BuG 309 – Bericht uit het Gewisse – 19 februari 2016
BuG 309 on-line
Printversie (13p)
Vluchtelingen: komt de berg naar Mozes
of gaat Mozes naar de berg?(1).
Dit artikel werd in verkorte vorm gepubliceerd in de Gids op
Maatschappelijk Gebied, 02/2016, uitgave van
beweging.net.
1. Wie niet wijs is wordt (wat) wijs gemaakt
Niets is wat het lijkt, niet de vluchtelingen ‘overspoelen’ Europa maar
Europa behoeft vanaf nu en de komende decennia miljoenen mensen om er te
wonen, te werken, er hun geluk te zoeken. Zij zullen zo, samen met de
miljoenen migranten die Europa nog nodig heeft, het Westerse welvaartspeil
verzekeren en uitbouwen en de wereld vreedzamer en leefbaarder maken.
Alleen heeft de fixatie op het hier en nu, de mening die onmiddellijk kan
gedeeld worden, de devaluatie van wetenschappelijke centra en media en de
steekvlampolitiek de burger de innerlijke vrede en vooral de kennis
ontnomen die moet toelaten in de geschiedenis terug te kijken, het
‘werkelijke’ tot zich te laten doordringen en vooruit te kijken naar wat
noodwendig is in de toekomst.
Dus ja, dankjewel vluchtelingen, als voorbode van een zich versterkende
reguliere migratie die wat België betreft nooit is weggeweest. Duitsland
heeft veel minder ervaring met migratie, behalve dan de 12 miljoen
Duitsers die na WO2 naar Duitsland werden teruggestuurd en de enkele
duizenden die na De Wende van Oost naar West gingen en het miljoen joden
dat na de implosie van de Sovjet-Unie naar Duitsland emigreerden.
Zelfs in deze N-VA tijden en zonder de vluchtelingen al mee te rekenen, is
de immigratie in 2014 terug stijgend, na 2 jaren lichte daling. En dat zal
in 2015 en 2016 allicht niet anders zijn. De erkenning van vluchtelingen
zal het migratiesaldo verder de hoogte in jagen. Mede dankzij Theo
Francken is het erkenningsaantal het zesvoud van dit van De Block en het
tienvoud van 5 jaar geleden onder ‘PS-dictatuur’. Niets is wat het lijkt
dus.
En de vermaledijde Belgwording wordt opnieuw wat het altijd geweest is,
het politieke middel voor een wezenlijke integratie. De Belgwordingen zijn
door de regeringsmaatregelen hoogstens wat vertraagd, maar sterker dan
ooit zullen ze zorgen voor een gelijke toegang tot de politieke
democratie en alle rechten en plichten. Want wat zou België zijn zonder
democratie met participatie van alle burgers?
Of om het nog anders te zeggen in een wat aangepaste versie van de
Verelendungstheorie van Marx: ofwel wordt het voor iedereen goed,
ofwel wordt het voor iedereen slecht. Enkel door de eigen welvaart te
behouden en juist door anderen langs immigratie en asiel toe te laten deze
welvaart te conserveren en te produceren, enkel door in de wereld tot een
grotere inkomensspreiding te komen, zal de eigen welvaart en de vrede
duurzaam verzekerd worden. Het voor iedereen beter maken zal ons er voor
behoeden dat het voor iedereen, ook voor ons, slechter wordt.
2.
Waarover het in dit artikel niet gaat
In het artikel wordt niet ingegaan op het beperkte aantal vluchtelingen
dat Europa en België opvangen in vergelijking met de omringende landen in
de oorlogs- of hongergebieden zelf. Ook niet over de onnoemelijke
dwaasheid om met bombardementen en oorlog onwillige maar gelaïciseerde
landen zoals Irak, Libië en Syrië naar het stenen tijdperk te bombarderen
en de aanwezige staatsstructuur volledig te ontwrichten. Ook niet over de
NAVO-bombardementen op Belgrado in 1999 om te testen of Europa al rijp was
om zelf bombardementen te ondergaan, mede uitgevoerd door Duitse
coalitiegenoten onder leiding van de Groenen.
De vluchtelingenstromen die het uiteenvallen van Joegoslavië meebracht
tussen 1991 en 2002 zijn opgedroogd. Deze vluchtelingen, in hoofdzaak uit
Bosnië-Herzegovina zijn in grote mate naar hun thuis teruggekeerd. Dat zal
ook het geval zijn voor Syrische en Irakese vluchtelingen als de
diplomatieke oplossing zal gerealiseerd en aan de heropbouw begonnen. Het
gaat ook niet over de culturalisering van fenomen afgeleid van of
gekoppeld aan de vluchtelingenkomst zoals de “seksuele obsessies” en
“criminele voorbestemdheid” bij Arabieren, Noord-Afrikanen, Marokkanen,
‘Berbers’ enz.
Ook niet over de criminele organisaties die een disaster zoals in Keulen
hebben gepland, het hebben toegelaten of zonder gevolg op het terrein hun
ding hebben laten doen. Onder de ogen van een beperkte politiemacht, voor
een goed deel onder dekking van buitgemaakte of om criminele reden
verkregen BAMF-attesten, door zogezegde asielvragers of illegalen die zich
ingeschreven als vluchteling… Als zogezegde vluchteling konden zij
ongemoeid hun gang gaan. Het afstoffen van de racistische aanduiding “Noord-Afrikanen”,
intussen vergelijkbaar met ‘neger’ (2) illustreert de moeite die Duitsland
heeft om met diverse werkelijkheden om te gaan.
3. De
Vlaamse verhuis naar Wallonië voor een beter leven
Tussen 1830 en 1910 zijn er een half miljoen Vlamingen verhuisd van
Vlaanderen naar Wallonië en Brussel. Als de bevolkingsevoluties in elk van
de gewesten bekeken wordt dan zien we dat vooral Brussel in die periode
gegroeid is van 140.322 naar 761.898 inwoners, en dit vooral door
binnenlandse immigratie. Maar ook al door buitenlandse migratie, zo
ondermeer Karl Marx (1845) die er z’n Manifest schreef en Paul Verlaine,
die er in 1873 op Rimbaud schoot. Vlaamse vrouwen gingen ‘Brussel in
Brussel ‘dienen’. Walen verhuisden naar Brussel om mee de industriële
ontwikkeling in Wallonië te verzilveren. Mede door een overschot op de
woningmarkt, leegstaande huizen in onderkomen wijken in Wallonië
verhuisden een half miljoen Vlamingen naar Wallonië voor een beter leven,
om economische redenen zouden we nu zeggen. Ze werden beschouwd als
profiteurs, dieven, messentrekkers en levend in op zichzelf gesloten
gemeenschappen.
Mede doordat zij ‘Belgen’ waren en in aanzet dezelfde rechten hadden als
de ontvangende gemeenschap stond de toegang tot onderwijs,
tewerkstellingen, openbaar ambt voor hen evenwaardig open. Dat laat zich
nu aflezen in de Vlaamse namen in alle domeinen van het maatschappelijke
leven in Wallonië en Brussel. Het was een volwaardige integratie, tegen
alle vooroordelen in die op dat ogenblik in Wallonië bestonden. Integratie
is de maatschappelijke dynamiek waarbij de nieuwkomers in dezelfde
rechtspositie komen als de andere inwoners, dus ook gelijke toegang tot
wonen, arbeidsmarkt, onderwijs en politiek krijgen. Als men zegt dat de
integratie mislukt is dan wil dit maar één zaak zeggen: niet dat de
nieuwkomers zich niet aangepast hebben, maar dat de ontvangende
samenleving een systematische ongelijkheid van rechten heeft ingesteld en
gehandhaafd.
4. Integratie is wat de ontvangende samenleving doet voor nieuwkomers
In het maatschappelijke nadenken over vluchtelingen klinken nu alleszins
betere voornemens door dan in het verleden. We moeten de vluchtelingen zo
vlug mogelijk Nederlands leren, het onderwijs dient voorbereid te zijn op
hun komst, de tewerkstelling dient adequaat aangeboden en leertrajecten
dienen ontwikkeld, de equivalentie van diploma’s en de
ervaringsdeskundigheid dient gevaloriseerd. Een verdere stap is dat bij
definitief verblijfsrecht de politieke rechten langs de Belgwording dienen
toegekend, dat de gezinshereniging een prioriteit is en dient
aangemoedigd. In welke mate is het vertragen of uitsluiten van
gezinshereniging niet mede oorzaak van het maatschappelijk onevenwicht in
de primaire menselijke behoeften bij specifieke groepen?
Gezinshereniging is een gevoelig en door de huidige politieke
beleidsvoerders onder de mat geduwd item. Welk een tegenstelling met de
beleidsvoerders in 1950 en 1960 die contracten afsloten met Marokko en
Turkije voor een versterkte immigratie. Deze beleidsvoerders voorzagen
toen al een ontvolking van de steden, die enkel door immigratie in de dan
komende decennia kon vertragen maar niet opgelost worden. Enkel door een
intensieve campagne voor gezinshereniging en verdere gezinsvorming met
kinderen kon na 4 decennia een oplossing geboden worden voor de
bevolkingsdalingen en kon de bevolking terug aangroeien.
Door deze beleidsbeslissingen van de 60-tiger jaren, aangevuld met de
campagnes voor Belgwording in 1985 en 1992 en vooral 2000 konden de
voorbije migraties en vooral hun kinderen gelijke rechtsposities
verwerven. Het bewijst de vooruitziendheid van de toenmalige
beleidsvoerders, ook al heten ze toen al Verhofstadt en Reynders, en met
CD&V niet in de regering. In 1960 was al duidelijk dat Spanje, Portugal en
Griekenland en later ook Italië geen leveranciers meer zouden zijn van
immigranten door hun integratie in de EU. Marokko en Turkije waren dan de
eerst aangewezenen, mede omdat deze landen historisch al ervaring hadden
met verblijf op ‘Westerse bodem’ langs El Andalus en het Ottomaanse rijk.
Voor wanneer een EU met inbegrip van Turkije, alle Baltische staten en de
Noord-Afrikaanse landen. Een verre toekomst? Misschien dichterbij dan men
denkt.
5. De voorbije ontwikkelingen van asiel en migratie
In enkele
grafieken en tabellen die voor zichzelf spreken wordt een beeld geschetst
dat de ogen opent en greep doet krijgen op de evoluties. Komt de berg naar
Mozes of gaat Mozes naar de berg.
5.1.
Evolutie asielaanvraag en erkenning door het CGVS
In een grafiek wordt de evolutie van de asielvraag duidelijk over een
tijdspanne van bijna dertig jaar. Ze omvat de zelfontbinding van het
Oost-Europese communisme (1990-1992), de burgeroorlogen in ex-Joegoslavië
in 2000 en de Tsjetsjeense crisis in Rusland en enkele Oost-Europese
landen, en ook Armenië in 2008-2010. De oorlogen in Afghanistan en Irak en
recent in Syrië hebben een continue en stijgende vluchtelingenstroom op
gang gebracht, de Arabische revoluties nihil, en ook Libanezen zijn met
een vergrootglas te zoeken.
Het meest
opvallende is het extreem lage erkenningscijfer door het Commissariaat
Generaal van de vluchtelingen en Staatlozen, een kleine oprisping in 2005
niet te na gesproken. Vanaf 2010 komt hier een structurele wijziging en
met De Block in 2013 en vooral Theo Francken zijn de aantallen
vertienvoudigd. Het Vlaamse kiespubliek is hen zeer dankbaar voor dit gul
en humanitair asielbeleid.
5.2. Welke landen zitten in de top 21 van asielaanvragen tussen 2000 en
2015?
Om een zicht te krijgen op de evolutie op 15 jaar werden de asielaanvragen
per jaar bijeengevoegd. Voor 2015 gaat het uiteraard maar om één jaar maar
de vergelijking is toch interessant. De Tsjetsjeense crisis weegt,
op 15 jaar gezien nog altijd het zwaarste door. Als er
gebombardeerd wordt dan wordt de vluchtelingenstroom op gang getrokken.
Dat is een wetmatigheid waar vooral de wapen- en bommenfabrikanten zich
mee in de handen wrijven. Zelfs Servië, dat in 1999 met zogezegde
‘precisie’bombardementen haar ladingen kreeg zit nog in de top 5.
Top 21
Asielaanvragen naar land van herkomst 2000-2015 |
|
2000- |
2005- |
2010- |
2015 |
Totaal |
Land
herkomst |
2004 |
2009 |
2014 |
|
|
Rusland |
10.225 |
7.681 |
6.754 |
777 |
25.437 |
Afghanistan |
2.307 |
3.852 |
10.065 |
7.099 |
23.323 |
Irak |
2.068 |
4.879 |
6.438 |
7.722 |
21.107 |
Servië |
10.950 |
4.286 |
3.514 |
201 |
18.951 |
Congo DR |
7.830 |
4.080 |
5.048 |
650 |
17.608 |
Syrië |
1.113 |
1.222 |
4.467 |
7.554 |
14.356 |
Guinea |
2.416 |
3.295 |
7.682 |
752 |
14.145 |
Iran |
6.755 |
2.885 |
1.970 |
537 |
12.147 |
Armenië |
3.035 |
2.986 |
2.651 |
187 |
8.859 |
Albanië |
4.571 |
913 |
2.648 |
538 |
8.670 |
Kosovo |
0 |
2.017 |
5.537 |
495 |
8.049 |
Turkije |
3.887 |
1.626 |
1.526 |
229 |
7.268 |
Kameroen |
2.307 |
1.813 |
2.274 |
318 |
6.712 |
Rwanda |
2.847 |
1.837 |
1.739 |
230 |
6.653 |
Algerije |
4.209 |
1.082 |
1.102 |
114 |
6.507 |
Slowakije |
4.045 |
1.763 |
131 |
1 |
5.940 |
Pakistan |
1.718 |
915 |
2.706 |
487 |
5.826 |
Georgië |
2.534 |
1.193 |
1.720 |
248 |
5.695 |
Macedonië |
1.648 |
564 |
2.847 |
209 |
5.268 |
Somalië |
823 |
784 |
1.667 |
1.932 |
5.206 |
Bulgarije |
2.975 |
846 |
229 |
7 |
4.057 |
Andere |
40.076 |
17.577 |
27.241 |
5.187 |
90.081 |
Totaal |
118.339 |
68.096 |
99.956 |
35.474 |
321.865 |
Men kan zich bij dit overzicht afvragen waarom er een voortdurende
ondervertegenwoordiging is van asielaanvragen uit Zaïre, Congo DR? Voor de
oud-kolonie staat er toch nog een enorme schuld open bij België die door
asieltoekenning maar erg minimaal wordt afgelost. Ook niet door reguliere
migratie trouwens. Na Congo DR is Guinea een land met een groot aantal
asielvragen, met Kameroen, Rwanda en Somalië als verre volgers.
Na het (recent doorbroken) akkoord tussen de PKK en Turkije was er een
sterke vermindering van de asielvraag. Dat kan nu wel even anders worden.
Na de piek van Kosovo en de ontrading in enkele Oost-Europese landen is
hun aandeel sterk verminderd. Inwoners van deze landen zijn nu met de
vluchtelingeninstroom vanuit Syrië mee ingeschoven en vormen 30% van de
geregistreerde instroom van 1,1 miljoen in Duitsland. Hen wacht de
uitwijzing of de illegaliteit.
De ‘normalisering’ van Iran kondigde zich al een decennium aan.
Syrië zal in de statistieken blijven stijgen, tot de door het westen met
wapens gesteunde opstand tegen een souverein land, met de hulp van Rusland
en Iran diplomatiek zal genormaliseerd worden. Intussen kan men zich
afvragen met welk doel en met welke Westerse mogendheden en politieke
krachten men doelbewust de totstandkoming van een gewelddadig en
fascistisch kalifaat heeft aangemoedigd en tot stand gebracht.
5.3. Een ‘asielgolf’ van Marokkanen en Algerijnen zoals in Duitsland?
Interessant om na te gaan is het aantal ‘asielvragers’ uit Marokko en
Algerije. In december 2015 steeg hun aantal in Duitsland tot 5.300, samen
meer dan 20.000 in 2015. Het zou kunnen gaan om een gemakkelijke
toegangsweg in de illegaliteit en de daaraan verbonden criminaliteit.
Vraag is of dit fenomeen ook in België herkenbaar is. Amper 114 vragen van
Algerijnen in 2015 waarvan 9 in december, dat is 40% lager dan in 2014.
Voor de Marokkanen waren dat 217 asielaanvragen, in december 21, en dat
was 30% meer dan het jaar voordien, maar globaal erg laag. Heel anders dus
dan in Duitsland, dat wel een erg atypische instroom van inwoners van
‘Noord-Afrika’ kent. Zien of dit ‘fenomeen’ zich ook in België zal
voordoen. Allicht niet omdat de registratie en de asielaanvraag in België
samenvalt. In Duitsland worden de asielvragers eerst ‘geregistreerd’ en
dan volgens de ‘Königsteiner sleutel’ verdeeld over de 16 ‘Länder’.
Dat zou men kunnen verglijken met de vooropvang in België, die kort
gehouden wordt. Maar in Duitsland duurt het maanden voor een
‘geregistreerde’ asielzoeker z’n officiële asielaanvraag kan doen,
vergelijkbaar met deze bij vreemdelingenzaken in Brussel. Op 31/12/2015
hadden er van de
1.091.894
geregistreerden in Duitsland maar
476.649
hun
aanvraag gedaan, meer dan
615.245
waren
wachtend om hun aanvraag in te dienen. Nogal wat van deze ‘geregistreerden,’
verdwijnen, gaan terug naar hun Oost-Europees land, zoeken onderdak bij
familie of kennissen, of gaan over tot criminele activiteit, wat voor een
aantal het expliciete doel was van hun doortocht of doorgaan als
‘vluchteling’ met een registratiepapier.
5.4 Uit welke landen worden asielzoekers erkend?
Van 2008 tot 2014 kan het overzicht worden gegeven van het aantal
erkenningen en weigeringen van asielaanvragers (dus personen, geen
dossiers). Het geeft meteen een beeld van het % erkenning op het aantal
asielaanvragen per land.
Top 21 Erkenning en Weigering - 2008-2014, Personen |
In volgorde van aantal erkend |
In volgorde van aantal weigering |
Land |
Erkend |
% Erk. |
Land |
Geweigerd |
% Erk. |
Afghanistan |
6.281 |
59% |
Rusland |
10.202 |
21% |
Irak |
4.521 |
62% |
Kosovo |
7.746 |
10% |
Syrië |
4.172 |
86% |
Guinee |
7.118 |
36% |
Guinee |
4.010 |
36% |
Congo
(DR) |
6.220 |
17% |
Rusland |
2.711 |
21% |
Servië |
5.652 |
11% |
China |
1.358 |
70% |
Armenië |
4.937 |
2% |
Congo
(DR) |
1.230 |
17% |
Afghanistan |
4.412 |
59% |
Iran |
980 |
39% |
Macedonië |
3.739 |
2% |
Rwanda |
940 |
31% |
Albanië |
3.174 |
14% |
Kosovo |
879 |
10% |
Irak |
2.753 |
62% |
Somalië |
821 |
48% |
Pakistan |
2.126 |
8% |
Servië |
675 |
11% |
Rwanda |
2.091 |
31% |
Kameroen |
565 |
22% |
Kameroen |
2.061 |
22% |
Albanië |
518 |
14% |
Turkije |
1.729 |
21% |
Turkije |
473 |
21% |
Iran |
1.541 |
39% |
Sri Lanka |
440 |
48% |
Georgië |
1.535 |
3% |
Senegal |
400 |
23% |
Senegal |
1.354 |
23% |
Eritrea |
378 |
78% |
Togo |
1.319 |
14% |
Burundi |
332 |
28% |
Bangladesh |
1.183 |
2% |
Mauritanië |
280 |
22% |
Bosnië-Herzeg. |
1.065 |
4% |
Djibouti |
239 |
45% |
Angola |
1.061 |
6% |
Het aantal en % erkenning is door de jaren heen erg beperkt geweest. Voor
de 21 hoogste aantallen erkenningen en weigeringen geven we het %
erkenning. Opvallend is het erg lage erkennings% van de oud kolonie Congo
DR en protectoraat Rwanda. Van Afrikaanse landen springt Eritrea er uit
met een hoog erkennings%, alsmede Syrië, Afghanistan en Irak, de
oorlogslanden. Oost-Europese landen hebben veel weigeringen. Armenië en
Georgië (oud-Sovjetstaten), alsmede Bosnië-Herzegovina en Macedonië hebben
een marginaal erkenningspercentage. Voor Armenië was dat na 2000 eventjes
anders, vooral door erkenning om medische redenen. Dat kraantje is
dichtgedraaid.
Voor de meeste landen zal het erkenningspercentage niet verhogen behoudens
voor de ‘echte’ oorlogsvluchtelingen, alhoewel er ook een grotere
selectiviteit zal komen afhankelijk van de regio in Afghanistan, Irak en
Syrië van waar men komt. Zeker in dit laatste land zal de toestand
opklaren voor bepaalde gebieden als het diplomatiek proces z’n resultaten
zal krijgen. En ook de terugkeer naar Syrië en ook Irak is de komende
jaren een realistische optie.
5.5.
Wat gebeurde met de 487.912 asielaanvragen sinds 1996.
Op 20 jaar, dus sinds 1996 zijn er 487.912 asielaanvragen gebeurd in
België. Daarvan werden er door het Commissariaat-Generaal van de
Vluchtelingen en Staatlozen (CGVS) en langs regularisatie in totaal
165.963 erkend. Dwz er zijn 165.963 overgangen genoteerd door het
Rijksregister van het Wachtregister asiel (het 5de register)
naar het vreemdelingenregister. Het gaat hier dus om ‘personen’ en niet
over ‘dossiers’, kinderen worden dus meegeteld.
Loop van
de asielvragers na 1996 en opvolging |
|
Aantal |
% |
Totaal
Asielaanvragers na 1996 |
487.912 |
100% |
Erkend
uit Wachtregister (1) |
165.963 |
34% |
Vrijwillig teruggekeerd |
57.338 |
12% |
Gedwongen
teruggekeerd |
131.277 |
27% |
Nog in
Wachtregister |
46.315 |
9% |
Niet
erkend + uit Wachtregister (2) |
87.019 |
18% |
(1)
Erkenning als vluchteling + regularisaties |
|
(2) Dit
is het theoretische maximum, in feite zijn er meer mensen spontaan
teruggekeerd, realistisch nu 50.000 |
Voortgaande op de gepubliceerde cijfers van terugkeer van illegalen, in
belangrijke mate gelijkgesteld met niet-erkende vluchtelingen, zijn er
sinds 1996 189.615 teruggekeerd waarvan 131.277 gedwongen. 46.315 zitten
op 01/01/2015 nog in het wachtregister. Er blijven 87.018 asielvragers
waarover niets meer is vernomen en die ook niet gemeld hebben dat ze
teruggekeerd zijn. Zij kunnen nog in België verblijven of spontaan
teruggekeerd zijn. 50.000 is dan misschien nog een hoge schatting voor
deze restgroep van ‘illegalen’.
De wijze
waarop Theo Francken kritiekloos en zonder relativering z’n resultaten van
terugkeer voor 2015 mag vrijgeven wordt enigszins getemperd wanneer de
evolutie van terugkeer over 5 jaar wordt uitgezet, zoals ook Nahima Lanjri
heeft gedaan.
Vrijwillige en gedwongen terugkeer: 2011-2015 |
31/12 |
Vrijwillige Terugkeer |
Gedwongen
terugkeer |
Terugkeer |
2011 |
3.870 |
6.443 |
10.313 |
2012 |
5.656 |
5.741 |
10.075 |
2013 |
4.585 |
5.769 |
9.522 |
2014 |
3.586 |
5.141 |
8.727 |
2015 |
4.187 |
5.894 |
10.081 |
Vrijwillige terugkeer is onder de huidige regering ingestort en kent een
lichte herneming. De gedwongen terugkeer komt op het niveau van 2 jaar
gelden. Samen zit het huidig terugkeerbeleid nu op het niveau van dit van
2012, en wie was er toen weer aan de macht?
5.6. Erkenning en regularisatie van asielvragers: overgang uit het
Wachtregister asiel
In 2000 en 2010 zijn er twee regularisatiemogelijkheden geweest die vooral
gericht waren op asielvragers die reeds jaren in wacht waren. Men kan er,
volgens informele info vanuit de bevoegde administratie, van uitgaan dat ¾
van de geregulariseerden uit het wachtregister asiel komen. Door de
overgangen vanuit het wachtregister asiel en het migratiesaldo van
buitenlandse vreemdelingen naast elkaar te zetten komt een exact beeld tot
stand van het aandeel van de erkenning van asielzoekers (CGVS en
regularisatie samen genomen) en de migratie vanuit het buitenland van
Vreemdelingen.
De groei van het migratiesaldo van buitenlandse nieuwkomers is behoudens
een dip in 2009 (crisis) en een daling tussen 2011 en 2013 voortdurend
stijgend, ook in 2014. Het laat zich voorzien dat ook in 2015 en 2016 deze
stijging zich zal verderzetten, en dit zonder de impact van de
vluchtelingenerkenning al mee te tellen. De genomen regeringsmaatregelen
hebben enkel een verschuiving in de tijd meegebracht.
Wat is het aandeel van de erkenning vluchtelingen in het geheel van het
migratiesaldo van vreemdelingen (zonder de ambtelijke schrappingen/herinschrijvingen).
Het betreft dus het % op het toaal nieuwkomers uit het buitenland + de
erkenning van reeds in het binnenland verblijvende vreemdelingen in het
Wachtregister asiel. Op de momenten van regularisatie en hun uitloop piekt
dit aandeel op 20%, in een gewone erkenningscyclus is dit gemiddeld 13%.
Als de erkende asielvragers uit het Wachtregister Asiel jaar per jaar
opgeteld worden, en hetzelfde bij de buitenlandse nieuwkomers in België,
krijgt men een mooi samenvattend beeld over het totaal aantal erkende
asielzoekers en de migratie van buitenlandse nieuwkomers op 16 jaar gezien:
Het
migratiesaldo van buitenlandse nieuwkomers bedraagt bijna 1 miljoen
vreemdelingen die bij saldo naar België gekomen zijn. Intussen kregen
daarbij nog een kleine 200.000 asielvragers op een of andere wijze hun
verblijfrecht in België. Hiermee is duidelijk dat asielzoekers maar een
margineel deel uitmaken van de migratiedynamiek in België. Met de instroom
van Syriërs zal dat aandeel tijdelijk wat stijgen maar globaal blijft het
marginaal.
6. Migratie en asiel, een wissel op de toekomst voor Duitsland en alle
Europese landen
De input van
een forse immigratie de laatste 15 jaar heeft België niet ontwricht, er
zijn geen opstanden geweest, de staatskassen werden niet geroofd, het
samenleven is gestabiliseerd. Ook al is 50% van Antwerpen intussen van
vreemde herkomst, van 0 tot 6 jaar is dat 75%. 75% van Brussel is van
vreemde herkomst, een transformatie die vertrok van 7% in 1960. Zonder
migratie waren Antwerpen en Brussel steden in verval die voor 1/3
onbewoond zouden zijn.
Alleen is er nu een kleine paniek ontstaan bij de ondernemers en hun
akolieten in de politieke partijen. De vraag naar solidariteit, naar een
grotere gelijkheid, naar een uitbouw van de koopkracht, naar een
consolidering en investering in de publieke dienstverlening kregen en
krijgen mede door de noodwendige immigratie een groter draagvlak. Ook al
geeft het niet die indruk, bij de ondernemers en hun politieke
protagonisten is het nu al sauve qui peut, en wat we nog kunnen halen
laten we niet liggen. De vakbeweging, het middenveld, de werknemers en de
migranten doen er goed aan hierop een sterker zelfbewustzijn te enten. De
toekomst ligt voor hen open.
Duitsland is, eigenaardig genoeg, de voorbeeldstaat. Want meer dan elk
ander land in Europa staat Duitsland voor een catastrofe, de bijna
onmogelijke opdracht om haar welvaartsniveau te handhaven en zich als
economische grootmacht te handhaven. Hun deficiet in de generatiewisseling
is nu al 35% en zal binnen vijf jaar 43% bedragen. Generatiewsisseling?
De generatiewsisseling berekent het % 10-24 jarigen dat de komende 15 jaar
de 50-64 jarigen zal vervangen. Geboorten kunnen deze verhouding niet meer
wijzigen. De impact van bestaande migraties worden in deze berekening al
meegerekend; enkel nieuwe immigraties kunnen de balans in de actieve
bevolking terug in evenwicht brengen. Berekend voor 2015 heeft Duitsland
de komende 15 jaar een tekort van 35% om haar 50-64 die zullen uitstromen
te vervangen. Binnen vijf jaar is het vooruitzicht nog slechter, dan is
het tekort in de generatiewisseling gegroeid tot 43%, In Oost Duitsland
zelfs 52%. Oost-duitsland wordt het immigratieland van de komende decennia,
en niemand zal de vluchtelingen of migranten kunnen tegenhouden. Want waar
plaats is om te wonen en de actieve bevolking wordt gedecimeerd, daar
komen de migranten naartoe, dat is een eeuwige wet. Best is dat Mozes naar
de Berg gaat voor de Berg naar Mozes komt. Best is wijs te worden voor men
wat wijs gemaakt wordt.
7. En België?
België kent een tekort in de generatiewisseling van 15%, dwz de komende 15
jaar zal er een tekort zijn in de vervanging van de 50-64 jarigen door de
10-24 jarigen. Dit tekort zal zich langzaam opbouwen de komende 15 jaar.
De verhoging van de arbeidsleeftijd zal hierop maar een marginale invloed
hebben. De babyboomgeneratie gaat met pensioen, de aankomende generaties
weerspiegelen een dalende bevolking in die leeftijdscategorie. In 2020 zal
het tekort voor de generatiewisseling in België 20% bedragen, tot 2035 zal
het tekort in de actieve bevolking toenemen.
Enkel migratie zal de actieve bevolking op peil kunnen houden, maar dat
zal niet genoeg zijn, omdat de groei van het BNP ook groei van het aantal
tewerkgestelden meebrengt, een welvaartstaat wordt maar behouden door een
groei van het BNP. Meer vrouwen aan het werk, vrouwen, mét hoofddoek, om
economische redenen. In de komende decennia zijn alle factoren aanwezig om
gelijke kansen te realiseren voor iedereen, ook voor de voorbije en nieuwe
migraties en asiel en dit zowel in onderwijs, werk en wonen.
Waar migratie tussen 1970 en 2000 de steden van ontvolking gered heeft,
zullen het nu vooral de kleinere steden en landelijke gemeenten zijn, die
de immigratie zullen aantrekken. De asielcentra zijn uit die optiek al
ideaal gespreid, vooral rond landelijke en kleinere steden. De
vooruitziendheid van beleidsvoerders kent soms geen grenzen ook al
beseffen zij dat zelf niet altijd.
Jan Hertogen, socioloog
________________________________
(1) Als de berg niet naar Mozes komt moet Mozes naar de berg gaan,
in vroegere tijden luidde het: maar ook als de berg niet naar Mohammed
komt moet Mohammed naar de berg gaan, of nog (uit het Duits) Als de
berg niet naar de profeet gaat, moet de profeet naar de berg gaan. De
betekenis is dan “Tegenover iemand die het niet begrijpt of wil begrijpen,
men maar de verstandigste moet zijn en er naar toegaan”.
(2) 'Noord-Afrikaan'
is in wezen een reeds eeuwenlang gebruikte door het Franse kolonialisme
geïntroduceerde term,
in de lijn van 'Barbaren' zoals door de Grieken bedacht, van de toen in
hoofdzaak Amazigh (later als Berbers aangeduide) bewoners. Na de
kolonisatie door Frankrijk werd het vernederend bedoelde 'Barbaren'
vervangen door 'Noord-Afrikanen', omdat de Fransen zichzelf als de
beschavingsbrengers zagen en hiermee de referentie naar de Berber-cultuur
wilden uitwissen. 'Noord-Afrikanen' is dus een koloniaal begrip dat vanaf
1960 stigmatiserend werd aangewend voor de nieuwe migratie vanaf de
60-tiger jaren en staat voor onbeschaafd, crimineel, vuil, lui,
onbetrouwbaar, analfabeet en zo meer. Met 'Noord-Afrikanen' heb je altijd
succes in het oude op racisme en koloniale denkbeelden gebaseerde
populistische discours. |