BuG 299 – Bericht uit het Gewisse – 24 december 2015
   
BuG 299 on-line                                        Printversie (7p)
 
Waarom worden 25.000 asielvragers buiten opvang genegeerd?
Zij zijn aanwezig in het wachtregister asiel, ze verblijven rechtsgeldig
in de gemeente, hun kinderen gaan naar school, iedereen komt ze tegen
maar voor de regering bestaan enkel de asielzoekers in de opvang-
structuren van Fedasil en haar contractuele partners. Of zijn het anderen?

Een voorbeeld: In Roeselare bevonden zich op 01/01/2015 315 inwoners
in het wachtregister, 130 werden opgevangen in de Roeselaarse LOI's
(Locale Opvang Initaieven van het OCMW), 185 waren in het Wachtregister
aanwezig buiten opvang asiel.  De LOI's werden intussen uitgebreid tot 166
opvangplaatsen, en zo staat Roeselare nu ook op de kaart vermeld. 17 van
die 166 plaatsen moeten nog toebedeeld worden, maar intussen staat Roe-
selare nog eens voor 17 bij de indicatieve bijkomende opvang in het kader
van het spreidingsplan.  Maar in Roeselare wonen dus nog altijd meer dan 100
geregistreerde asielvragers zonder opvang(kost). Er zijn er in de loop  van
2015 een aantal erkend, een aantal heringeschreven en er is een aantal dat
niet erkend is en gevraagd wordt het land te verlaten binnen de 30 dagen.
Waarom geeft de regering geen informatie over het Wachtregister en
het aantal 'bewegingen' in dit register in elke gemeente? Wanneer een
volledige info over alle erkende asielaanvragers binnen en buiten opvang?

En Leuven had begin 2015 218 inwoners in het Wachtregister asiel,
maar in Franckens telling 0, tot grote wanhoop van de gemeente,
waarover de Leuvense ambtenaar zich in, DS van 12/22/2015 beklaagt.

Tabel Opvang asiel 31/12/2015, spreiding 2016 en Wachtregister
Langs de +jes wordt verder detail geopend, langs de pijltjes
bovenaan in de kolommen kan men de gegevens opgaand, neergaand
sorteren, onderaan vindt men  de gegevens per gewest en provincie

Inhoud: langs de linken komt men rechtstreeks bij het betreffende onderdeel

  0. Gemeentekaart.be op 0
  1. Asielaanvrager, vrij om te wonen waar hij wil
  2. Asielvragers in opvang en buiten de opvang
  3. Wat is de omvang van het aantal asielaanvragers buiten opvang?
  4. Asieldynamiek in 2014
  5. Berekening asielvragers buiten opvang op 01/01/2016
  6. Evolutie wachtregister asiel in elke gemeente 2012-2015
  7. In en uit Wachtregister asiel 2014 per gemeente
  8. Aantal asielzoekers binnen opvang op 31/12/2015 en indicatieve spreiding 2016
  9. Aantal asielzoekers binnen opvang en spreiding 2016 in aantal per 1.000 inwoners
10. Factoren van invloed bij de gelijke spreiding
11. Saldo op de generatiewisseling in elke gemeente
12. Generatiewisseling per gewest en provincie

In de tabel Opvang asiel 31/12/2015, spreiding 2016 en Wachtregister wordt de huidige opvang (35.740 op 31/12/2015 en de bijkomende indicatieve spreiding (4.967), voor elke gemeente opgenomen, samen met de factoren bevolking, leefloners, gemiddeld netto inkomen per bewoner, alsmede
het saldo op de generatiewisseling in 2015 en 2020. De generatiewisseling berekent de mate waarin de huidige 10-24 jarigen de 50-64 jarigen zullen vervangen de komende 15 jaar (tot 2030), en dezelfde berekening voor 2020 (tot 2035). Het geeft ook aan in welke mate de vluchtelingen een voorbode zijn van de grotere immigratie die zich de komende decennia voor heel wat gemeenten aandient, vooral de kleinere steden en landelijke gemeenten. Het zijn allemaal cijfers die in excelformaat worden gepubliceerd en door iedereen kunnen nagegaan en gevaloriseerd worden, wat niet het geval is bij cijfers die langs een kaartje, gemeente per gemeente dienen opgeroepen.

0. Gemeentekaart.be op 0                                                                                                  Boven

Tot onze spijt moeten we meedelen dat de website www.gemeentekaart.be het leven gelaten heeft, zodat een aantal toepassingen, ook binnen deze site, gewoonweg verdwenen zijn en de mogelijkheid om nieuw materiaal op kaart te valoriseren weg is. Wie heeft daar een oplossing voor, want nu kan het enkel tegen forse betaling.

1. Asielaanvrager, vrij om te wonen waar hij wil.                                                               Boven

Eens geregistreerd is een asielaanvrager vrij om te wonen waar hij wil. Z'n enige verplichting is gevolg te geven aan de oproepen van de dienst vreemdelingenzaken voor het verder onderzoek naar z'n aanvraag en om zich binnen de 8 dagen na z'n registratie in Brussel in een gemeente in België in te schrijven. Deze inschrijving/melding dient om de drie maanden te hernemen, zodat hij op een jaar tijd 4x bij een gemeente is gemeld/ingeschreven. Na een jaar dient een asielvrager zich elke maand bij de /een gemeente te melden/in te schrijven waar hij verblijft, tot er een uitspraak valt over z'n aanvraagdossier, erkend als vluchteling of residuair beschermde, of afgewezen. Op deze statuten gaan we hier verder niet in. Voor verdere info zie Kruispunt Migratie. Voor enkele richtlijnen van het rijksregister aan de gemeenten, zie Rijksregister-Wachtregister, waar ondermeer gestipuleerd staat dat vreemdelingen, in afwachting van de woningcontrole ook in het wachtregister kunnen opgenomen. Hoe groot dit aantal is is niet bekend. Dan moet er eerst duidelijkheid komen over aantal en inhoud van het Wachtregister Asiel, what's in a name? Zie info Rijksregister over inschrijving vreemdelingen.
 
2. Asielvragers in opvang en buiten de opvang                                                                  Boven

Bij de inschrijving van z'n asielvraag in Brussel krijgt de asielvrager de mogelijkheid om naar een federaal opvanginitiatief te gaan in organisatie van Fedasil en haar partners en daar verblijf te houden tot z'n aanvraag is afgehandeld. Vanuit deze gemeenschappelijke opvang kan er een doorverwijzing zijn naar meer individuele opvang door de Lokale opvanginitiatieven van het OCMW. De asielvrager is evenwel volledig vrij om te gaan en te staan waar hij wil, binnen de reglementering van de centra, ondermeer het regelmatig aanwezig zijn. Bij problemen, uitsluiting of wanneer de asielvrager hier zelf voor kiest kan hij waar dan ook in België verblijven voorzover hij zich binnen de gestelde termijnen inschrijft in een gemeente. Volgens Fedasil is dit slechts een 'minderheid', volgens onze berekening zijn er dit minstens 20.000 die zonder opvang hun plan trekken in de periode dat zij een uitspraak over hun asieldossier afwachten. De publicatie van de asielvragers in opvang zal toelaten om in de loop van januari een vrij nauwkeurige aanduiding te geven van het aantal asielzoekers buiten de opvang in elke gemeente.

3. Wat is de omvang van het aantal asielaanvragers buiten opvang?                                Boven

Fedasil publiceerde in maart 2015 de evolutie van het aantal opvangplaatsen, zie Fedasil 03/2015, nl 17.441 plaatsen op 01/01/2015. Tegenover de 46.315 asielaanvragers in het Wachtregister asiel is dat 1 op 3. 2/3 verbleef begin dit jaar in België buiten de opvang. Dat is in tegenspraak met wat asiel stelt op haar website,  De asielzoekers zijn niet verplicht om in de hen toegewezen opvangstructuur te verblijven, ook al doet het merendeel van hen dit wel. http://fedasil.be/nl/inhoud/asiel-belgie Dat is zeker het geval voor nieuwe asielaanvragers, maar dat is (blijkbaar) maar een beperkt aantal in het geheel van het wachtregister asiel.

De berekening van npdata en de bevolkingscijfers van Eurostat zijn volledig gelijklopend. In tegenstelling tot de Europese richtlijnen verwerkt België voor intern gebruik enkel het bevolkings- en vreemdelingenregister om het bevolkingsaantal te tellen. Eurostat daarentegen publiceert altijd de Belgische bevolkingscijfers met inbegrip van het 5de register, het Wachtregister. Door beiden van elkaar af te trekken wordt een idee gegeven van het aantal inwoners in België dat aanwezig is in het Wachtregister, dat in hoofdzaak asielaanvragers betreft.
    

De opvang van asielzoekers is sinds begin 2015 verdubbeld tot 35.740, volgens de laatste gegevens van de overheid bij de op maak van het indicatief spreidingsplan vanaf 01/01/2016. De informatie over de bestaande opvang laat toe een inschatting te maken van het huidig aantal

4. Asieldynamiek in 2014                                                                                                     Boven

Langs de 'loop van de bevolking' kan vrij exact de dynamiek van het wachtregister bepaald worden. Het laatste jaar waarvoor de gegevens beschikbaar zijn is 2014, jaar waarin er 22.850 nieuwe asielaanvragen waren en 8.262 asielzoekers werden erkend. Ook waren er nog 680 geregulariseerden. Samen met andere in en uit dynamieken  in het wachtregister leidde dat tot een overgang vanuit het wachtregister naar het vreemdelingenregister van 9.679 personen en een terugkeer naar het wachtregister, na afloop van de periode van residuaire bescherming van 1.404 personen. De behoorlijke input van 22.850 nieuwe asielaanvragen en de niet-erkenning van aanvragers, terugkeerders, uitzettingen, vertaalde zich maar in een bijkomend aantal in het wachtregister van 2.215 personen zodat het aantal in het Wachtregister asiel maar daalde tot 46.315.
  

5. Berekening Asielvragers buiten opvang op 01/01/2016                                                   Boven

Voortgaande op 46.315 personen in het Wachtregister asiel kunnen de huidige gekende gegevens geëxtrapoleerd van 11 naar 12 maanden, aangevuld met Belgwordingen van asielaanvragers of hun kinderen en met een indicatief in- en outputsaldo van vertrekkers, nieuwe aanvragers niet meegerekend, hier -5.000. Volgens deze berekening zouden er op 01/01/2016 60.812 personen in het Wachtregister asiel aanwezig zijn. In de loop van januari kan dit aantal getoetst worden aan de gegevens van het Rijksregister en dit per gemeente.
  

  
Doordat voor het eerst het aantal asielzoekers binnen opvang gekend is kan het aantal buiten opvang met een grotere exactheid aangeduid, nl. 25.072, hetgeen in de lijn ligt van wat hierboven voor de vorige jaren werd berekend.

De vraag blijft open waarom de asielzoekers buiten opvang, of meer in het algemeen het Wachtregister asiel volledig buiten beeld blijft of gehouden wordt. Op m'n vraag hierover aan een ambtenaar was het antwoord: zij hebben geen politieke betekenis. Behoudens de enkelen die nog beroep kunnen doen op de voor opgevangenen voorziene faciliteiten, kosten zij niets (meer) aan de overheid. Maar het onderwijs dan, en hun leven als inwoner van België, telt dat dan niet mee, was m'n bijkomende bedenking.

6. Evolutie wachtregister asiel in elke gemeente 2012-2015                                               Boven

De tot nu toe gepubliceerde cijfers door npdata betreffen het totaal aantal asielaanvragers in het Wachtregister asiel, zowel deze binnen als buiten de opvang. Hieronder de kop van de tabel naar aantal in Wachtregister op 01/01/2015. In de laatste kolom staan de zopas vrijgegeven aantallen van asielzoekers in de door de overheid georganiseerde opvang op 31/12/2015. Meeteen is duidelijk dat een aantal asielzoekers niet aanwezig zijn in de 'reguliere' opvang maar buiten de opvang hun leven leiden in voornamelijk de grotere steden. Dit is maar een minimale aanduiding van dit fenomeen omdat het geen rekening houdt met de 34.118 nieuwe aanvragen in 2015 en de interne dynamiek van het wachtregister in 2015.

Vooral Antwerpen slaat een wel erg belabberd figuur met hun roep om toch maar niet te veel asielzoekers in reguliere opvang te krijgen. Er kan kunnen er nog altijd 134 bij, moet Francken gedacht hebben. Duidelijk is ook dat Antwerpen haar 'opvang' van asielzoekers in het Wachtregister op 3 jaar tijd met de helft verminderd heeft en praktisch iedereen uit de formele opvang heeft kunnen stoten. Dat moet je verdienen.
 

 
In de tabel worden voor alle gemeenten deze cijfers gegeven, en ze zijn binnen elke kolom sorteerbaar in opgaande of afnemende zin. Hieronder nog het overzicht per gewest en provincie:
 

Merk dat het vooral in Brussel is en in mindere mate het Vlaams gewest dat asielvragers buiten opvang aanwezig zijn. Het verschil bedraagt in deze opzet, die nog geen rekening houdt met de asielaanvragen in 2015 46.315-35.740= 10.575, maar in werkelijkheid schatten we het aantal asielvragers buiten opvang op 25.072 (zie hierboven).

7. In en uit Wachtregister asiel 2014 per gemeente.                                                           Boven

De dynamiek van het wachtregister kan vrij nauwkeurig opgevolgd worden per gemeente langs de loop van de bevolking. Wie erkend wordt als vluchteliing, residuair beschermde, langs regularisatie of Belgwording, bv langs een huwelijk met een Belg, komt in het vreemdelingen- of bevolkingsregister terecht. Omgekeed kan bij afloop van de residuaire bescherming of andere redenen een herinschrijving in het Wachtregister gebeuren. Door het verschil te maken van het aantal in wachtregister van het een jaar op het andere en de bewegingen er van af te trekken/op te tellen kan een beeld gegeven van alle andere in/uit-bewegingen in het wachtregister in de gemeente, zoals in de tabel hieronder. Meteen wordt ook berekend hoeveel personen in het wachtregister verblijven per 1.000 inwoners. In de tabel Opvang asiel 31/12/2015, spreiding 2016 en Wachtregister kan men naar believen sorteren op elke kolominhoud.
 

Gemeenten met hoog aantal asielzoekers per 1.000 bewoners zijn gemeenten met collectieve opvang. Voor Antwerpen is het aantal per bewoner op 4 jaar gehalveerd.

8. Aantal asielzoekers binnen opvang op 31/12/2015 en indicatieve spreiding 2016           Boven

De gemeenten zijn geordend volgens afnemend aantal indicatieve bijkomende opvang. In de tabel  Opvang asiel 31/12/2015, spreiding 2016 en Wachtregister  zijn alle gemeenten verwerkt.
 

 
De kolom "Buiten opvang" zou best ook door de overheden ingevuld worden. Elk gemeentebestuur brengt haar inwoners met de codes Wachtregister in het Rijksregistersysteem. Het is een fluitje van een cent om dit per gemeente te globaliseren en regelmatig up te daten.
 
9. Aantal asielzoekers binnen opvang en spreiding 2016 in aantal per 1.000 inwoners      Boven

Hieronder zijn de gemeenten geordend volgends aantal bijkomend voor gelijke spreiding per 1.000 inwoners. Deze sortering kan op elk ander item gebeuren in de tabel Opvang asiel 31/12/2015, spreiding 2016 en Wachtregister.
 

10. Factoren van invloed bij de gelijke spreiding  + saldo generatiewisseling                  Boven

Gemeenten in volgorde van bijkomende spreiding per 1.000 inwoners. Ook voor elke andere factor kan men sorteren of zelf de berekening maken volgens het gewicht dat men elke factor toekent, de basisgegevens zijn aanwezig voor alle gemeenten in tabel Opvang asiel 31/12/2015, spreiding 2016 en Wachtregister.
  

 
11. Saldo op de generatiewisseling in elke gemeente.                                                      Boven

Zijn de vluchtelingen een voorbode voor de komende immigraties die vooral kleinere en landelijke gemeenten moeten toelaten hun huidig welvaartsniveau te behouden en hun tekort op de generatiewisseling de komende decennia te overbruggen. De vraag stellen is ze beantwoorden.

De generatiewisseling berekent voor 2015 bv het aantal 10-24 jarigen en gaat na in welke mate zij de 50-64 jarigen de komende 15 jaar kunnen vervangen. Geboorten hebben hierop geen effect meer, en enkel langs verhuis binnen België of immigratie kan hierop nog gecorrigeerd worden. Hoe negatiever het saldo op de generatiewisseling hoe grote de toekomstige behoefte aan nieuwe 'werkkrachten' en zeg maar inwoners, omdat een negatief saldo op de generatiewisseling op termijn ook samengaat met een daling van de bevolking. Het saldo op de generatiewisseling wordt hier dus gemeten in 2015 (voor de periode tot 2030) en voor 2020 (voor de periode tot 2035), zodat ook de evolutie duidelijk wordt. Voor de grote meerderheid van de gemeenten, op enkele grote steden na, is dit saldo negatief en fors stijgend de komende 5 jaar. Uiteraard zal de werkloosheid gedeeltelijk opgeslorpt worden, beginnend met de jeugdwerkloosheid, en ook de vrouwen met hoofddoek zullen om economische redenen veel meer dan nu het geval is hun entree doen op de arbeidsmarkt.
 
Zie tabel Opvang asiel 31/12/2015, spreiding 2016 en Wachtregister voor alle gemeenten, sorteren is mogelijk voor elk onderdeel.

12. Generatiewisseling per gewest en provincie                                                                Boven

Vlaanderen wordt meer dan vroeger immigratiegebied, met Limburg voorop, gevolgd door West-Vlaanderen dat eindelijk ook eens aan de tafel van immigratie mag zitten, het hoeven niet altijd Fransen te zijn. Wallonië vangt nu wel veel vluchtelingen op in de oude (Vlaamse) huizen voor sociaal toerisme, maar dat is geen voorbode van nieuwe immigraties omwille van de generatiewisseling die maar voor de helft van gewicht is in de arbeidsbehoefte, ook al zal ze ook daar in de tijd stijgen.
 

Brussel, met een ongekend hoge instroom van 10-24 jarigen de komende 15 jaar, zal veel sterker nog dan nu het geval is een regio zijn van waaruit men naar de binnenlanden verhuist, nu al in de 2de rand, later naar de Kempen, Limburg en West-Vlaanderen. En binnen 30 jaar zullen ook aan de kust multiculturele feestjes gebouwd worden wanneer de oudere migranten de geneugten van een 2de verblijf aan de zee ontdekt hebben en de financiële middelen hebben om het aan te kopen.

Jan Hertogen, socioloog