BuG 310 – Bericht uit het Gewisse – 24 februari 2016
   
BuG 310 on-line                                   Printversie (13p)
   
Express 24/02/2016: Als Brussel het centrum van
jihadisme is, wat is het Vlaamse gewest dan?...

Provincie Namen levert grootste aantal Syriëgangers
met 18 per 10.000 moslims of 1 per 547 er wonende moslims. (1)

In Vlaams gewest 6, in Brussels gewest 7 per 10.000 moslims.
In Vlaams Brabant zijn er 10 Syriëgangers per 10.000 moslims,
in de provincie Antwerpen 8, in West-Vlaanderen 7 per 10.000.
Afgemeten aan aantal moslims is er een grote gelijklopendheid
tussen Vlaams en Brussels gewest, Vlaamse en Brussels steden.


Aantal Syriëgangers - Op de kaart klikken voor actieve kaart
 
Vilvoorde 40 op10.000 moslims, Molenbeek 12 en Antwerpen 10.
Op een lager niveau leveren kleinere gemeenten verhoudings-
gewijs veel meer Syriëgangers: Galmaarden 1 op 38 moslims,
Geetbets 1 op 48, Kinrooi 1 op 218, Oostende 1 op 753 moslims.

Voor Molenbeek is dat 1 per 837 moslims, voor Antwerpen 1 per
1.037, Verviers 1 per 761, Grimbergen  1 per 613, Maaseik 1 per
266, Vilvoorde 1 per 269 moslims en Borsbeek 1 per 141 moslims.
Gegevens voor alle gemeenten zijn te vinden in de tabellen
hieronder. In Mechelen zijn er 0 op 11.740 moslims Syriëganger
terwijl toch 14,2% van de bevolking er moslim is.

Aantal Syriëgangers per 10.000 moslims - Op kaart klikken
 
Wie uit de provincie Namen en Antwerpen vertrekt naar Syrië
is er in 70% van de gevallen nog aanwezig, in het Brusselse
gewest is dat  57%. In Wallonië is de terugkeer het hoogst
evenals het aantal vertrekkers wiens vertrek gefaald is.

Tabel zoals bezorgd als antwoord op de vraag van Koen
Metsu, het betreft "Syriëgangers" in volgende categorieën:
cat 1: in Syrië, 2: op weg, 3: teruggekeerd, 4: gefaald vertrek
 

Aantallen Syriëgangers hebben maar betekenis in verhouding tot het aantal moslims in een gemeente, regio of in België. Ook in de internationale vergelijking wordt deze verhouding altijd in acht genomen. Doordat per gemeente een aanduiding kan gegeven worden van het aantal moslims is het mogelijk per gemeente, provincie en gewest een genuanceerder beeld te geven en na te gaan hoeveel Syriëgangers er zijn per 10.000 inwoners en hoeveel moslims er aanwezig zijn in de gemeente per Syriëganger.   Doordat het soms om kleine aantallen gaat zowel in aantal Syriëgangers of aantal moslims in een gemeente moet het algemeen kader altijd voor ogen gehouden worden.

1. Aantal moslims, evolutie per gewest en provincie en wat achtergrondinfo.

Voor aantal en % moslims voor alle 589 gemeente in België, zie BuG 286 on-line met tabellen en gemeentekaarten.
   

Nog meegeven dat deze berekeningen van aantal moslims mede gevaloriseerd worden door Cismodoc, het centrum voor moslimstudies en documentatie aan de ULB in Louvain-La-Neuve.

Voor achtergrond over "waarom Syriëgangers vertrekken" en "wat houdt hen er van af" zie het verslag van de debatavond van Sharaf Mechelen in BuG 285 on-line. Daar staat ondermeer volgende beginoverweging: 25 jaar Vilvoorde hebben ons de stelselmatige gemeenschapsafbraak doen meemaken van alles wat de Marokkaanse en de moslimbevolking en vooral jongeren een identiteit kon geven. Zelforganisaties, Integratiecentrum Mikst, voetbalclub (Amal), het jeugdhuis aan het huidige Tuchthuis, alles moest en ging eraan in Vilvoorde, terwijl intussen de immigratie vanuit het buitenland en vooral vanuit Brussel van Marokkanen in Vilvoorde toenam. Maar alles wat Frans en daarbij vreemd en Marokkaans was mocht zich niet organiseren, elk gemeenschapsleven en gezamenlijkheid moest verhinderd of afgebroken worden. Vilvoorde is momenteel met 16,5% de stad met op 01/01/2015 het hoogste % inwoners met Marokkaanse achtergrond, voor Mechelen met 15,2% en Antwerpen met 12;9%. Voor een socio-demografisch profiel van de Kanaalgemeenten en de Deradicaliserings-gemeenten, zie BuG 300 on-line.
 
2. Kerngegevens voor België, gewest en provincie

Het aantal Syriëgangers is gebaseerd op het antwoord van Minister Jambon op de vraag van Koen Metsu.

2.1. Aantal in de bevolking, aantal moslims en Syriëgangers

 
2.2. % Moslims naast aantal Syriëgangers, per 10.000 moslims en 1 per x moslims

Naast de berekening van 1 Syriëganger per 10.000 moslims kan ook de berekening gemaakt hoeveel moslims er zijn per Syriëganger. In onderstaande tabel is de berekening verkeerdelijk gebeurd op het aantal moslims in 2013. Bij de herberekening op aantal moslims 2015 (grotere noemer) verlaag het aantal per 10.000 gemiddeld met een eenheid, zonder de onderlinge verhoudingen tussen gewesten en provincies te wijzigen.
   

Namen springt er  bovenuit met 21 per 10.000 moslims. Ook al gaat het om een beperkte groep moslims, het aantal vertrekkers ligt 3x boven het gemiddelde en is het 3 dubbele van Brussel en 6x dit van Wallonië. Het Brussels en het Vlaamse gewest zijn gelijklopend, terwijl Vlaams Brabant het dubbele aantal Syriëgangers levert van het Belgische gemiddelde, vooral door Vilvoorde, ook al is daar de laatste 2 jaar niemand meer vertrokken dank zij de patronage door Mechelen en het jeugdhuis Rojm, en de radicale ommekeer in het gemeentelijke beleid (zie beginoverweging hierboven).

Update: Herberekening aantal Syriëgangers per 10.000 op het aantal moslims in 2015
        

 
Voor 1 Syriëganger zijn er 1.734 moslims in België of anders gezegd op 1.734 moslims in België is er één vertrekker naar Syrië. Voor Brussel is dat 1 op 1.410, voor het Vlaams gewest 1 op 1.691, voor de provincie Antwerpen 1 op 1.295 en voor de provincie Namen 1 op 547.

2.3. % op totaal bevolking, moslims en Syriëgangers per gewest en provincie
   

 
Het relatieve aandeel van de gewesten en de provincies in de bevolking, de moslims en de Syriëgangers levert een interessant beeld op. Globaal volgen, behoudens Vlaams Brabant en Namen, de Syriëgangers het aandeel moslims, ook wat het Brussels gewest betreft. Niets speciaals aan de hand dus in Brussel dat kan pronken met de 21ste plaats als leefbare stad in de lijst van 240 wereldsteden.
 
2.4. Aandeel in Syrië, onderweg, teruggekeerd, mislukte tocht
 

Meer dan 2/3 van de Vlaamse Syriëgangers zijn nog in Syrië aanwezig, tegenover 57% uit Brussel, waar 30% al is teruggekeerd, voor Wallonië is dat 34%. Wie vanuit Wallonië vertrekt naar Syrië mislukt in 20% van de gevallen, tegenover 12% in de twee andere gewesten. Opvallend is ook dat diegenen die uit de provincies Namen en Antwerpen vertrekken er in 70% van de gevallen nog aanwezig zijn.

3. Gemeenten met % moslims en Syriëgangers en per 10.000 moslims en 1 per x moslims
 

  
Er is niet altijd een verband tussen hoog % moslims in een gemeente en groot aantal vertrekkers naar Syrië.

4. Volgorde met aantal Syriëgangers , aantal per 10.000, 1 per x moslims
 
De lijst van gemeenten in volgorde van aantal Syriëgangers met opgave van % moslims en het aantal Syriëgangers per 10.000 moslims en de berekening van 1 Syriëganger per  x aantal moslims in de gemeente.
 

5. Alfabetische volgorde gemeenten: % moslims, Syriëgangers, per 10.000, 1 per x moslims.

Hieronder de alfabetische lijst van gemeenten met minstens één geregistreerde Syriëganger.
 

 
6. Volgorde 1 Syriëganger per aantal moslims, 1 per 10.000 moslims, % moslims

De volgorde van gemeenten volgens het aantal Syriëgangers per 10.000 moslims geeft een interessant beeld onderaan de tabel. Ook al gaat het om kleine aantallen, verhoudingsgewijze zitten Molenbeek en Brussel in de middenmoot en enkel Vilvoorde springt er atypisch uit omwille van haar geschiedenis van continue en structurele gemeenschapsafbraak, ondermeer ook onder het burgemeesterschap van Courtois en Dehaene, en voor een goed stuk ook met de Sp.a in de coalitie.
 

 
Update: Dat in Charleroi maar 1 op de 10.000 moslims, dwz 3 Syriëgangers zijn op 20.048 moslims is wel het ultieme bewijs dat de keuze om naar Syrië te gaan niets te maken heeft met afkomst, geloof of sociale ongelijkheid, discriminatie of gebrek aan perspectief. Het is een keuze van meerderjarigen voor een project dat tot de dood gedoemd is. En zulk een keuze is van alle tijden, zoals het in WO 2 de keuze was van de Oostfrontstrijders. Ze wordt in de huidige tijden door 1 op 1.734 moslims gemaakt.

Grimbergen, Borsbeek, Oostende en Kortrijk vallen op door hun relatief hoog aantal Syriëgangers.

7. Enkele gemeentekaarten

7.1. Aantal Syriëgangers per gemeente

Laag tot hoog is van groen tot rood. In de witte vlakken zijn geen vertrekkers geregistreerd. Bij aanklikken komt men op een actieve kaart waar per gemeente de aantallen zichtbaar worden bij aanklikken van een gemeente.
   

Aantal Syriëgangers - Op de kaart klikken voor actieve kaart

 
7.2. Aantal Syriëgangers per 10.000 moslims

Laag tot hoog is van groen tot rood. In de witte vlakken zijn geen vertrekkers geregistreerd. Bij aanklikken komt men op een actieve kaart waar per gemeente de aantallen Syriëgangers per 10.000 moslims zichtbaar worden bij aanklikken van een gemeente.

Aantal Syriëgangers per 10.000 moslims - Op kaart klikken

Je moet maar moslim in Galmaarden, Geetbets, Kinrooi of Ranst zijn.

Slotoverweging:

Hoe komt het dat in het Vlaams gewest bijna evenveel Syriëgangers zijn bij de moslims als in het Brussels gewest, ook als men aparte steden zoals Antwerpen, Vilvoorde, Molenbeek en Brussel stad bekijkt? In Brussel is de concentratie aan moskees groter en ook gevarieerder dan in het Vlaamse gewest. In het Vlaamse gewest wonen de moslims daarbij ook veel meer gespreid over alle gemeenten. En toch heeft Brussel en vooral Molenbeek het 'gedaan', terwijl zij op het vlak van aantal Syriëganger meegaan in de mainstream en niet atypisch zijn. Als Molenbeek en Brussel het centrum van het jihadisme zijn dan gaat dit ook op voor het Vlaamse gewest. Het antwoord op de vraag van N-VA-er Koen Metsu aan z'n partijgenoot Jan Jambom laat toe daar een genuanceerd beeld van te krijgen. Hopelijk kunnen de geesten zich conformeren aan deze werkelijkheid.

Jan Hertogen, Socioloog

(1) Aantal per 10.000 voor provincie en gewest is berekend op aantal moslims in 2013. Bij berekening op aantallen 2015 ligt het aantal  per 10.000 een eenheid lager maar de onderlinge verschillen zijn dezelfde.