BuG 267 – Bericht uit het Gewisse –  29 april 2015
   
BuG 267 on-line                              Printversie (10p)

De gedachte: "Politieke bricoleurs mogen zeggen dat het
allemaal 'bricolage' is, nu met de wetenschap als dekmantel".

Duitse economie staat voor fatale catastrofe,
zowel in de 16 Länder, in West- en in Oost-Duitsland.
Enkel een massale immigratie kan Duitsland redden.
 

 
Dit is geen prognose, projectie of voorspelling, dit is het
doorrekenen van wie de komende 15 jaar de actieve be-
volking zal verlaten (de 50+) en er zal instromen (10-24 jr).
 
Duitsland heeft mini-jobs gecreëerd, uitkeringen beperkt
omdat er geen ander werkvolk meer te vinden was, wie
deze remedie wil hanteren wanneer er niet voldoende
werk is, zoals in België maakt zich ronduit belachelijk,
wie oorzaak en gevolg verwart is zelf in verwarring.

"Banen creëren in België zodat het weer de goede kant
opgaat", de prietpraat van wie er niets van kent en het
nooit zal begrijpen. Ouderen langer aan het werk en
jongeren langer werkloos, dat is het adagium van een
politieke klasse die voorbijgestreefd wordt door de
demografische en economische ontwikkelingen,
het huidig beleid kan dit enkel wat uitstellen.

Zie ook persbericht Duitse Detatis van 28/04/2015

 
Inleiding

Generatiewisseling, toegepast op Duitsland

Als we de door npdata ontwikkelde analyse-instrumenten over generatiewisseling toepassen op Duitsland ontstaat het beeld ven een niet te voorkomen catastrofe, dwz Duitsland zal niet in staat blijken de bevolkingsreductie van 82 mio naar 70 mio (schatting met 200.000 migratie per jaar) of 65 mio (100.000 migratie per jaar) te voorkomen. Het is uitgesloten dat er bij zulk een bevolkingsdaling nog sprake kan zijn van economische groei of een verhoogd BNP. Automatisering en productiviteitsstijging zullen onvoldoende zijn om Duitsland van de economische ondergang te redden. Het staat in de demografische cijfers geschreven, en de Duitse demografen zijn er zich al jaren van bewust. Waarom er geen politiek alarm geslagen wordt  en dit thema weggemoffeld wordt is een raadsel. Zelfs het IMF orakelt in de wind: "Bijna alle landen zullen economische groei zien afnemen door vergrijzing", zie Morgen op 15/04/2015 en dat is vooral voor Duitsland bedoeld.

Zullen het Spaanse en Griekse werklozen zijn die de komende decennia voor de herbevolking van Duitsland zullen zorgen, aangevuld met enkele miljoenen migranten vanuit Afrika? Woningen en onderdak, vooral in Oost-Duitsland zijn er voldoende om deze miljoenen bijkomende Duitse inwoners te herbergen. En het onderwijssysteem is kwalitatief in staat om de volgende 10 à 20 jaar aan alle economische noden te voldoen.

HARTZ IV omwille van het tekort aan arbeidskrachten.
 
Sinds 2000 bevindt Duitsland zich in een toestand van continue werknemersnood, de generatiewissel vertoonde een constant vervangingstekort van 10% tav de uitstromende 50+. Dat is de echte grond voor de totstandkoming van HARTZ IV, met de beperking van de werkloosheid in de tijd en de halvering van de bestaanszekerheid. De droesem van de arbeidsmarkt, de structurele werklozen, de zieken en gehandicapten, de armen en de 'sukkelaars'  dienden 'geactiveerd'. De werkgevers konden gelijk wie, voor gelijk welk werk, voor gelijk welke duur en aan gelijk welke prijs in dienst nemen. Dus niet omdat er hoge werkloosheid was, zoals in België, maar juist geen werkloosheid en men er niet meer in slaagde 'gewone' werknemers te vinden, want die waren er niet meer. Ook heeft men in Duitsland de immigratie afgehouden. Na 1990 hadden de Oost-Duitsers voor voldoende interne verhuis naar West-Duitsland gezorgd om het gat in de generatiewissel te dichten en de economie in het Oosten lag nog altijd op apegapen. Maar dat liedje is dus, vanaf 2014, uit, en is het alarm geblazen voor de bikkelharde tijden die aankomen. 
 
Een tekort van 30% in 2015 en van 45% in 2021 in de generatiewissel.
 
In plaats van 10% zullen de komende 15 jaar in Duitsland een tekort laten zien van 30% 50+ die niet door jongere generatie 10-24 jarigen vervangen wordt. Dit tekort zal tot 2022 groeien tot 44,7%, dwz vanaf 2022 zullen bijna de helft van de uitstromende 50-64 jarigen niet vervangen worden door de dan aanwezige jongere generatie 10-24 jarigen.
 
Deze demografische en economische catastrofe kan maar voorkomen worden door de komende jaren een continue immigratiestoom op te zetten of toe te laten, en dit volgehouden tot minstens 2030. Het is pas op een termijn van 2 à 3 decennia dat de bevolkingsvermindering kan gestopt door het verhogen van het geboortecijfer door de 2de generatie migranten tav het sterftecijfer.
 
Voor wie er aan zou twijfelen, dit is pure wiskunde en een demografische wetmatigheid, die dus enkel voortgaat op de nu reeds aanwezige actieve bevolking en haar vervanging door wie nu al geboren is. Het is geen prognose, projectie of voorspelling waar de algemene bevolkingsvooruitzichten op voortgaan, die dus wel rekening houden met geboorte en sterftecijfers. Alleen de migratie wordt enkel verrekend in de reeds aanwezige generaties, niet de bijkomende migratie, die desgevallend een vooralsnog beperkt correctief kunnen zijn voor de evolutie binnen de actieve bevolking. Maar enkele volgehouden massale immigratie kan het dramatisch slinken van de actieve generatie 15-64 jaar in Duitsland compenseren.
 
En België?
 
In België hebben de beleidsvoerders de wijsheid gehad om deze ontvolking te voorzien en langs de migratiecontracten in 50 en 60 deze te counteren en meteen de gezinshereniging niet alleen toe te laten, maar te bevorderen, alsmede de procreatie die door specifieke contracten (weliswaar beperkt in aantal en bedrag) ook voor kinderen in het land van herkomst toe te laten. De demografie en statistiek hebben niet voor niets hun oorsprong in België, Quetelet indachtig, de pionier van de sociale statistiek . Sinds half negentiger jaren zijn de demografen gestopt hierover analyses te maken omdat toen al voor België de demografische zaak aan kant was. In Duitsland zal men evenwel op de blaren zitten.
 
1. Duitsland: het alsmaar groter wordend gat in de generatiewisseling
 
Het beeld dat geschetst wordt van Duitsland staat los van de pessimistische vooruitberekeningen van het bevolkingsaantal waarbij Duitsland zou evolueren van 82 mio inwoners naar 72 of 65 mio inwoners binnen 40 jaar voortgaande op diverse scenario's.
 
Hier wordt nagegaan in welke mate de uitstromende generaties actieven, de 50-64 jarigen vervangen worden door instromende actieven 10-24 jarigen de komende 15 jaar, dwz wat is de toestand als alle 50-64 zullen gepensioneerd zijn en alle 10 jarigen 25 jaar zullen geworden zijn, dus ook hun studieloopbaan beëindigd hebben.
 
Doordat nu al geweten is hoeveel 0-9 jarigen aanwezig zijn in de samenleving, kan een verdere vooruitberekening gemaakt worden door ook deze groep nog te laten instromen en de 40-49 jaren te laten uitstromen, zodat het beeld kan geschetst van een evolutie van 2001 tot 2024.
 
Hierbij wordt niet voortgegaan op categorieën van 5 jaar maar op het aantal inwoners per leeftijdsjaar en dit tot en met 01/01/2014. In elk van de jaren tussen 2001 en 2024 wordt geteld hoeveel 10-24 jarigen er zijn en hoeveel 50-64 jarigen volledig vervangen. Deze wisseling noemen we 'generatiewisseling' en is de beste maatstaf om oudere en jongeren in de actieve bevolking te vergelijken. Deze telling wordt voor elk jaar tussen 2001 en 2024 gemaakt en geeft dus voor elk jaar welk het saldo is van deze generatiewisseling na 15 jaar.
 
Voor elk jaar wordt dus het aantal 50-64 in beeld gebracht (donkerblauwe lijn), de jongeren 10-24 jaar  (lichtblauwe lijn) en het verschil (gele lijn) gemaakt. Het verschil is dus het saldo van de generatiewisseling in elk jaar van berekening. Het verschil, uitgezet als % tav de 50-64 jarigen geeft het % overschot of tekort op deze generatiewisseling.
 
Voor Duitsland hebben we dank zij de uitmuntende database Genesis alle leeftijdsgegevens in alle Bundesländer. Samen met andere bestanden hebben we de bevolkingsevolutie van Oost- en West kunnen berekenen vanaf 1956, met voor Berlijn 1/3 op rekening van Oost-Duitsland.
 
Grafiek 1. De evolutie generatiewissel 2001-2014
 
Tot 2006 was er een constant tekort van jongereninstroom in duitsland tav ouderenuitstroom in de actieve bevolking, een kleine 1,5 mio jongeren te kort.

Grafiek 2 De evolutie van het verschil in de generatiewissel.
 
Dit tekort stijgt vanaf 2007 snel en doorlopend tot 5.786.485 in 2014, dwz dat de komende 15 jaar vanaf 2014 het tekort in de generatiewissel 50-64 door de 10-24 jarigen een negatief saldo zal vertonen van 5,8 mio actieven.

Grafiek 3. Saldo generatiewisseling als % op de 5064 jarigen

Tot 2006 toont de berekening van de generatiewissel de volgende 15 jaar een negatief saldo van 10% en van dan af pijlsnel vergoten. Tegen 2010 zou dit tekort op toerental komen zodat duitsland voor een probleem stond: immigratie of HARTZ IV.
  

  
Deze evolutie tot 2006 verklaart de noodzaak voor Duitsland om de droesem van z'n actieve bevolking te activeren, nl de langdurige en structurele werklozen, de kansarmen, de zieken en gehandicapten. Niet in gewone statuten met betere arbeidsvoorwaarden, die pot is leeg, maar wel wie van een uitkering afhankelijk was of is. HARTZ IV was de ingreep/aanslag in de sociale zekerheid en -bescherming die de negatieve balans van de generatiewisseling enige jaren moest uitstellen.
 
Maar ook dat vat is nu af en voor de komende 15 jaar staat Duitsland voor een onontkoombaar dilemma: regressie van z'n Bruto Nationaal Product of massale immigratie om de toekomst en de economische groei te beveiligen. Doordat immigratie pas na 2 à 3 decennia in staat is een bevolkingsdaling te counteren staat Duitsland voor een enorme, en volgens sommigen, niet meer te halen uitdaging.
 
HARTZ IV was in feite het Duitse alternatief voor immigratie. Het is enkel uitstel geweest, en de Pegida-oprisping kan men gerust vergelijken met de poging van het Vlaams Blok om de immigratie tegen te houden. In 1991 toen Antwerpen en België maar aan het begin stonden van een absoluut noodzakelijk en niet te ontkomen counteren van bevolkingsafnames door immigratie. De 'overwinning' van het Vlaams Blok heeft enkel betekend dat de anti-migratiestem gesmoord en politiek uitgeschakeld werd, iets wat in Duitsland met Pegida op enkele maanden tijd z'n beslag gekregen heeft. Zoals voor het Vlaams Blok, Liever dood dan bruin, staat nu ook Duitsland voor de keuze, Liever dood dan vreemd, maar de politieke klasse weet wel beter, die keuzes zijn in Duitsland al gemaakt, alleen durft niemand dat al goed te zeggen.
 
Grafiek 4. Generatiewisseling 2001-2024
 
De alsmaar stijgende uitstroom van 50+ tot 2022 en de zich doorzettende vermindering van jongereninstroom geven een explosief cocktail van negatief saldo op de generatiewisseling die in 2021 44,3% zal bedragen.
 

 
Het tekort in de generatiewissel zal in 2021 opgelopen zij tot 8.668.974 of 44,7% van de 50-64 jarigen die vanaf 2021 de komende 15 jaar, dwz tot 2036 zullen uitstromen en waarvan maar een kleine helft door de jongere instromers van 10-24 jaar zullen vervangen worden.
 
Dit is de feitelijkheid, dus geen prognoses, projecties, hier kan ook geen verhogend geboortecijfer wat aan doen omdat het enkel voortgaat op wie al geboren is, enkel de immigratie is een variabele, een element dat deze evolutie nog kan corrigeren.
 
2. De bevolkingsontwikkeling in Duitsland 1950-2014 in Oost- en West.
 
Voor we dieper ingaan op de onderscheden ontwikkeling best eerst een beeld geven van de bevolkingsevoluties in Oost- en West-Duitsland (Berlijn wordt voor 1/3 bij Oost-Duitsland gerekend).

Continue bevolkingsvermindering in Oost-Duitsland en, zoals in vele West-Europese landen, bevolkingsstabilisatie of lichte achteruitgang tussen 1974 en 1992.
 
Het aandeel Oost-Duitsers in de Duitse bevolking evolueerde van 26,8% in 1950 naar  16,9% in 2014. De Wende was goed voor een terugval van 21,1% in 1988 naar 20,1% in 1990 en 19,0% in 1903.
 

 
3. Onderscheiden situatie in Oost- en West-Duitsland
 
Voor West- en Oost-Duitsland wordt de generatiewisseling 201-2024 in beeld gebracht, en de % saldo generatiewisseling ter vergelijking naast elkaar. In West-Duitsland komt het tekort op de generatiewissel, dwz 20% pas in 2012, dat is 7 jaar nadat in Oost-Duitsland dit tekort al zulk een proporties aannam. Daar zal dit tekort evenwel ook 7 jaar vroeger afnemen dan in West-Duitsland, dwz vanaf 2015 zal de generatiewissel beginnen afnemen, terwijl dat in West-Duitsland op in 2022 zal zijn.
 

 
Vooral in Oost-Duitsland staan er minder jongeren gereed om de fakkel van 50+ over te nemen. De evolutie gebeurt daar ook sneller zodat al in 2015 het maximum bereikt wordt van 55 % van de dan aanwezige 50-64 jarigen de komende 15 jaar niet zullen vervangen worden door de instromende generatie 10-24 jarigen.
 
In West-Duitsland bijt de generatiewissel ook diep in, 30% in 2014 en 43,5% in 2023 laten niets aan de verbeelding over. Zowel Oost-als West-Duitsland staan voor een onmogelijke opdracht om de productie van goederen en diensten en het BNP te doen groeien of op peil te houden. en voor een corrigerende immigratie is het in feite al te laat. Of men moest nu ze nog beschikbaar zijn, Griekse en Spaanse werklozen massaal het land binnen laten alsmede enkele miljoenen Afrikanen, die maar wat graag rechtstreeks Duitsland bereiken eerder dan in gammele bootjes een groot levensrisico te nemen.
 
3. De situatie in de 16 Bundesländer
 
In dit bestek is het onmogelijk elk Land in beeld te brengen en te bespreken. Langs de hotspots (met de muis op de Ländernaam gaan) in het kaartje kan men evenwel de basisevoluties oproepen voor elk Land bestaande uit 5 grafieken en een tabelletje.  Er wordt tevens een vergelijking gemaakt van de % tekort in de generatiewissel tussen 2001 en 2024 van een Land met de evolutie is Oost- en West-Duitsland. Het nieuw geopende scherm sluiten om terug te keren.

Met de muis over de Länder gaan en aanklikken,
venster sluiten om terug te keren naar de BuG.
Duitsland - West-Duitsland - Oost-Duitsland

 
Misschien toch even Berlijn er uit pikken, omdat het een wat atypische evolutie heeft:
  

Niet verwonderlijk dat Berlijn een tussenpositie inneemt tussen de lijnen van West- en Oost-Duitsland.
 
Als exploratie een must voor wie zich de toestand in Duitsland de komende decennia voor de geest wil halen. En we zijn natuurlijk bereid om deze analyse, tot op het niveau van Länder eens toe te lichten aan een of andere Duitse universiteit.
 
4. Vergelijking Duitsland met België
 
Vergeleken met de toestand en evolutie in Duitsland is België maar klein bier.
 

Terwijl België nog aan het opboksen was tot 2007 met een overschot aan jongeren die gedurende een decennium opstropten in de werkloosheid, was in Duitsland het saldo sinds jaren negatief, dwz dat in de vervanging van generaties er continue minder jongeren beschikbaar waren om de uitstromende generatie op te vangen. Dwz tot 2006 was er, berekend voor de komende 15 jaren een voorzienbaar tekort van 10% in de generatiewissel. Na 2007 groeit dit tekort razendsnel aan en krijgt in Duitsland meer en meer z'n volle dimensie.
 
In België daarentegen komt pas van 2007 enige ruimte door de generatiewissel, dwz dat te rekenen van 2007 de komende 15 jaar, dwz tot 2023 een evenwicht zal tot stand komen. Vanaf 2008 zal ook in België de generatiewissel een stijgend tekort vertonen dat in 2019 20% zal bedragen, dwz dat na 2019 20% van de uitstromende generatie 50-4 jarigen niet zal kunnen vervangen worden.
 
Belangrijk is ook om de dynamiek van de vermindering te zien, ook al is er nog een overschot van jongeren. Doordat dit systematisch vermindert komt er meer ruimte vrij voor doorstroming naar tewerkstelling die pas acuut wordt wanneer er een negatief saldo is.
 
In Duitsland zal men, vlugger en drastischer dan elk ander land in de wereld geconfronteerd worden met de schok van de generatiewissel die op termijn maar in de helft van de vervanging van actieve generatie kan voorzien. Zal dat het echte Wirtschaftswunder zijn, en zal de roep in Duitsland, zoals in vele andere landen niet meer zijn "Wij willen werk" maar de ondernemers die roepen "Wij willen Werknemers".
 
Jan Hertogen, socioloog
www.npdata.be
0487 335 552
           
Wie geen berichten meer wenst te ontvangen kan dit langs een RE melden