BuG 322 – Bericht uit het Gewisse – 28 april 2015
   
BuG 322 on-line                                Printversie (9p)

Wonen en werken in de 192 politiezones in België.
G
ood-will premie voor politie die woont waar hij/zij werkt?
in zone's waar minder dan de helft agenten wonen dan er werken.
  
Zo kan de politie ook meer de spiegel worden van de omgeving
en de migratieachtergrond waar zij werkt. 60 van de 2.689 Ant-
werpse politie heeft een migratieachtergrond en slechts 40% van
alle Antwerpse agenten woont ook in 't Stad. Hoe kan men spre-
ken van nabijheidspolitie als meer dan 60% niet in de stad woont
waar men werkt. Hoe zou het zijn als 60% van de gemeente-
raadsleden niet in de eigen stad zou wonen?
In de politiezone
Brussel-Elsene woont maar 11% van de agenten ook in de zone.


% politieagenten die ook in de zone wonen waar men werkt.
Op de kaart klikken voor de interactieve kaart waarbij met een klik
op de zone het % (in decimalen) in die zone weergegeven wordt.


Van groen tot rood stijgt het percentage van wie er woont.
Merk de stedelijke enclaves in elk gewest en kanaalzone Brus-
sel, hetgeen beter tot uiting komt in de kaartjes per gewest:

Vlaams gewest - Brussels gewest - Waals gewest

Tabel Wonen en werken in de politiezones 2015
Bron: de statistische diensten van de RSZ-PPO

 
Voortgaande op de gedetailleerde gegevens van wonen en werken van politieagenten per gemeente in België kan door een samenvoeging nagegaan worden hoeveel agenten per politiezones werken er ook wonen. Hieronder de kop van de tabel volgens oplopend % werken en er ook wonen. Alle zones waar minder agenten wonen dan er werken worden in dit tabelletje getoond, het zijn er 45. Dwz in 147 zones wonen er meer politieagenten dan er werken. Maar er zijn ook 9 zones waar meer dan 50% agenten werken zonder er te wonen. Dat is het geval voor 5 van de 6 Brusselse zones en ook in Luik (maar 33%), Antwerpen (40%), Gent (45%) en Leuven (45%). Molenbeek ligt in een zone waar 51% van de politieagenten ook wonen maar dan vooral in de andere gemeenten van de zone, Ganshoren, Koekelberg, Sint-Agatha-Berchem en Jette.

Voor de omschrijving van de zones en de gemeenten die er toe behoren zie Tabel Wonen en werken in de politiezones 2015. In deze tabel is ook de volledige lijst beschikbaar en langs de kolomtitels kan op elk onderdeel in opgaande of neergaande zin gesorteerd worden. Ook is per politiezone berekend hoeveel agenten er wonen per 1.000 inwoners.

Aantal politie wonene en  werkend en % wonen per politiezone - 31/12/2015
PZ nr Naam Zone Wonen Werken % wonen Wonen/ 1.000
5339  PZ Brussel stad,  Elsene  269 2523 11% 1
5344  PZ Polbruno (Evere, Sint-Joost, Schaarbeek) 223 905 25% 1
5341  PZ Zuid (Anderlecht, vorst, Sint-Gilis) 294 912 32% 1
5277  ZP Liège 366 1118 33% 2
5342  PZ Ukkel/Watermaal-Bosvoorde/Oudergem  184 538 34% 1
5343  PZ Montgomery (Etterbeek, SL-Wol., SPW) 191 536 36% 1
5345  PZ Antwerpen  1086 2687 40% 2
5415  PZ Gent  548 1218 45% 2
5388  PZ Leuven 171 376 45% 2
5340  PZ Brussel-West (Mol, Koek., Jette, Gh, SAB) 445 865 51% 2
5330  ZP Charleroi  552 1047 53% 3
5297  ZP Arlon/Attert/Habay/Martelange 67 116 58% 2
5275  ZP Ottignies-Louvain-la-Neuve 65 108 60% 2
5906  PZ Mechelen/Willebroek  258 416 62% 2
5274  ZP Waterloo 65 102 64% 2
5298  ZP Sud-Luxembourg 61 93 66% 2
5382  PZ Voeren : Voeren 14 21 67% 3
5446  PZ Damme/Knokke-Heist 134 190 71% 3
5449  PZ Oostende  226 317 71% 3
5325  ZP La Louvière  218 302 72% 3
5324  ZP Mons-Quévy  322 444 73% 3
5853  PZ Lanaken/Maasmechelen 117 158 74% 2
5427  PZ Ronse 54 71 76% 2
5269  ZP La Mazerine 86 112 77% 2
5289  ZP Vesdre  199 258 77% 2
5445  PZ Blankenberge/Zuienkerke 83 106 78% 4
5456  PZ VLAS  236 297 79% 3
5279  ZP Herstal 101 127 80% 3
5461  PZ Westkust  161 192 84% 4
5295  ZP Huy  78 93 84% 4
5401  PZ WOKRA  59 70 84% 2
5271  ZP Wavre  101 119 85% 3
5301  ZP Centre Ardenne 122 143 85% 2
5360  PZ Lier  96 111 86% 3
5444  PZ Brugge  380 432 88% 3
5398  PZ Tervuren 44 50 88% 2
5432  PZ Sint-Niklaas  217 246 88% 3
5278  ZP Seraing-Neupré  213 228 93% 3
5417  PZ Meetjesland Centrum 103 110 94% 3
5317  ZP Mouscron 177 189 94% 3
5400  PZ Zaventem 93 99 94% 3
5331  ZP Aiseau-Presles/Châtelet/Farc. 174 184 95% 3
5303  ZP Namur 375 390 96% 3
5363  PZ Noorderkempen 86 87 99% 2


In het Brussels gewest wonen maar 26% van de agenten die er werken. Er zijn stevige verschillen tussen de zones. Brussel/Elsene met 11% en Polbruno (Evere, Sint-Joost en Schaarbeek) met 25% zitten onder het Brusselse gemiddelde. Molenbeek, samen met de oostelijke gemeenten scoren 51%. Voor de cijfers van er wonende agenten per gemeente in Brussel op 1.000 inwoners zie BuG 319 on-line.

% politieagenten die wonen tav het aantal dat er werkt volgens hoogste %

En in welke gemeenten voelen agenten zich het meest thuis (of veilig). Hieronder de politiezones volgens het % agenten die er ook wonen. In de tabel worden de zones weergegeven met waar minstens dubbel zo veel agenten wonen als er werken.

Aantal politie wonene en  werkend en % wonen per politiezone - 31/12/2015
PZ nr Naam Zone Wonen Werken % wonen Wonen/ 1.000
5286  ZP Hesbaye  255 79 323% 6
5293  ZP Hesbaye Ouest 236 79 299% 6
5309  ZP Flowal 231 79 292% 8
5407  PZ TARL 283 98 289% 5
5276  ZP Brabant Wallon Est  245 85 288% 6
5390  PZ LAN  201 70 287% 4
5399  PZ BRT  169 60 282% 4
5406  PZ Dilbeek 256 92 278% 6
5404  PZ Beersel 126 48 263% 5
5326  ZP De Sylle et Dendre 230 90 256% 5
5304  ZP Orneau-Mehaigne 228 92 248% 5
5305  ZP Des Arches 261 110 237% 5
5408  PZ AMOW  359 152 236% 5
5348  PZ Noord  205 89 230% 5
5389  PZ Hageland 145 63 230% 4
5306  ZP Entre Sambre en Meuse  227 99 229% 5
5296  ZP Du Condroz  208 92 226% 5
5333  ZP Lermes 153 68 225% 6
5281  ZP Basse Meuse 394 176 224% 5
5346  PZ Zwijndrecht 125 56 223% 7
5405  PZ Pajottenland 171 77 222% 4
5393  PZ HerKo  142 65 218% 3
5422  PZ LOWAZONE 149 69 216% 4
5428  PZ Geraardsbergen/Lierde  187 87 215% 5
5391  PZ Bierbeek/Bouters./Holsb./Lubb. 133 62 215% 3
5418  PZ Regio Rhode en Schelde 257 120 214% 4
5412  PZ KASTZE  203 95 214% 4
5426  PZ Brakel  126 59 214% 4
5355  PZ Voorkempen 334 161 207% 4
5437  PZ Buggenhout/Lebbeke 143 69 207% 4
5421  PZ Assenede/Evergem 207 100 207% 4
5439  PZ Denderleeuw/Haaltert  164 80 205% 4
5294  ZP Meuse-Hesbaye 218 108 202% 4
5414  PZ Sint-Pieters-Leeuw 140 70 200% 4


Voor de volledige lijst zie tabel Wonen en werken in de politiezones 2015.

In de tabel zijn ook alle gegevens (zie blz gegevens) per gemeente beschikbaar zodat een aantal per 1.000 inwoners kan berekend, hetgeen toelaat om de cijfers per politiezone te differentiëren en te nuanceren.

De tabel spreekt voor zichzelf, wetende dat het gemiddeld aantal agenten per 1.000 inwoners in België 3,1 bedraagt. Als nog zou rekening gehouden worden met de 'risicolast en de voorziene omkadering van agenten in elke regio, zone of gemeente, dan bewijzen deze cijfers de extreme uitsluiting van kandidaten die uit de steden zelf komen en de structurele afwijzing van kandidaten met migratieachtergrond. Men kan zich afvragen in welke mate het corporatisme en ook het racisme binnen de politionele (belangen)organisaties niet mee de kern van dit probleem vormen, vooral dan binnen de (groot)stedelijke gebieden.
    

Politie wonen en werken per gemeente - 2015 - volgens laagste aanatal
NIS Gemeente Bevolking Wonen Gemeente/ 1.000
33016 Mesen                                    1.037 0 0,0
21014 Sint-Joost-ten-Node                      27.332 8 0,3
13002 Baarle-Hertog                            2.680 1 0,4
21013 Sint-Gillis                              50.472 31 0,6
84016 Daverdisse                               1.453 1 0,7
21009 Elsene                                   84.754 62 0,7
21005 Etterbeek                                46.773 43 0,9
21016 Ukkel                                    81.280 75 0,9
45062 Horebeke                                 2.040 2 1,0
21007 Vorst                                    55.012 58 1,1
21015 Schaarbeek                               131.030 139 1,1
81013 Martelange                               1.770 2 1,1
21004 Brussel                                  175.534 207 1,2
81001 Aarlen                                   29.016 35 1,2
72037 Hamont-Achel                             14.371 18 1,3
44064 Sint-Martens-Latem                       8.494 11 1,3
37012 Ruiselede                                5.263 7 1,3
21019 Sint-Pieters-Woluwe                      41.077 59 1,4
63040 Kelmis                                   10.897 16 1,5
82036 Vaux-sur-Sûre                            5.439 8 1,5
21012 Sint-Jans-Molenbeek                      95.576 142 1,5
21011 Koekelberg                               21.525 32 1,5
21017 Watermaal-Bosvoorde                      24.454 37 1,5
37002 Dentergem                                8.371 13 1,6
45061 Wortegem-Petegem                         6.332 10 1,6
63020 Dison                                    15.181 24 1,6
37011 Pittem                                   6.793 11 1,6
25050 Terhulpen                                7.404 12 1,6
81004 Aubange                                  16.427 27 1,6
21018 Sint-Lambrechts-Woluwe                   54.022 89 1,6
33039 Heuvelland                               7.883 13 1,6
23100 Linkebeek                                4.745 8 1,7
37010 Oostrozebeke                             7.704 13 1,7
11021 Hove                                     8.193 14 1,7
72003 Bocholt                                  12.869 22 1,7
24062 Leuven                                   98.376 171 1,7

  
Gemeenten met het hoogste aantal er woonachtige agenten per 1.000 inwoners
   

Politie wonen en werken per gemeente en zone - 2015 - volgens hoogste
NIS Gemeente Bevolking Wonen Gemeente/ 1.000
73028 Herstappe                                86 1 11,6
64047 Lijsem                                   3.268 36 11,0
84068 Tellin                                   2.465 22 8,9
93088 Walcourt                                 18.477 156 8,4
93010 Cerfontaine                              4.889 39 8,0
64008 Berloz                                   3.025 24 7,9
64021 Crisnée                                  3.215 25 7,8
63057 Olne                                     3.897 30 7,7
92138 Fernelmont                               7.689 59 7,7
85024 Meix-devant-Virton                       2.744 21 7,7
64023 Donceel                                  3.026 23 7,6
25122 Ramillies                                6.216 43 6,9
61041 Modave                                   4.196 28 6,7
93022 Florennes                                11.267 75 6,7
11056 Zwijndrecht                              18.936 125 6,6
64056 Oerle                                    3.794 25 6,6
61048 Ouffet                                   2.758 18 6,5
93018 Doische                                  2.921 19 6,5
64034 Hannuit                                  15.840 103 6,5
64025 Fexhe-le-Haut-Clocher                    3.250 21 6,5
25084 Perwijs                                  8.829 57 6,5
56044 Lobbes                                   5.755 37 6,4
61028 Héron                                    5.145 33 6,4
62006 Awans                                    9.201 59 6,4
56088 Sivry-Rance                              4.840 31 6,4
61079 Anthisnes                                4.107 26 6,3
45063 Lierde                                   6.548 41 6,3
23016 Dilbeek                                  41.243 256 6,2
24133 Linter                                   7.196 44 6,1
61010 Burdinne                                 3.116 19 6,1
35002 Bredene                                  17.301 105 6,1
25118 Hélécine                                 3.329 20 6,0
53083 Honnelles                                5.182 31 6,0
25048 Geldenaken                               13.728 82 6,0



Kaartje met aantal agenten per 1.000 inwoners  in de gemeenten.
Op het kaartje klikken voor de interactieve kaart


Wonen en werken bij de politie in de gemeenten volgens Verstedelijkingsgraad

Vooreerst meegeven dat op de statistische site van de federale politie nog een performante en nog altijd actuele verstedelijkingsgraad gestockeerd is, die evenwel niet gebruikt wordt wegens zogezegd achterhaald. Dat is een spijtige vergissing, maar niet gelaten, als alle gemeenten volgens deze politionele-sociologische indeling worden geklasseerd dan is er een sterk verband tussen verstedelijking en afnemende aanwezigheid van er wonende agenten.

Brussel-stad wordt in dit overzicht bij 'Grote stad' geteld, samen met Luik, Antwerpen, Gent en Charleroi. Voor een overzicht van codes die elke gemeente in deze opdeling gekregen heeft, zie de tabel, kolom Verstelijking.
  

Aantal politie dat woont in gemeenten per 1.000 naar verstedelijking
Verstedelijking Omschrijving Bevolking Wonen % wonen
1 Agglomeratie gemeente 1.340.818 2.759 2,1
2 Brussel-18 999.639 1.399 1,4
3 Grote stad 1.289.111 3.662 2,8
4 Kleine stad 1.321.695 4.680 3,5
5 Matig morf. verst. 1.796.983 5.903 3,3
6 Regionale stad 1.129.274 3.980 3,5
7 Sterk morfol. verstedelijking 2.094.165 7.082 3,4
8 Zwak morf. versted./Ruraal 1.237.359 5.065 4,1
  Totaal 11.209.044 34.530 3,1


Hoe landelijker, idylisscher hoe meer actieve agenten er terug te vinden zijn. Tel daarbij de voorkeur van agenten voor een residentie aan de kust en dan kan je alleen maar de dramatische stadsvlucht vaststellen in combinatie met de uitsluiting van de eigen stedelijke bewoners en het aandeel met migratieachtergrond bij hen om toegang te krijgen tot het beroep van politieagent.

Slotoverwegingen:
In 1970 zijn de steden beginnen leeglopen en ondanks de fikse immigratie is die leegloop maar na drie decennia gestopt. Pas in 2000 is in de steden de bevolkingsswitch gekomen en zijn ze langzaam uit het bevolkingsdal beginnen klimmen. Brussel is in die periode voor 3/4 migratiestad geworden, Antwerpen 1/2 en Gent 1/3. Door het afhouden van de nieuwe inwoners uit de openbare dienstverlening en de uniformberoepen is een groot hiaat ontstaan dat maar langzaam terug ingevuld wordt.
 
Zoals de contracten met Marokko en Turkije uit de zestiger jaren anticipeerden op de leegloop van de steden, zo heeft de versnelling van de Belgwording in 2000 het perspectief geopend op een toegang van werknemers met migratieachtergrond in de publieke dienstverlening. Dit proces zal ook twee à drie decennia in beslag nemen en zal gebeuren langs de generatiewisseling, dwz de babyboomgeneratie verlaat de arbeidsmarkt in steeds hogere aantallen en de jongeren stromen met steeds lagere aantallen in de actieve bevolking. Zij zullen de komende decennia de politieagenten, gevangenisbewakers, non-profitberoepen, ambtenaren leveren en de publieke dienstverlening mee op zich nemen. Zij zullen ongecomplexeerd de uniformen dragen van degenen die hen nu wantrouwen en racistisch bejegenen.
 
Het mag Ronny Mosuse en Dalilla Hermans een troost zijn voor hun sterke en aangrijpende statements in Van Gils & Gasten op 27/04/2016.

Tabel
Wonen en werken in de politiezones 2015

Jan Hertogen
, socioloog