Gent	1.597	1.256	636	3.489	46%
4. Ronse	164	134	23	321	51%
5. Beringen	223	272	108	603	37%
6. Maasmechelen	209	236	66	511	41%
7. Mechelen	606	366	141	1.113	54%
8. Heusden-Zolder	144	209	83	436	33%
9. Oostende	154	254	97	505	30%
10. Houthalen-Helcht.	202	189	63	454	44%
11. Leuven	369	297	272	938	39%
12. Hasselt	262	291	200	753	35%
13. Aalst	347	279	137	763	45%
Totaal centrumsteden	8.522	6.628	2.643	17.793	48%
Totaal andere steden	14.646	16.233	9.717	40.596	36%
Totaal Vlaanderen	23.168	22.861	12.360	58.389	40%
Werkloosheid -25 jaringen 09-2007 naar scholing  - Bron VDAB
Aantallen	Scholing				% laag-
13 centrumgemeenten	Laag	Midden	Hoog	Totaal	geschoold
1. Antwerpen	2993	1768	467	5.228	57%
2. Genk	386	261	93	740	52%
3. Gent	1.319	904	476	2.699	49%
4. Ronse	153	116	31	300	51%
5. Beringen	143	187	57	387	37%
6. Maasmechelen	192	179	45	416	46%
7. Mechelen	427	269	95	791	54%
8. Heusden-Zolder	75	120	63	258	29%
9. Oostende	292	180	89	561	52%
10. Houthalen-Helcht.	115	107	52	274	42%
11. Leuven	244	243	201	688	35%
12. Hasselt	209	237	155	601	35%
13. Aalst	334	203	102	639	52%
Totaal centrumsteden	6.882	4.774	1.926	13.582	51%
Totaal andere steden	11.376	11.218	7.191	29.785	38%
Totaal Vlaanderen	18.258	15.992	9.117	43.367	42%