BuG 236 – Bericht uit het Gewisse – 12 september 2014
  
BuG 236 on-line                                        Printversie (9p)
 
De 'waardescheppers'^(*) in België per gemeente
(*) Zie Regeringsverklaring Vlaamse Regering, blz 27
Zijn zij ook de 'poenscheppers' volgens de belastingen?
Vergelijking met inkomensgelijk-/ongelijkheid DS 12/09/2014
 
Zelfstandigen naar aard activiteit per gemeente: nijveraars ^(**),
handelaars, vrije beroepen, landbouwers, vissers en diensten,
met globaal onderscheid zelfstandigen en helpers en voor elk
van deze categorieën naar hoofd- en bijkomende bezigheid,
dit in tijdsreeksen 2011, 2012 en 2013, telkens geteld op 31/12.
(**) Kan begrepen worden als ondernemer/zakenman in nijverheid)

Gentrificatie en centrifugatie in Mechelen, Rojm naar de rand?

Tabel: Zelfstandigen 31/12/2011-2013 per gemeente
 

Omdat ondernemingen en zelfstandigen in Vlaanderen geboekstaafd staan als dé 'waardenscheppers' bij uitstek is het goed na te gaan met hoeveel die 'ondernemers en zelfstandigen' zijn en waar ze gevestigd zijn, dwz hoeveel ondernemers en andere zelfstandigen per 100 inwoners in elke gemeente. Langs de Tabel Zelfstandigen 31/12/2011-2013 per gemeente is op een wip duidelijk en dit per gemeente, provincie en gewest, in aantal en in % op de gemeentelijke bevolking op 01/01/2014:

1. Vooreerst wordt het onderscheid gemaakt tussen Zelfstandigen en Helpers (iemand van de naaste omgeving die niet in loondienst werkt maar enkel 'helpt')
2. Zowel voor de Zelfstandigen als de Helpers wordt het onderscheid gemaakt tussen
    - Hoofdbezigheid
    - Bijkomende bezigheid naast een andere activiteit, meestal als loontrekkende
    - Activiteit na pensionering
    - Aard van de activiteit, met onderscheid tussen Landbouw, Visserij, Nijverheid, Handel, Vrij Beroep,
      Diensten en andere.

In onderstaande grafieken wordt eerst een overzicht gegeven van alle Zelfstandigen per gemeente in hoofdbezigheid en vervolgens het totaal zelfstandigen volgens aard activiteit. Ter aanvulling wordt ook een beeld gegeven van het gemiddeld inkomen per inwoner per gemeente en het % inwoners met Nederlandse migratieachtergrond, omdat zij beetje bij beetje Wallonië aan het innemen zijn.

 
Zelfstandigen in hoofdbezigheid per gemeente
van lichtgroen, lage tot bruin/rood, hoge waarde.


West-Vlaanderen (CD&V), Vlaams- en Waals Brabant (liberalen) Noord-Antwerpen
 (N-VA) en Oost-Wallonië (MR) springen eruit. De oude industriele as in Wallonië geen.

Nijverheid in % op de bevolking per gemeente


In West-Vlaanderen wordt het nijverst gewerkt, zelfs extreem, maar ook Noord-
Antwerpen en Noord-Limburg, alsmede Midden, Oostelijk en Zuid-west Wallonië,
 Brabant in mindere mate.

Handel in % op de bevolking per gemeente


Handel is iets dat buiten de steden gebeurt, West-Vlaanderen, Noord-Antwerpen, de
Kempen, West-Limburg en Waals-Brabant, Wallonië laag in % op bevolking..

Vrij Beroep in % op de bevolking per gemeente


Vrije beroepen zijn extreem geconcentreerd in Waals-Brabant, in en rond de steden.
Alhoewel behoudens Namen, Luik en Charleroi in de oude industriële as achterblijven.


Landbouw in % op de bevolking per gemeente


Landbouw is in % op de bevolking nog een topactiviteit in West-Vlaanderen, Zuid-
Limburg en in Wallonië bezuiden de oude industriële as.
 
Diensten in % op de bevolking per gemeente


Waar bedrijven en handel zijn vind men ook de diensten, de steden vallen hier
opnieuw volledig uit de boot, West- en ook Oost-Vlaanderen, de Zuiderkempen,
West-Vlaams-Brabant en Oost-Wallonië aan de kop.
 
Nederlandse afkomst in % op de bevolking per gemeente


Is het toevallig dat er een hoge (en alsmaar stijgende) aanwezigheid met Nederlandse
migratieachtergrond is in Oost-Wallonië, in de nijverheid en landbouw? Zijn de
'Hollanders", na Limburg en Noord-Antwerpen, de Ardennen aan het overnemen?

Belastbaar inkomen per inwoner per gemeente (2011)


Leidt een hoge zelfstandige en nijverheidsactiviteit tot een hoog belastbaar inkomen?,
of is zelfstandige activiteit een teken van beperkte inkomensverwerving, zoals West-
Vlaanderen en moeten de ondernemers  daarom dringend door de regering uit de
nood geholpen worden zodat de West-Vlaamse ondernemers niet alleen waarde
scheppen maar dat zij eindelijk ook meer poen kunnen scheppen? Maar alle steden
 springer er hier ook uit met een laag tot laagst gemiddelde belastbare inkomen.

Korte bespreking artikel in De Standaard van 12/09/2014 over inkomensongelijkheid

De gebieden in de grafiek van DS van 12/09/2014 komen groso modo overeen met de grafiek hierboven. DS gaat wel voort op het mediaan inkomen per aangifte, wij op het gemiddeld inkomen per inwoner in de gemeente.

De Standaard stelt vast dat het "opvallend is dat West-Vlaanderen en vooral Limburg veel gemeentes tellen waar het verschil tussen een hoog en een laag inkomen bescheiden is". Wij stellen vast dat er in West-Vlaanderen een maximale zelfstandige activiteit is en in Limburg een beperkte. Zou het kunnen dat die 'inkomensgelijkheid' in West-Vlaanderen voortkomt uit een hoge mate van belastingsontduiking/-ontwijking en in Limburg van een gewone belasting op de (eerlijk verdiende) lonen en wedden, het drugsgeld niet meegerekend natuurlijk.

Kristof De Witte van de KUL gaat nog een stap verder: Uit een analyse van Kristof De Witte (KU Leuven) zo meldt DS, blijkt dat ongelijkheid sterk samenhangt met rijkdom: hoe rijker, hoe ongelijker. Opmerkelijk is ook nog dat ongelijke gemeentes een rechtser bestuur hebben. ‘Hoe groter de ongelijkheid, hoe meer men rechts stemt. En hoe rechtser de samenstelling van het schepencollege, hoe ongelijker de gemeente.

Maar wat als de belastingsaangifte en dus ook het meten van de rijkdom niet objectief kan gebeuren. Kijk naar West-Vlaanderen, daar wordt het hardst gewerkt (hoogste werkzaamheid), laagst aantal werklozen, minste leefloners, hoogste aantal ondernemers en andere zelfstandigen en toch de minst verdienende provincie wat belastbaar inkomen betreft. En er wordt CD&V gestemd, dus met ingebrip van beweging.net, dus centrum/links en niet rechts. Kan Kristof De Witte zich daar eens over buigen?
 
% zelfstandigen naar statuut per provincie en gewest op 31/12/2013
 
8,3% van de Belgische bevolking oefent een zelfstandige activiteit uit. Hierin zijn ook zelfstandigen begrepen voor wie het een bijkomende bezigheid is. Voor een vergelijking met andere inkomensverwervingen in België, zie BuG 210 (met % zelfstandigen = in hoofdbezigheid)

 
No paseran?
 
West-Vlaanderen springt er voor Landbouw, Visserij en vooral voor Nijverheid  bovenuit, zodanig dat zij, op Waals-Brabant na, de belangrijkste zelfstandigen-provincie zijn. Opvallend ook Vlaams-Brabant en Waals-Brabant, dat de kop trekt. Niet voor niets is Waals-Brabant dé MR-provincie bij uitstek, met vele residentieel teruggetrokken Brusselaars. Ook mede uit dat oogpunt, wordt Wallonië marginaal vertegenwoordigd door de MR.. De politieke kaarten met % van elke Waalse partij per gemeente maakt dit verder duidelijk. Het volledig ontbreken van de oude industriële as (met PS en PTB-GO! aan kop) én het ontbreken van de 'nijverheid' en 'landbouw' bezuiden deze as (CdH) maakt het verwonderlijk dat de Waalse inwoners nog altijd niet goed beseffen welke koopjes federaal zonder hun medezegging gesloten worden. Is No Paseran, de slogan waarvoor de arbeiders uit het oude industriële bekken, de houthakkers en de jagers van de Ardennen zich nu al opmaken?
 
Zelfstandigen/Helpers in Hoofdbezigheid/Bijkomende Bezigheid/Na Pensioen

Het is allicht geen goed idee om voor elk van deze voormelde categorieën langs tabellen en grafieken dieper op de gegevens in te gaan. Langs de tabel Zelfstandigen 31/12/2011-2013 per gemeente kan elkeen dit onbeperkt doen. Goed om weten is dat voor elk van de onderdelen zoals in de kolommen teruggevonden wordt, de gegevens van hoogste tot de laatste waarden of omgekeerd kunnen gesorteerd worden langs het pijltje in de kolomhoofding. Als men dan, in de linkerkolommen nog een gewest kiest, dan kunnen deze rangordes per gewest zichtbaar worden. Ook kan men vlug langs het pijltje in de kolom gemeente, elke gemeente selecteren. Om terug bij alle gegevens te komen dient met 'alle categorieën' langs het kolompijltje aan te klikken, enz.

Zelf een dynamische gemeentekaart maken voor elk gegeven

En men kan ook proberen om zelf een gemeentekaart te maken met de gegevens naar keuze, die met + en - kan vergroot of verkleind worden voor een groter detail. Enkel een bestandje maken van 2 kolommen, in de eerste de gemeentecode en in de 2de de gekozen kolom uit de %-ges copieren. Dan naar www.gemeentekaart.be gaan en de procedure volgen zoals uitgelegd. Als enkel de codes van Vlaanderen, Brussel of Wallonië ingebracht worden of van een waarde voorzien (zie aanduiding gewest) dan krijgt men kaartjes per gewest. Wie problemen heeft met de opmaak kan altijd langs mail om uitleg vragen, gezien gemeentekaart.be zelf geen support meer voorziet.
 
Leuven en Mechelen, alsmaar minder handelaars

Niet dat een gemeente daarop moet vastgepind worden, maar de rangorde in het lijstje van 'laagste' % handelaars op de bevolking is van aard om wens, gedacht en werkelijkheid van elkaar te scheiden. Uit vorig overzicht voor 2012 in BuG 198 bleek al de precaire plaats van Mechelen en Leuven, respectievelijk op de 16 de en 17de plaats in de rangorde van laagste % handelaars op hun bevolking. In 2013 steekt Leuven Mechelen voorbij en wordt 13de laatste, maar ook Mechelen zakt naar de 14de laatste plaats.