BuG 303 – Bericht uit het Gewisse – 8 januari 2016
   
BuG 303 on-line                                  Printversie (8p)

"Wat zoudt gij zonder migratie zijn?"
Bevolking grote steden zonder migratie.

Wat zou de bevolkingsontwikkeling geweest zijn in gemeenten,
provincies, gewesten, België wanneer er na 1970 geen buiten-
landse migratie van  vreemdelingen zou geweest zijn  ?

Antwerpen: geen 513.570 maar 351.311 inwoners, of 68%            
Gent: geen 253.266 inwoners maar 200.834, of 79%                       
Brussels gewest: geen 1.175.173 inwoners maar 672.961 of 57%   
Sint-Jans-Molenbeek: geen 95.576 inwoners maar 57.009 of 60%
Brussel: geen 175.534 inwoners maar 82.786 of 47%                    
Luik: Geen 195.968 inwoners maar 138.492 of 71%                      

Tabel: Bevolkingsevolutie met en zonder migratie na 1970

Uitsmijter: een half miljoen Vlamingen verhuisden
naar  Wallonië/Brussel tussen 1831 en 1910, anderhalf
miljoen migranten tussen 1970 en 2015 naar België.

De Gedachte 1.: "Er is zoveel bucht in het nieuws dat er altijd wel een BuG bij kan".

De Gedachte 2. "Eindelijk is het gedaan met de politieke correctheid", klinkt het uit Duitsland, een paar jaar nadat men zich daarvan in België al zogezegd ontdaan had. Want in België was het ook de "politieke correctheid" die de migranten naar hier bracht toen de steden leegliepen. Of die migratie en het geschenk van asiel vooropstelt om mee voor de arbeidskrachten van morgen te zorgen. Dat heeft weinig van doen met een historische kijk op migratie en asiel en met vragen "Wat zoudt ge zonder migratie zijn in verleden, heden en toekomst.". De werkelijkheid onderschikken aan de ideologie en de politiek is blijkbaar van alle tijden, Duitsland kan er over meespreken, en is daarom misschien in haar politieke beoordeling vooruitziend. Maar wie is ondergeschikt aan wie? Wie heeft in Keulen de richtlijn gegeven niet adequaat te reageren en de criminelen, gekend en geregistreerd, hun gang te laten gaan. Wie opent weer eens het waarden- en cultuurdebat daar waar het gaat om efficiënte misdaadbestrijding. Na de ‘etnische profiling’ van de verdachten nu die van de daders, tegen alle regels van deontologie in. Heeft iemand veel politie met migratieachtergrond gezien in het Duitse Keulen? En een politievakbond die op basis van enkele al of niet vermeende vaststellingen de vluchtelingen en vooral de Syriers blameert illustreert het ideologische en nog al eens racisme bevestigend carcan waarin veiligheidsdiensten gevangen zitten. Update: Zien  wat het saldo is na identiteitscontroles en in beschuldigingsstellingen binnen enkele dagen. Ze hadden beter Riad Sattouf gelezen om de Syrische ziel te doorgronden. En waarom Afghanen en Irakezen scheiden in plaats en eetmoment? Waarom geen vakbond inschakelen om het belang van de vluchtelingen aan de orde te stellen en te organiseren, en meteen een lesje in onderhandelen en compromis te geven. Met het spoor krijgen ze al een excellent voorbeeld. En waarom niet de herstelbemiddeling activeren ook in de opvangcentra, waar dit al in aanzet zeker gebeurt. Dat zou allemaal pas echt Belgisch zijn. Maar ook hier is de politieke campagne voor 2018 en 2019 al begonnen. Zie ook de Opinie van Dyab Abou Jahjah in DS van 08/01/2016.
 
"Wat zoudt ge zonder migratie zijn".

De immigratie, emigratie en het migratiesaldo is exact gekend voor elke gemeente, arrondissement,  provincie en gewest. Voortgaande op het gekende migratiesaldo in de periode 1989-1993 kan dit % met terugwerkende kracht  toegepast worden op de periode tussen 1970 en 1988, zodat de impact van de immigratie na 1970  in beeld kan gebracht. De werkelijke bevolkingsevolutie en de bevolkingsevolutie zonder migratie laat vooral toe de daling van de bevolking in de belangrijkste steden in België te zien. Zelfs bij de reeds gekende bevolkingsdaling heeft de migratie er gedurende 3 decennia, tussen 1970 en 2000 net in geslaagd de bevolkingsdaling te stoppen. Ze kon deze enkel afremmen en pas na drie decennia, in 2000 omkeren in een bevolkingsstabilisatie en stijging.

Deze oefening laat dus ook toe na te gaan welk het bevolkingsaantal zou geweest zijn als er geen buitenlandse migratie van vreemdelingen geweest was. Hier wordt dus enkel het migratiesaldo in mindering gebracht, niet het natuurlijk saldo en de geboorten als gevolg van de immigratie na 1970.

Beter af zonder migranten?

Zonder migranten waren we misschien met minder maar beter af, kan een spontane reactie zijn. Maar wat zouden Antwerpen en Brussel zijn als steden waar de helft van de huizen onbewoond zouden zijn en in verval? Wat met de economie, de welvaart. Nog meer dan zonder werkvolk zou België zonder migratie een ontwikkelingsland geworden zijn met de grote steden in verhaal met 1/3 onbewoonde huizen. Duitsland zet er nu alles op om zulk scenario te vermijden. De vluchtelingentoegang in Duitsland is er een eerste kleine stap voor.

Men kan het zich wellicht moeilijk voorstellen, maar de beleidsvoerders in 1950, 1960 hebben door de contracten met Marokko en Turkije, met van meet af aan de clausules van gezinshereniging, de weg vrijgemaakt om België voor het verval te behouden, ook al kwam de bevolkingsklik maar ' decennia later' in 2000. Men kan zich afvragen of deze beslissingen intentioneel waren in hun latere gevolgen. Zeker in een land waar Quetelet de statistiek uitgevonden heeft, vooral in haar toepassing op de demografie, is vooruitziendheid het grootste kenmerk van politici. En de eerste kwaliteit van politici is te kunnen terugkijken naar het verleden om mede op basis van dit inzicht vooruitziende beslissingen te nemen.

Technische toelichting

Het migratiesaldo wordt enkel genomen voor de vreemdelingen, niet voor de Belgen of voor het totaal omdat het migratiesaldo van de Belgen altijd negatief is en het de 'echte' migratie zou vertekenen. Ook worden de cijfers gebruikt met inbegrip van de schrappingen en herinschrijvingen, hetgeen het migratiesaldo eerder beperkt omdat er meer schrappingen (emigraties) zijn dan herinschrijvingen. Dit wordt dus ook zo meegenomen voor de berekening van het migratiesaldo 1970-1988. Het voorliggend resultaat hanteert dus een 'minimale' optiek, dwz het is minstens zo geweest.

Tabel: Bevolkingsevolutie met en zonder migratie vreemdelingen na 1970

In de tabel kan een gemeente, arrondissement, provincie, gewest, Rijk gekopieerd en geplakt op de eerste regel in het blad grafiek. Er worden dan onmiddellijk 2 grafieken gegenereerd, hieronder het voorbeeld van Antwerpen:

1. Bevolkingsevoluties voor enkele gemeenten

Antwerpen zou geen 513.570 inwoners kennen zoals nu, maar 351.311 inwoners, of 68% van het huidige aantal. Door het vrijkomen van woningen heeft de migratie haar weg gevonden naar Antwerpen maar zelfs mét immigratie is de bevolkingsdaling doorgegaan tot 2000 om dan pas te keren. Het is mede aan de 2de en ook al 3de generatie migranten te danken dat in 2000, door het natuurlijk saldo, Antwerpen haar levenskracht herwonnen heeft. Dit scenario is in alle grote steden van het land vast te stellen.

Antwerpen
Geen 513.570 inwoners maar 351.311 inwoners, of 68%

 

Deze tabel wordt ook voor elke gemeente automatisch aangemaakt.

De gemiddelde migratie in de periode 1989-1993 wordt genomen om de migratie van vreemdelingen tussen 1970 en 1988 te berekenen. Het is een 'minimaal' scenario en ligt op 1/3 van de migratie de laatste 5 jaar.

 

Cumul migratiesaldo 1970-2015 - 162.259 in totaal
  
Brussels Hoofdstedelijk Gewest
Geen 1.175.173 inwoners maar 672.961 of 57%


Gent
Geen 253.266 inwoners maar 200.834, of 79%


Mechelen
Geen 83.975 inwoners maar 72.494, of 86%


Luik
Geen 195.968 inwoners maar 138.492 of 71%


Charleroi
Geen 202.480 inwoners maar 178.434 of 88%

 
Anderlecht
Geen 116.332 inwoners maar 79.489 of 68%

 
Brussel
Geen 175.534 inwoners maar 82.786 of 47%


Sint-Jans-Molenbeek
Geen 95.576 inwoners maar 57.009 of 60%


Sint-Gillis
Geen 50.472 inwoners maar 14.316 of 28%


Schaarbeek
Geen 131.030 inwoners maar 74.104 of 28%

2. Bevolkingsevoluties voor enkele provincies

Antwerpen
Geen 1.813.282 inwoners maar 1.545.751 of 85%


Limburg
Geen 860.204 inwoners maar 762.349 of 89%

 
Waals Brabant
Geen 1.114.299 inwoners maar 1.030.915 of 93%



Oost-Vlaanderen
Geen 1.477.346 inwoners maar 1.364.786 of 92%


West-Vlaanderen
Geen 1.178.996 inwoners maar 1.110.200 of 94%
 

3. Bevolkingsevoluties per gewest
 

Brussels Hoofdstedelijk Gewest
Geen 1.175.173 inwoners maar 672.961 of 57%


Waals Gewest
Geen 3.589.744 inwoners maar 3.266.430 of 91%


Vlaams Gewest
Geen 6.444.127 inwoners maar 5.813.524 of 90%

Uitsmijter

Met deze laatste vijf grafieken is meteen de Vlaamse immigratie naar Wallonië geschetst, en kan het aantal berekend. De dip en bevolkingsdaling rond 1850 in Oost- en West-Vlaanderen, sommige gemeenten in de Kempen en ook Vlaanderen als gewest stelt zich tegenover de lineaire stijging van de bevolking in Wallonië in de periode 1831-1910.

De bevolkingsgroei in Vlaanderen tussen 1831en 1910 ging van 2.142.006 in 1831 naar 3.722.706 in 1910. In Wallonië daarentegen van 1.504.228 in 1831 naar 2.939.170. In 1831 bedroeg het bevolkingsaandeel van het Vlaams gewest in België 57% en in 1910 50%. Intussen groeit Brussel van 4% naar 10% maar enkel ten koste van het aandeel van Vlaanderen. De laatste honderd jaren herwint Vlaanderen haar aandeel van 2015, nl 75%, en nu ten koste van het aandeel van Wallonië dat naar 32% zakt terwijl Brussel op 10% aandeel blijft.
  

Er is een emigratiebeweging geweest vanuit het Vlaams gewest naar Wallonië en zeker ook naar Brussel. Een eenvoudige berekening kan een idee geven van het aantal Vlamingen dat in deze emigratiebeweging betrokken was. Het bestaat erin het aantal inwoners van het Vlaamse gewest te berekenen in 1910 op het zelfde aandeel als in 1831, nl 57% en dan het verschil maken met het werkelijk aantal.

Dan zouden er een kleine half miljoen Vlamingen geëmigreerd zijn naar Wallonië en Brussel. Walen die naar Brussel verhuisd zijn werden in Wallonië vervangen door Vlamingen. Dat is de helft van wat Guido Fonteyn ooit genoemd heeft als aantal Vlamingen dat naar Wallonië zou verhuisd zijn op basis van aanwezigheid van Vlaamse namen in Waalse telefoonboeken. Maar dat is al 100 jaar later dan de teloefening die we hier gemaakt hebben.

Met de Vlaamse emigratie naar Wallonië/Brussel op de achtergrond komt het gecumuleerd migratiesaldo van bijna 1,5 miljoen vreemdelingen naar België de laatste 45 jaar beter tot zijn recht. Deze grafiek wordt ook automatisch voor elke gemeente aangemaakt in de Tabel: Bevolkingsevolutie met en zonder migratie vreemdelingen na 1970.
 
Jan Hertogen, socioloog