BuG 364 – Bericht uit het Gewisse – 24 juli 2017
   
BuG 364 on-line                             Printversie (16p)

Loontrekkenden naar leeftijd en gewest op 31/12/2016
voor elk van de 916 NACE-sectoren en subtotalen op alle niveaus

% loontrekkenden Publieke dienstverlening berekend op bevolking
gelijk in Waals (15,9%) en Vlaams gewest (15,5%) die beiden teren
op Brusselse jobs. % Publieke dienstverlening berekend op de
loontrekkenden is in Vlaanderen 43,6%, in het Brussels gewest
51,1% en in Wallonië op 51,9%, gemiddelde voor België 46,5%,
 en met de pendel vanuit het buitenland (28,9%) is het totaal 46,0%

Tabel: Loontrekkenden naar leeftijd en gewest 2016
Tabel: Publieke Dienstverlening naar gewest 2016  
   

De verdeling van loontrekkenden naar leeftijd en gewest is een unieke en nog niet geëxploreerde bron van informatie over de arbeidsmarkt met een detail tot op het niveau van elk van de 916 NACE-codes (5 digit) en alle tussenliggende subtotalen op 4, 3, 2 en 1 digit, met daarbij nog het onderscheid tussen de RSZ-werknemers en deze van de lokale besturen (RSZ-PPO).

De leeftijdsgegevens laten toe voor elke deelsector volgende grafieken aan te maken:

- Leeftijdsverdeling loontrekkenden per leeftijd
- Vergelijking Leeftijdsverdeling per gewest in aantal en %
- Werkzaamheidsgraad loontrekkenden per leeftijd en per gewest
- % loontrekkenden van een sector op het totaal loontrekkenden per leeftijd en gewest
- Aantal en % loontrekkenden van -26 jaar (cfr rapport CRB)
- Aantal en % loontrekkenden van 50+, 55+ en 60+ vergeleken per gewest
- Enkele subtotalen zijn aangemaakt waarbij samenhangende sectoren werden gegroepeeerd zoals bv voor politie (federaal+lokaal) en bejaarden(homes+RVT)

Een aantal verrassende vaststellingen en vragen kunnen bij een eerste exploratie van de gegevens gesteld:

- de spoorwegen stevenen af op een 'selffulfilling' ramp met enkel privatisering als uitweg
- waar vroeger vele spoormannen van Brussel waren (oa m'n grootvader) zijn het er nu slechts 3 op 100
- agenten en leger vermijden Brussel als woonplaats, slechts 5% agenten en 3% militairen woont er
- de generatiewisseling biedt vooral voor Brussel kansen, willen of niet
- er is evenveel Publieke Dienstverlening voor de bevolking in het Vlaams en het Waals gewest
- en nog heel wat andere oogopeners die het denken stimuleren
 
Enkele grafieken ter illustratie.

Deze grafieken zijn op enkele seconden aan te maken door de betreffende rij in de tabel te kopiëren en te plakken op rij 2 van het blad grafieken. Zo worden automatisch 12 grafieken aangemaakt, 6 op het blad grafieken en 6 op het blad Werkzaamheidsgraad.

1. Woonvoorzieningen voor bejaarden (ROB+RVT samen)

1. 1. Bejaardenhomes: Leeftijdsverdeling

Uitbouw van de sector situeert zich 25 jaar geleden en zit terug in een
opbouw omwille van de veroudering van de bevolking.
 

De uitbouw van de sector is vooral in Vlaanderen gebeurd en krijgt nu
een vervolg. In Wallonië en Brussel is het personeel van middenleeftijd.


12% van het personeel in het Vlaams gewest is -26 jaar en 33% van het
personeel is er 50 jaar en ouder tegenover 27% in Brussel/Wallonië
Voor iedereen is er werk genoeg in de bejaardensector, voor mannen,
voor migratieachtergrond en zeker ook voor werkzoekenden en niet-actieven
van oudere leeftijd die langs een veelheid van vormingen naar tewerk-
stelling in de bejaardensector kunnen toegeleid in diverse functies.

Publieke RVT's (RSZ-PPO - Lokaal bestuur)

De tabel laat toe om het onderscheid te maken tussen de Publieke
bejaardenhomes en de VZW/Commerciële samen en de onderscheiden
personeelsbehoefte bij de vervanging van wie op pensioen gaat
 

1.2. Bejaardenhomes: Verdeling naar gewest

In deze grafiek wordt nagegaan hoeveel % van het personeel van een sector woont in elk gewest en dit voor elk leeftijdsjaar. Boven de grafiek wordt telkens het totaal% per gewest weergegeven:
  

Van de jongeren is vooral de instroom in Vlaanderen opvallend

6% van het personeel van woonvoorzieningen voor bejaarden woont in het Brusselse gewest. Een laag % kan het gevolg zijn van een beperkte activiteit in deze sector of een ondertewerkstelling van de bewoners van het gewest. In dit geval spelen beide elementen. Door het verhoogde jongerenpotentieel is Brussel goed geplaatst om de personeelsbehoefte in de bejaardenzorg in Vlaanderen mee te verhelpen in de toekomst en de eigen zorgvoorzieningen met Brusselaars te bemannen en -vrouwen.

  
ROB

En ook tussen het verschil in de uitbouw ROB en RVT
en de verschillende leeftijdsverdeling naar gewest

RVT

RVT is door een lagere verouderingsgraad veel minder uitgebouwd
in Wallonië dan in het Vlaams gewest, ook een kwestie van 'tranfers'.
Bij ROB in Vlaanderen meer ouder personeel dan RVT (zorgzwaarte?)

1.3. Bejaardenhomes: Aandeel sector in de tewerkstellingsgraad.

De werkzaamheidsgraad is het totaal werkenden en werklozen berekend op de bevolking op arbeidsleeftijd (15-64 jaar). Het is interessant om na te gaan welke de bijdrage is van een sector aan deze werkzaamheidsgraad. In onderstaande grafiek wordt dus per gewest het % weergegeven: per leeftijdsjaar wordt van het aantal werkenden in de sector gedeeld door het totaal aantal loontrekkenden van diezelfde leeftijd.

Aandeel sector (donkerblauw) tav de werkzaamheidsgraad loontrek-
kenden in België. Voor elk gewest is zulk een grafiek aangemaakt.

Gemiddeld aandeel in Werkzaamheidsgraad is 2%


Groot aandeel bij jongerentewerkstelling, stijgend bij 50+

Interessant om na te gaan is het aandeel van de sector tav de loontrekkenden en hoe de evolutie is volgens leeftijd. Zo is duidelijk dat vooral in Vlaanderen een goed deel van de jongerentewerkstelling naar de woonzorgvoorzieningen gaat en dat in alle gewesten een stijgend aandeel is bij hogere leeftijd, een aanduiding dat de eindeloopbaanregeling werkt, dwz dat de stijging hoger is in vergelijking met het effectief aantal op oudere leeftijd.

2. Enkele opvallende vaststellingen

% verdeling loontrekkenden naar leeftijd per gewest

Ook al ligt het aantal loontrekkenden in Brussel relatief laag, het
aandeel van de 25-35 jaren ligt er veel hoger dan de andere ge-
westen? Zoals nog al eens aangegeven is het werkloosheidspro-
bleem voor de +35 jarigen in Brussel  hoger dan dit van de jongeren
waarbij vooral de opstap naar werk problematisch is.

    
Lokale Politie

Verjonging bij de lokale politie

In het algemeen met 5% en vooral bij de jongere politiemannen
in Brussel is er een volledig deficit bij de lokale politieambtenaren.
Het is vooral vanuit Wallonië dat politie in Brussel komt werken.

Federale Politie

Op termijn staat de federale politie voor een enorme verjongingsoperatie


Brusselaars zijn meer dan bij de lokale politie aanwezig bij de federale
politie, maar het kan nog beter gezien de centrale rol van deze eenheid.

Openbaar Bestuur (O-sectie - 376.956 ambtenaren)

Unieke kansen voor Brusselse jongeren de komende 10 jaar, de
wisseling van de wacht is onontkoombaar en er zal volk tekort zijn.


37% is meer dan 50 jaar, 21 zelfs meer dan 55 jaar. De vervangings-
behoefte zal alsmaar groter worden ook al wordt niet iedereen vervangen.
 
Leger

Wie gaat binnen 5 jaar België verdedigen als het er op aan komt?
    

Brussel omgeven door militairen in Vlaams en vooral Waals gewest,
maar 3% van de Belgische militairen woont in het Brussels gewest.

Spoor

Zonder woorden

29% van het spoorwegpersoneel is 55+ en op 60 jaar zijn die zeker weg.
   

 
De Belgische treinactiviteit concentreert zich minimaal voor 25% in Brussel,
maar slechts 4% van de spoormannen woont in Brussel, een schande
die enkel te verklaren is door het volledig afwijzen van de Brusselaar
met migratieachtergrond, zowel door personeelsbeleid als vakbonden.
En ook bij de jongerentewerkstelling, waarbij het Vlaams gewest het
van Wallonië overneemt, is geen enkel Brusselse jongere te bekennen.
  
Post

Ook de post staat voor een enorme uitdaging waar, doelbewust allicht
de verdere privatisering de enige uitkomst zal zijn.


Zoals voor het spoor is een groot deel van de postactiviteit geconcen-
treerd in Brussel, met gestage groei van jongeren onder de 30 jaar, en
Vlaanderen die ook hier de tewerkstelling van Wallonië overneemt.

Verschaffen van accomodatie en maaltijden

Jongeren trekken de kop in de Horeca


En Brussel met gemiddeld 17% loontrekkenden komt hier aan z'n trekken


En als elke leeftijd berekend wordt op de bevolking op arbeidsleeftijd
is het vooral in de Horeca dat jongeren een hoog aandeel hebben
met Brussel over de ganse lijn op de koppositie.

     
3. Non-Profitsectoren (687.832 loontrekkenden)
 

Gestage vervanging en opvang van stijgende zorgbehoeften


Aandeel van Brusselse jongeren in de sociale sectoren stijgt


Op naar 10% Brusselse tewerkgestelden in de Non-Profit

In de gehele Non-Profit is 9% van de loontrekkenden minder dan 26 jaar oud.
Maar ook in de Non-Profit zal de generatiewisseling de huidige studenten,
werklozen met migratieachtergrond en niet-actieven, die uit de arbeids-
markt gesloten zijn wegens discriminerende kledingcodes, de komende
jaren meer en meer in de tewerkstelling opzuigen en perspectief geven.


Aandeel Non-Profit in de Werkzaamheidsgraad in België


Voor wie er nog aan zou twijfelen, het aandeel van de non-Profit in
de loontrekkenden stijgt met de leeftijd om haar maximum te be-
reiken op 64 jaar, de vrucht van de eindeloopbaanregeling waarbij
vanaf 45 jaar telkens 12 bijkomende verlofdagen worden toegekend
op 45, 50 en 55 jaar. Zelfs de Block 'zegt' dat langer werken kan door
in de eindeloopbaan minder te werken, dan moet ze maar vlug afzien
van haar plan de verlofdagen voor 45+ te annuleren.

4. De Verdeling naar gewest in de vier grote sectoren

   
Primaire sector

Door ontbreken van landbouw en visvangst staat Brussel meteen
op achterstand wat tewerkstellingsmogelijkheden betreft

Secundaire sector

Hetzelfde kan gezegd over de industriële activiteit, heel wat jobs,
ook voor lageere geschoolden zijn niet in Brussel aanwezig

Parenthese 1, de Bouw

Ook hier weer een onderbezetting door Brusselaars of het niet
aanwezig zijn van bouwprojecten, alhoewel, van Brusselse jon-
geeren bouwvakkers maken, dat is eens een idee.

Parenthese 2, Vervaardigen van voertuigen

Hoeveel Brusselaars werken er in Vorst?

Tertiaire sector

Vanaf 30 jaar komen ook Brusselaars aan de orde, of verhuizen de
pendelaars dan naar Brussel, met positief effect voor tewerkstelling?

Quartaire sector

Ook hier langzamere instroom van jongeren met een piekje op 30 jaar
maar de leeftijdsverdeling in de quartaire sector is voor België
en vooral ook voor de Brusselse jongeren en werklozen een
onontkoombare weg naar vaste en degelijke tewerkstelling

5. Publieke tewerkstelling/dienstverlening naar gewest

In vorig bericht verschenen al de evolutie Publieke tewerkstelling België 2008-2016

De opdeling naar gewest kan op het eerste gezicht gekende emoties doen oplaaien. Vooreerst is het altijd een heikele onderneming om de tewerkstelling in elke deelsector naar gewest op te splitsen en er dan de Publieke Dienstverlening op een gelijke wijze uit te halen. Vooral voor de dienstenchequestewerkstelling is dat geen sinecure. Maar ook het aandeel Publieke tewerkstelling in de tertiaire sector bv ligt niet voor de hand, ware het niet dat de RSZ voor elke deelsector het aandeel 'ambtenaren', zowel contractueel als vastbenoemd weergeeft zodat een % kan toegepast op elk van deze deelsectoren in de Tertiaire sector. Jaar op jaar kan deze methode meer en meer op punt gezet.
 

Niet alleen het % Publieke dienstverlening op het totaal loontrekkende tewerkstelling is van belang, ook het % berekend op de bevolking op arbeidsleeftijd en op de bevolking in het algemeen. Publieke dienstverlening, what is in a name, beoogt dienstverlening aan de gehele bevolking. Ook al is in Wallonië bv het % berekend op de loontrekkenden met 51,9% hoger dan in Vlaanderen, 43,9% dan komt dit vooral omdat de noemer in Wallonië lager ligt, er zijn daar nl minder loontrekkenden. Ook in het Brusselse gewest is met 51,1% meer dan de helft van de loontrekkenden actief in de publieke dienstverlening.

In % op de bevolking is Vlaanderen en Wallonië gelijk met respectievelijk 15,6% en 15,9% van de bevolking. Alleen Brussel loopt hier duidelijk achter, nl zij hebben minder loontrekkenden én ze hebben minder tewerkstelling in de publieke dienstverlening omdat dit voor een stuk afgeroomd wordt door de beide andere gewesten. Maar de generatiewisseling zal toelaten om hier fundamenteel en structureel de komende 10 à 15 jaar een groter evenwicht te krijgen, aangevuld met nieuwe immigratie zoals Mark Eyskens terecht betoogde in DM van 22 juli 2017.

5. Tabellen best openen op PC of laptop in een programma dat Excel aankan.

Tabel: Loontrekkenden naar leeftijd en gewest 2016
Tabel: Publieke Dienstverlening naar gewest 2016  

#neverstopexploringthetables

Jan Hertogen, socioloog