BuG 351 – Bericht uit het Gewisse – 8 februari 2017
   
BuG 351 on-line                                   Printversie (9p)

Wordt "Cyriel Verschaevestraat" Breendonk-Dorp?
Of blijven de bewoners wonen in de 'schande van Breendonk'?

 Lied van Breendonk, a cappela gezongen door Jan Van Calsteren    
gewezen Breendonk, Vucht, Dachau en Natzweiler-Struthof           
Tekst Lied van Breendonk, Wim de Antwerpenaar en Joseph Loosen


In 1933, het jaar waarin de nationaalsocialisten het in Duitsland overnamen, werd de straatnaam "Cyriel Verschaeve" in Breendonk, nu deelgemeente Puurs, boven de doopvont gehouden. Later, tussen 1942 en 1944 werden 3.589 weerstanders opgesloten in het Fort van Breendonk. De helft overleefde hun gevangenschap en deportatie naar de kampen in Duitsland niet.

40 Puursenaars, 1 van Liezele, 6 van Ruisbroek en 33 van Puurs (niemand van Breendonk)  werden als lid van Zwarte Hand naar Duitsland gedeporteerd, 23 overleefden hun gevangenschap niet. 8 werden geëxecuteerd in Lingen na een doodsvonnis in het kader van de Keitel-decreten. Voor een lijst van deze Puursenaren die lid waren van de Zwarte Hand en hun lot, zie 40 gedeporteerde Puursenaars. 18 van deze 40 waren gevangene in Breendonk, de anderen in Mechelen en Antwerpen voor ze naar Duitsland werden gedeporteerd.

De schande van de Cyriel Verschaevestraat in Breendonk

Op geregelde tijdstippen werd de vraag gesteld aan de gemeente Puurs om de Cyriel Verschaeevestraat te veranderen en geen figuur te eren die tot de dood werd veroordeeld wegens collaboratie. Al deze pogingen vingen bot. Waren de invloed en de (belastings)centen van Moortgat van die aard dat hierin geen beweging kwam, zo vraag Louis Van Beneden, broer van 2 gedeporteerden zich nog altijd af.

Maar waarom hebben Annemie Turtelboom, Joos Wauters, Kris Peeters en vooral ook de vaderlandslievende verengingen, de organisaties van politieke gevangenen en vriendenkringen, het Gendenkteken Fort van Breendonk, de Vrienden van het Fort van Breendonk, de onderzoekscentra en ook de herinneringsgroep van de Zwarte Hand deze toestand laten bestaan? Waarom is er geen maatschappelijke en politieke actie geweest om een einde te maken aan deze schande van Breendonk, nl een Cyriel Verschaevestraat in het hart van Breendonk waar één van de belangrijkste onderdrukkings- en strafkampen onder de Duitse bezetting in Europa gelegen is, dat trouwens nog het meest van alle in haar oorspronkelijke staat is bewaard.

Zal het nodig zijn om een nationale mobilisatie te organiseren van al degenen die de Cyriel Verschaevestraat willen doen verdwijnen in Breendonk? Er zullen alleszins nog enkele overlevenden van Breendonk bijzijn en de honderden vaandeldragers mogen zich al opmaken! En het Lied van Breendonk zal zeker in de straat weerklinken.

In BuG 300 on-line  van 1 januari 2016 berichtten we over de vraag van Louis Van Beneden, die twee broers niet had zien terugkomen uit de kampen, om bij leven nog de Cyriel Verschaevestraat te zien verdwijnen. We beloofden hem om ter gelegener tijd gepaste actie te ondernemen. Dat moment is nu aangebroken en we willen de BuG-lezers de informatie niet onthouden die hen moeten toelaten om de evoluties op het terrein nauwgezet te volgen. Maar eerst even de aanzet recapituleren.

De nieuwe actie tegen de Cyriel Verschaevestraat

Op 30 oktober 2016 hield de Zwarte Hand in het Fort van Breendonk een herdenking van de razzia 75 jaar geleden waarbij 111 Zwarte Handleden werden opgepakt. Op deze herdenking werd niet toegelaten aan herinneringmemoire.be om de hartewens van Louis Van Beneden van Ruisbroek/Puurs, die twee broers niet had zien terugkomen uit de kampen, voor het aanwezige publiek te herhalen en op te roepen er wat aan te doen. In de cafetaria gaf Teddy De Veirman, een toevallige tafelgenoot, dan de suggestie om ter plaatse een petitie te doen. "Ik ben zelf de vrucht van de laatste liefdesdaad van m'n vader Joseph De Veirman, die diezelfde nacht nog van het bed gelicht werd. Negen maanden later werd ik geboren maar heb m'n vader nooit gekend". Aan het onthaal in Breendonk enkele witte blz gevraagd en aan de aanwezigen in de cafetaria voorgelegd, dus buiten het programma van de herdenking, "Weg met de Cyriel Verschaevestraat in Breendonk": 44 handtekeningen werden verzameld, de meerderheid van de aanwezigen tekende de petitie die diezelfde dag nog naar alle gemeenteraadsleden van Puurs werd verstuurd.

Groen pikt deze petitie op om in de eerstvolgende gemeenteraad van 21 november 2016 de verandering van naam te vragen zonder zich al uit te spreken over een nieuwe naam. De gemeente wou zeker spelen en liet weten zelf de naamsverandering op de agenda te zetten de 6de februari 2017 en voor te stellen om een enquête te houden en tevens een toelichting te geven in het gemeentelijk infoblad bij wie Cyriel Verschaeve eigenlijk was.

Op 6 februari 2017 besliste de gemeente dan om een enquête te houden bij de inwoners, zonder dat duidelijk was of er een toelichting in het gemeentelijke blaadje zou verschijnen. Om die reden oordeelde herinneringmemoire.be om zelf een toelichting te bussen in de 23 huizen van de Cyriel Verschaevestraat en deze ook in de café 's van Breendonk-dorp ter beschikking te leggen. Tevens is de lijst toegevoegd van de 40 Puursenaars, leden van De Zwarte Hand die gedeporteerd werden en waarvan er 23 niet terugkeerden. En ook of het niet beter zou zijn dat de gemeente haar aandacht zou richten naar de herinnering van deze Puursenaren. En kan de gemeenteraad van Puurs zelf niet de moed hebben en de bevoegdheid waarnemen om tot de naamsverandering te beslissen?

Zodus beste BuG-lezer, hieronder het verslag en de inhoud van de informatie aan de inwoners van de Cyriel Verschaevestraat. Wie argumenten heeft om de inwoners of de gemeenteraadsleden van Puurs op het goede spoor te brengen kan altijd z'n invloed laten gelden, want op 6 maart2017 zal de gemeente 'definitief' beslissen over de Cyriel Verschaevestraat in Breendonk.

In Marke, Zoersel en Lanaken is er ook nog een Cyriel Verschaevestraat maar laat ons toch maar beginnen met de "schande van Breendonk", de gemeente waar niemand lid was van de Zwarte Hand en waar het voor de huidige inwoners misschien om het even is dat zij met hun straatnaam een collaborateur eerste klas eer bewijzen.
  
___________________________________________________

" Bericht nr 9 - 7 februari 2017 van Herinneringmemoire.be

Aan de inwoners van de Cyriel Verschaevestraat in Breendonk, deelgemeente van Puurs
Aan het college van Burgemeester en schepenen van Puurs
Aan de gemeenteraadsleden van Puurs
Aan de voorzitters van de politieke partijen in Puurs en België
Aan de e-maillijst van herinneringmemoire.be

Updates pers::

 Koen Van den Heuvel in HLN 08/02/2017: "We bussen een formulier bij elk adres en zullen in onze begeleidende brief informeren over wie Verschaeve was en wat de gevolgen van de verandering zijn"".

:Bewoner op de regionale televisie: RTV van 07/02/2017om 18h30: "Voor ons hoeft geen vrandering van naam, maar als het geen kosten meebrengt dan kan het gebeuren"

Dit bericht nr. 9 met alle linken kan je ook online bekijken langs Bericht 09 op herinneringmemoire.be. Wie zich nog wil inschrijven op de e-maillijst, voor bijkomende informaties of voor toezenden van lijsten, getuigenissen of informaties kan dit langs info@herinneringmemoire.be.


Op 31/10/1943 neemt Cyriel Verschaeve het woord op kaderdagen DMS (*) te Lier
DMS: Dietsche MeisjesScharen


Op 7 februari 2017, een dag na de beslissing van de gemeenteraad van Puurs om een 'referendum' te houden over de naamswijzing van de Cyriel Verschaevestraat in Breendonkdorp, heeft Louis Van Beneden hierin gesteund door herinneringmemoire.be een brief gebust bij de inwoners van de Cyriel Verschaevstraat en omliggende café"s met een toelichting wie Cyriel Verschaeve was. In tegenstelling tot wat burgemeester Koen Van den Heuvell beloofd had aan Louis van Beneden en herinneringmemoire werd op de gemeenteraad enkel een akkoord bereikt over de 'enquête' naar de wijziging van de straatnaam zonder een uitleg over wie Verschaeve was in het gemeentelijk krantje. Niet geklaagd, Louis van Beneden en herinneringmemoire.be hebben onmiddellijk de pen ter hand genomen voor volgend schrijven aan de burgemeester en de gemeenteraad en de inwoners van de Cyriel Verschraevestraat in Breendonk.

    

In voorbereiding op de gemeenteraadszitting van 5 februari wordt burgemeester Koen Van den Heuvel geïnterviewd door Radio 2. Foto als illustratie bij het artikel in de Streekkrant 05/02/2017

  
Wat nergens gemeld wordt is dat de vraag van Groen naar de wijziging van de straatnaam voortgaat op een petitie van 45 aanwezigen op de herdenking van de razzia waarbij 111 Zwarte Hand-leden naar Duitsland gedeporteerd werden. In deze petitie werd de verandering gevraagd van de Cyriel Verschaevestraat in een benaming naar keuze door de gemeente Puurs. Herinneringmemoire.be ging hierbij voort op de vraag van Louis van Beneden om eindelijk komaf te maken met de Cyriel Verschaevestraat in Brrendonk, een doorn in het oog van de duizenden Breendonkgevangenen en hun nabestaanden die in het fort van Breendonk gevangen zaten.



 Onderweg van Ruisbroek naar Breendonk wees volgend verkeersbord zowel in de oorlog voor de
2 broers van Louis van Beneden, die hun deportatie niet overleefden, als nu, de weg.
   

De burgemeester was niet aanwezig op het gemeentehuis maar de brief werd overhandigd
aan z'n secretaresse en de gemeentesecretaris tegen ontvangstbewijs
 

De bestaande straat Breendonk-Dorp dient gewoon doorgetrokken


Onderweg naar Breendonk werd in het programma van Annemie Peeters de Cyriel Verschraeve naamsveranderingsactie aangehaald als een voorbeeld van 'burger'initiatief, zo zei ze tegen haar gast Karl Van den Broek van Apache.
   


 



Puurs, 7 februari 2017

Aan de inwoners van de Cyriel Verschaevestraat in Breendonk, deelgemeente van Puurs
Aan de gemeenteraadsleden en voorzitters van de politieke partijen in Puurs
Aan de nationale voorzitters van de politieke partijen


De democratie heeft haar rechten. Daarvoor zijn ondermeer 40 leden van De Zwarte Hand, afkomstig uit Puurs, omwille van hun verzetsactiviteit tegen de Duitse bezetter gedeporteerd. 23 hebben in Duitse kampen en gevangenissen het leven gelaten. 8 onder hen werden ter dood veroordeeld en in Lingen op de schietbaan geëxecuteerd, ver van hun familieleden. Omdat ze NN-gevangenen waren, onderworpen aan het Keitel decreet, vernamen de families pas na de oorlog nieuws over hun geliefden.

Intussen had Cyriel Verschaeve al gelukwensen mogen ontvangen voor z’n 70ste verjaardag op 30/04/1944 “van de Chef der Militärverwaltung Reeder, SS-Obergruppenführer en General der Waffen SS, van G. Berger SS-Gruppenführer en van Generalleutnant der Polizei, R. Junclaus. Daarnaast kreeg hij nog gelukwensen van Duitse en Vlaamse Devlag-mensen en van de soldaten van de Vlaamse Stormbrigade Langemarck, zo staat te lezen op blz 200 in het boek ‘Het Taboe van de Kollaboratie’ van Louis Van Roy, oud De Standaard-journalist. Zelfs na de landing van de geallieerden in Normandië werd Cyriel Verschaeve nog ontvangen door Himmler zo weet Van Roy: “Het onderhoud Himmler-Verschaeve op 23/07/1944 liep hoofdzakelijk over de verhandeling "Vom Neuen Glauben", een antwoord op de 55 stellingen van Dr. Wilhelm Hense. Cyriel Verschaeve had deze op aandringen van vrienden van de Führer geschreven. Hij kwam ze persoonlijk aan Himmler overhandigen. De verhandeling beoogde de verzoening tussen het nationaalsocialisme en het christendom“. Van Roy publiceert er op blz 161 een gepaste foto bij:
 

   
Cyriel Verschaeve was dus niet de eerste de beste. De VMO, die het kan weten, ze hebben hem in 1973 geëxhumeerd van Oostenrijk naar Alveringem waar ze hem nog jaarlijks 'eren', geeft volgende beschrijving van z'n leven en collaboratie: "Bij de Duitse inval gelooft Verschaeve dat "Het Uur van Vlaanderen" is aangebroken. Hij collaboreert volop en raakt geassocieerd met de radicale Groot-Duitse beweging (DeVlag en de SS). Als overtuigd anticommunist kiest hij onvoorwaardelijk en tot het bittere einde de kant van de oostfrontstrijders. Na zijn vlucht naar Duitsland in augustus 1944 vindt hij eind april 1945 een onderkomen in Solbad Hall in Oostenrijk. De krijgsraad te Brugge veroordeelt hem in december 1946 bij verstek ter dood." Door z’n vlucht naar Oostenrijk kon hij aan deze straf ontkomen.

De stoffelijke resten van vele Zwarte Hand-leden zijn nooit teruggevonden, en ook nooit ontgraven. Die van de 8 geëxecuteerden kunnen nog bezocht worden in Puurs en die van 1 overledene in Tisselt.

Geachte Inwoners van de Cyriel Verschaevestraat,

Louis Van Beneden is inwoner van Puurs wiens twee broers de deportatie niet overleefden. Hij woont nog altijd in het huis van waaruit hij als elfjarige z’n broers Frans en Hendrik heeft zien meenemen door de Gestapo en Vlaamse SS-ers. Herinneringmemoire.be is een website om de herinnering aan alle slachtoffers van het nationaalsocialisme te herdenken en onderneemt hiertoe actie op vraag en voorstel van slachtoffers.

In samenspraak met Louis Van Beneden heeft herinneringmemoire.be op 30/10/2016 in Breendonk, op de Herdenking van de gevangenneming van 111 Zwarte Handstrijders in de regio Puurs, Niel en Ruisbroek nu 75 jaar geleden, opgeroepen een petitie te ondertekenen : "Weg met de Cyriel Verschaevestraat in Breendonk". 44 handtekeningen werden verzameld op deze herdenking. Met deze petitie werden voor de zoveelste maal het gemeentebestuur van Puurs, de politieke verantwoordelijken en de partijvoorzitters aangezocht om de afschaffing van de Cyriel Verschaevestraat te agenderen op de eerstkomende gemeenteraad.

Welke burgemeester, welke partijen, welke bevolking kan aanvaarden dat voor deze man langs een straatnaam de eer bewezen wordt. Dat zo laten is een steek in het hart van zovele weerstanders die in Breendonk gevangen zaten en een schandvlek voor de Herinnering en het Gedenken aan al degene die slachtoffer waren van het nationaalsocialisme en wie er mee samenwerkte, Cyriel Verschaeve op de voorste rij.

Op de gemeenteraad van 21 november  werd afgesproken dat het college een voorstel zou uitwerken.

Wij vernemen nu dat het college “aan de bewoners van de Cyriel Verschaevestraat zou voorleggen om de naam van hun straat te wijzigen in Breendonkdorp. Er zal per adres een enquêteformulier worden bezorgd. Indien de meerderheid van de ingezonden ingevulde enquêteformulieren kiest voor de voorgestelde wijziging, wordt de straatnaam gewijzigd. In de andere hypothese niet.”

Zowel Louis van Beneden als herinneringmemoire.be roepen op om resoluut en duidelijk te kiezen voor de naamsverandering van de Cyriel Verschaevestraat in Breendonkdorp.

In een telefonisch contact van jullie burgemeester Koen van den Heuvel met herinneringmemoire.be werd formeel gesteld dat er voor jullie geen kosten zullen verbonden aan deze naamsverandering.

De enige reden om voor het behoud van de Cyriel Verschaevestraat te kiezen is dan een keuze voor het gedachtengoed van Cyriel Verschaeve dat hem tot een verregaande collaboratie heeft gebracht. Het is een keuze tegen de democratie, en tegen al diegenen van Puurs en in de wereld die in verzet gegaan zijn tegen het nazisme. Het is kiezen voor de verkeerde kant van de geschiedenis. Herinneringmemoire.be zal niet nalaten jullie daar, namens alle slachtoffers en zeker deze die in Puurs gevallen zijn, aan te herinneren zolang deze naam nog op straatborden in Breendonk zal te lezen zijn. Ook de gemeenteraadsleden zullen er blijvend aan herinnerd worden. Vraag is hierbij ook of de gemeente zelf niet autonoom kan/moet beslissing tot deze naamsverandering.

Hieronder (zie de link) de namen van de 40 gedeporteerde Puursenaars, met aanduiding van wie zijn deportatie niet overleefde, en waar ze gestorven zijn. Misschien kunnen jullie en zeker de gemeente, tijd en energie besteden aan de gedachtenis, het herinneren en herdenken van deze slachtoffers, niet alleen in Puurs zelf maar ook in Lingen (Emsland) – heeft de gemeente Puurs daar bv al eens een bezoek met kransneerlegging georganiseerd - en in alle plaatsen waar Puursenaars in Duitse kampen de dood vonden. Wij staan ter beschikking om jullie hierover verder te informeren en verder na te denken en voorstellen te doen.
 
 

Als derde blad is een tabel toegevoegd met alle namen van de 40 Puursenaars die als lid van de Zwarte Hand werden gedeporteerd. Voor 23 werd de plaats van hun overlijden vermeld en voor de anderen het laatste kamp of gevangenis voor ze bevrijd werden. Eén van de 40 Puursenaars wist te ontsnappen.40 gedeporteerde Puursenaars"
_______________

Jan Hertogen, socioloog
www.npdata.be
0487 335 552