En dan maakt het Rekenhof brandhout van de dienstencheques:
Rapport Rekenhof over Dienstencheques
  Samenvatting  Persmededeling

Update Maatregelen en antwoord Milquet op het Rekenhof 

 

BuG 113 - Bericht uit het Gewisse 05-02-2009 Printversie (10p)

10,2 % werknemers Industrie tijdelijk werkloos op 31/12/2008
 
Tijdelijke werkloosheid Industrie met 53,6% gestegen 31/12/08 t.a.v. 2007.
In de 'Metaal' stijgt tijdelijke werkloosheid met 117% van
11.054 tot 25.433.
72,0% van tijdelijke werklozen Industrie komen uit het Vlaams gewest, 
1,4% komen uit het Brusselse gewest en 26,7% uit het Waalse gewest.
63,8% tijdelijk werklozen in Vlaams gewest, 3,8% Brussels, 32,4% Waals.
56,2% bedrag tijdelijke werkloosheid Vlaams, 5,3% Brussels, 38,5% Waals.
Tijdelijke werkloosheid  Vlaams gewest stijgt op 1 jaar met 17.982 of 22,1%,
met 3.831 of  8,3% in Wallonië, maar -2,9% in Brussels gewest op 31/12/08

36,7% tijdelijk werklozen uit Industrie, 30,4% uit de Bouw op 31/12/08. 
Dagbedrag tijdelijke werkloosheid=43€ - Werknemer/RSZ betaalt crisis.

  
Inleiding - Tijdelijke werkloosheid is 'Publieke tewerkstelling'


Nooit is er zoveel te doen geweest om Tijdelijke Werkloosheid als in deze tijd met dreigende en in de prognoses fenomenale werkloosheidsgroei. De bedienden-werkgevers zijn vragende partij tot invoering van het stelsel van Tijdelijke werkloosheid
(Milquet over de toegang Bedienden tot tijdelijke werkloosheid) en de interimsector die toegang gekregen heeft tot het systeem tijdelijke werkloosheid vraagt ook toegang tot het systeem (update 9/2/09). En tegenwoordig doet iedereen lyrisch over een systeem dat in feite bestaat uit met publieke gelden betaalde arbeidscontracten. Op de keper beschouwd is Tijdelijke werkloosheid 'Publieke Tewerkstelling', met vrijstelling van arbeid. Het arbeidscontract blijft bestaan, de dagen worden gelijkgesteld met arbeidsdagen en ook voor het aanvullend pensioen worden meestal de bijdragen gestort. 

Door de (verdere) afbouw van de industriële sectoren (volgens Noels de 'maak'sectoren) zal het aandeel van de publieke tewerkstelling statistisch verder stijgen. Als ook de dienstenchequestewerkstelling (voor 79% door de gemeenschap gefinancierd = 1,9% van de loontrekkende tewerkstelling) en tijdelijke werkloosheid (100% door de gemeenschap gefinancierd = 3,5% van de loontrekkende tewerkstelling) geteld worden bij de 42,1% aandeel van de huidige publieke tewerkstelling in het geheel van de loontrekkende tewerkstelling komt België met 42,1% + 1,9% + 3,5% = 47,5% publieke tewerkstelling niet ver onder de 50%. Een godsgeschenk in deze tijden van een zich verder doorzettende crisis? 

Het is alleszins zo dat hiermee de globale koopkracht voor de helft van de bevolking crisis-resistent is. De toekenning van economische hulp aan de banksector, aan sectoren in moeilijkheden en in feite ook aan de verhoogde werkloosheid, tijdelijke werkloosheid inbegrepen wordt betaald met sociale zekerheids- en gemeenschapsgelden. Het is te beschouwen  als met publieke gelden gefinancierde tewerkstelling. Ook de belastingsvoordelen (ondermeer langs de notionele interest) zijn te zien als een 'betoelaging' van de tewerkstelling in deze bevoordeligde ondernemingen. Is België dan toch al geen verkapte 'socialistische' staat, waar de 'mensen' alleen maar voordeel aan hebben, zonder dat dit evenwel op het politieke vlak weerspiegeld wordt? En is dit alles niet ondermeer de resultante van een sterke arbeidersbeweging en een goed georganiseerd middenveld, dat de op markt en winst gerichte liberalisering en deregulering onder Paars-groen en paars in hoge mate heeft kunnen voorkomen. Die nu aan de staatskas passeren voor 'overheidshulp' beseffen dit best voor ze de 'denktanken' volgen die het alsmaar hebben over het 'ontvetten' van de staat in alle toonaarden en variaties. Efficiënte en op het publiek gerichte kwalitatieve diensten kunnen binnen de bestaande publieke tewerkstelling verder uitgebouwd worden.

Omschrijving Tijdelijke werkloosheid

"Tijdelijke werkloosheid bestaat erin dat de uitvoering van de arbeidsovereenkomst tijdelijk wordt opgeschort voor een bepaald aantal uren en gedurende een bepaalde tijd maar met behoud van de contractuele band. Ze treft voornamelijk de arbeiders van de privésector. Ze maakt het mogelijk het hoofd te bieden aan een tijdelijke vermindering of onderbreking van de bedrijfsactiviteit, wegens economische redenen, slechte weer omstandigheden en technische stoornis, overmacht, jaarlijkse vakantie, staking of lock-out, zonder te raken aan de tewerkstelling" zo staat te lezen in de interessante RVA-studie over tijdelijke werkloosheid, 2003.

De initiële opzet van het statuut van tijdelijke werkloosheid is om de werknemers op termijn aan het werk te houden, d.w.z. door de overname van de 'loonkost' als werkloosheidsvergoeding de werkgevers gunstig te stemmen niet te vlug tot ontslag en verbreking van de arbeidsovereenkomst over te gaan.

RVA-onderzoek: tijdelijke werkloosheid stijgt bij (conjuncturele) vermindering werkgelegenheid

In het RVA-onderzoek Tijdelijke werkloosheid en tewerkstellingsvolume volgens economische sector, RVA, 2003 werd nagegaan of er een verband bestaat tussen tewerkstellingsevolutie en conjunctuur en tijdelijke werkloosheid. Bij verminderde tewerkstelling stelde men een stijging vast van de Tijdelijke Werkloosheid en omgekeerd. Maar dit verband was verschillend voor een sector in moeilijkheden en de andere sectoren. Bij een sector in moeilijkheden bleek samen met de tewerkstelling uiteindelijk ook de tijdelijke werkloosheid te dalen. Bij de andere sectoren ging een verminderde conjunctuur en een verminderde tewerkstelling samen met een stijging van de tijdelijke Werkloosheid. 
 
Analyse npdata: ijk-, referentie- en vergelijkingspunt voor (tijdelijke) werkloosheid 

Het eerste doel is het uitzetten van een ijkpunt, een referentie waarbij de werkloosheid in z'n diversiteit aan statuten kan gemeten worden in een historisch perspectief vanaf 2000 en dit 
- met een maximaal onderscheid van de sectoren van (laatste) tewerkstelling, 
- met een verdeling van de werklozen over alle leeftijden
- met een verdeling van al deze gegevens naar gewest. 

Door de werkloosheidsevolutie op basis van RVA-gegevens af te meten aan de RSZ (en RSZ-PPO) tewerkstellingsgegevens kan de reële evolutie en impact van de crisis dubbel gevolgd worden en dit zowel per sector en per leeftijdscategorie, dwz uitstroom uit de werkgelegenheid en instroom in de diverse werkloosheidsstatuten per sector.

In voorliggende BuG wordt enkel de Tijdelijke Werkloosheid onder de loupe genomen. Voor de RSZ-gegevens wordt beroep gedaan op de tewerkstellingssituatie in de sectoren in het 2de kwartaal 2008.. Door de invoering van een nieuwe NACE-indeling vanaf 01/01/2008 is het zaak enige historische continuïteit van RSZ-gegevens te verzekeren en ze te synchroniseren met de RVA-indeling. Gezien de nieuwe NACE-indeling gedetailleerder is op een aantal punten werd ze afgestemd op de oude sectie (letter)niveau zodat het historische perspectief behouden bleef. 

Tijdelijke werkloosheid, historische en sectorale doorlichting volgens RVA en RSZ-statistiek

De RVA-bronnen zijn tweevoudig:
-
De accurate, gedetailleerde, gebruiksvriendelijke en uiterst snelle on-line databank van de RVA  
- RVA-bestanden die zoals elk jaar aan npdata ter beschikking gesteld worden en die toelaat vanaf 2001 en tot 31/12//2008 alle werkloosheidsstatuten te ventileren naar sector van (laatste) tewerkstelling, voor elk leeftijdsjaar en voor elk gewest. Deze rijke statistiek geeft een verrassend en gedetailleerd uitzicht op de tijdelijke werkloosheid tot het einde van 2008, moment waarop de crisis in de 'reële economie' al enige impact had. 
  
Evolutie Tijdelijke Werkloosheid tussen 2000 en 2008 voor personen, dagen en bedragen
 
Opgave en vergelijking van de cijfers over tijdelijke werkloosheid gebeurt langst vier kengetallen en drie afgeleide cijfers

- Aantal personen die tijdelijk werkloos zijn op het einde van maand of jaar
- Het gemiddeld aantal personen dat Tijdelijk Werkloos was in een jaar
- Het aantal dagen waarvoor Tijdelijke werkloosheid werd uitbetaald
- Het bedrag dat uitbetaald is voor tijdelijke werkloosheid
- Afgeleid gegevens: Gemiddeld aantal dagen per Tijdelijke Werkloze
                              Gemiddeld bedrag per Tijdelijke Werkloosheid
                              Gemiddeld Bedrag per Tijdelijke Werkloze
  

Tijdelijke werkloosheid gemiddeld aantal, dagen, bedragen 2001-2008

 

Aantal 31/12

Gem. aantal

Dagen

Bedragen

2000

107.966

109.742

9.496.259

281.621.023

2001

166.950

130.230

11.004.694

338.049.831

2002

141.671

144.217

12.015.874

388.694.016

2003

114.677

142.810

12.219.818

427.564.287

2004

106.063

123.701

10.708.511

404.947.127

2005

110.581

131.215

10.709.203

417.038.260

2006

129.615

121.514

10.081.076

401.761.999

2007

132.274

119.949

9.365.303

381.410.369

2008

153.947

134.737

10.132.569

430.637.359

Het gemiddeld aantal personen, dagen en bedragen heeft een gelijklopende evolutie na 2001 met een redelijke verhoging van het dagbedrag in 2003. In 2001 was er een fikse stijging van het gemiddeld aantal tijdelijk werklozen van 109.742 tot 130.230 en tot 144.217 in 2003. Behoudens een opstoot tot 131.215 in 2005 daalde het gemiddeld aantal tijdelijk werklozen tot 119.949 in 2007. In 2008 steeg het aantal tijdelijke werklozen tot 134.737 met een piek in november met 176.223 tijdelijk werklozen en een atypische terugval in december tot 153.947.



De tijdelijke werkloosheid op 31/12 van elk jaar vertoont een meer gedifferentieerde evolutie dan het gemiddelde over een jaar gezien. Vanaf 2006 vertonen zij evenwel een gelijkaardige evolutie in stijgende zin, voor 31/12 weliswaar op een hoger niveau van het gemiddelde.

Na 2004 geleidelijke stijging bedragen en aantal tijdelijke werklozen t.a.v. aantal dagen

Als een grafiek uitgezet wordt aan 2004=indeks 100 dan is er een gelijklopende evolutie
tussen personen en dagen met evenwel een relatieve verhoging van de uitgekeerde bedragen  en een van aantal personen in vergelijking met het aantal dagen vanaf 2004. Als het aantal personen in tijdelijke werkloosheid op 31/12 van elk jaar geteld worden valt een piek op in 2002 en een evolutie boven het gemiddeld aantal na 2005 met een nieuwe piek eind 2008 die allicht 'crisis'-gebonden is. 

  


Seizoenschommelingen tijdelijke werkloosheid

Tijdelijke werkloosheid is gedeeltelijk seizoensgebonden
en ook het einde van het jaar is een periode waar fabrieken sluiten en werknemers op tijdelijke werkloosheid komen.  Over 9 jaar heen maand per maand bekeken komt een beeld tot stand dat globaal gelijklopend is. Tijdelijke werkloosheid is blijkbaar een structureel gegeven waar de overheid om een veelheid van redenen constant de 'lonen' van meer dan 100.000 van werknemers met publieke middelen financiert, (naast het inkomensverlies van de werknemers zelf) met telkens een piek tussen 150.000 en 200.000 tijdelijk werklozen in de winter 

  
 

 

De piek van tijdelijke Werkloosheid ligt in februari/maart, met een uitgesproken piek in november 2008. De laatste drie maanden van 2008 ligt de tijdelijke werkloosheid op het niveau van 2001. Als bij dalende werkgelegenheid de tijdelijke werkloosheid toeneemt zal januari 2009 en de volgende maanden uitsluitsel kunnen geven of de (hypo)these van de RVA-studie van 2003 opgaat, d.w.z. bij conjuncturele lagere werkgelegenheid, een hogere tijdelijke werkloosheid behalve bij sectoren in moeilijkheden die een omgekeerde tendens lieten zien.

Verdeling van tijdelijke werkloosheid, gemeten op 31/12, gespreid over alle leeftijdsjaren

Als de tijdelijke werklozen verdeeld worden over de verschillende leeftijden van de werknemers op 31/12 van elk jaar ontstaat een beeld van stijgend aantal als gemeten wordt tussen 2004 en 2008. Als 2001 toegevoegd wordt ontstaat een curve die mooi toont hoe de tijdelijke werkloosheid in 2008 zich globaal rond dezelfde leeftijd neerzet als in 2001, behouden dan de leeftijdscategorie 25-45 jaar, die minder dan toen in de tijdelijke werkloosheid terechtkomt. De groei van de tijdelijke werkloosheid situeert zich vooral tussen 25en 32 jaar en voor de 45  plussers.
  

 
Tijdelijke werkloosheid per sector in aantal en als % van de tewerkstelling

Omwille van de historische vergelijkbaarheid worden vooralsnog de oude NACE-secties gebruikt, voortgaande op de RSZ-gegevens van het 2de kwartaal 2008. De gegevens van RSZ-PPO worden buiten beeld gelaten omdat de tijdelijke werkloosheid daar eerder uitzonderlijk is.
 
Deze kerntabellen geeft een overzicht van de feitelijke tewerkstelling op 06/2008 in de aanloop van de fiannciële en economische crisis alsmede van de tijdelijke werkloosheid die, zo neemt men aan, meebepaald wordt of samengaat met conjunctuur en werkgelegenheidsafbouw. Het is een ijk- en referentiepunt voor de toekomst.

Het absolute en relatieve belang van elke (RSZ) sector op sectieniveau (lettercodes NACE) wordt duidelijk. De Non-Profitsectoren en de andere publieke dienstverlening is hier ondervertegenwoordigd omdat de RSZ-PPO niet is meegerekend, maar ze bedraagt toch 15,3% van de loontrekkende RSZ-tewerkstelling (samen met de RSZ-PPO is dat 20%).

Aandeel tijdelijke werkloosheid in de tewerkstelling per sector

Doordat elke tijdelijke werkloze een arbeidscontract heeft dat weliswaar geheel of gedeeltelijk opgeschort is voor een zekere tijd tellen zij ook mee in de RSZ-statistiek (ondermeer ook mdat het gelijkgestelde dagen zijn). Het % geeft daardoor een zeer goede aanduiding van hun aandeel tijdelijke werkloosheid in elke sector. 

Bij Visserij is op 31/12/2008 de activiteit bijna voor de helft en in de Landbouw op 31/12/09
voor 19,7% stilgevallen. Daarna volgt de Bouw met 22,1% tijdelijke werkloosheid. In de industrie is op einde van het 2008 10,2% of 56.522 Tijdelijk Werkloos van 553.309 werknemers. Ook in sector van ondermeer persoonlijke, gemeenschappelijke, culturele diensten is er met 10,6% een aanzienlijk deel tijdelijke werkloosheid. In het Openbaar bestuur, Onderwijs, Gezondheidszorg en Maatschappelijke dienstverlening  samen is het aandeel tijdelijke werkloosheid 0,9%. Ook in de grote sector van Diensten aan de ondernemingen (K-sector) is de tijdelijke werkloosheid met 1,9% relatief laag. In de distributie en bij de Banken ligt ze lager dan 1%. Bij de Horeca als seizoensgebonden sector is de tijdelijke werkloosheid 3,7%. Deze lagere percentages hebben vooral te maken omdat het om dienstensectoren gaat en enkele arbeiders in aanmerking komen voor tijdelijke werkloosheid.
  

Tewerkstelling RSZ en Tijdelijke Werkloosheid per sector  31/12/2008, aantal en %

NACE sectie

Sectoren volgens gesynchroniseerde 
oude NACE-indeling RSZ en RVA-indeling

Loontrek-
kend RSZ 2008

Tijdelijk werk-
loos 2008

% Tijd. Werkl. op wer-
kend

% op totaal wer-
kend

% op tot. Tijd. werkl.

A

Landbouw, jacht en bosbouw

17.999

3.537

19,7%

0,5%

2,3%

B

Visserij

125

52

41,6%

0,0%

0,0%

C

Winning van delfstoffen

2.791

43

1,5%

0,1%

0,0%

D

Industrie

553.309

56.522

10,2%

16,1%

36,7%

E

Productie/distributie elektr., gas en water

31.762

78

0,2%

0,9%

0,1%

F

Bouwnijverheid

212.382

46.857

22,1%

6,2%

30,4%

G

Groot- en kleinhandel/herstel. (ook auto's)

485.630

3.335

0,7%

14,1%

2,2%

H

Hotels en restaurants

120.885

4.499

3,7%

3,5%

2,9%

I

Vervoer, opslag en communicatie

230.522

5.081

2,2%

6,7%

3,3%

J

Financiële instellingen

134.514

1.040

0,8%

3,9%

0,7%

K

Onr. goederen, verhuur, diensten bedrijven

532.167

9.913

1,9%

15,5%

6,4%

L

Openbaar bestuur

218.624

1.040

0,5%

6,3%

0,7%

M

Onderwijs

371.909

265

0,1%

10,8%

0,2%

N

Gezondheidszorg en maatsch. Dienstv.

417.133

1.113

0,3%

12,1%

0,7%

O

Gemeensch., sociaal-cult./pers. diensten

109.086

11.584

10,6%

3,2%

7,5%

P

Part. huishoudens met werknemers

2.964

 

 

 

 

X/Y/Z

Andere

2.573

 

 

 

 

 

Schoolverlaters, onbekend

 

8.988

 

 

 

 

Totaal

3.444.375

153.947

4,5%

100,0%

100,0%

  
In absolute aantallen springt de Industrie er met 56.522 of 36,7% van alle  tijdelijke werklozen bovenuit, voor de Bouw is dat 30,4%.. Alle andere sectoren samen vertegenwoordigen minder dan 1/3 van de tijdelijke werkloosheid.

  
Stijging van Tijdelijke Werkloosheid op 31/12/08 met 21.673 of + 14,1% op 1 jaar
 
Behoudens voor de Bouw is de meting van de Tijdelijke Werkloosheid op 31/12 niet aan structurele factoren verbonden. Op het einde van 2008 kan scherp de eerste impact van de economische crisis gemeten worden, wetende ook dat het aantal tijdelijke werklozen tegenover november 2008 nog gedaald is
van 176.223 naar 153.947 in december. De daling van de tijdelijke werkloosheid in de Bouw met 5.208 eind 2008 in vergelijking met 2007 is te verklaren door de betere weersomstandigheden. Het meest opvallende gegeven is evenwel de stijging van de tijdelijke werkloosheid in de Industrie met 19.726 of +53,6%. De relatief beperkt tijdelijke werkloosheid in de Horeca (3,7% van het totaal aantal werknemers) kent een stijging op een jaar met 47,6%, maar ook de Diensten aan de Ondernemingen zien hun tijdelijke werkloosheid van 1,9% met 39,4% toenemen van 7.110 naar 9.913.

Ook deze tabel is een belangrijke thermometer om de  evolutie van tijdelijke werkloosheid in de 'maak'sectoren nauwgezet en liefst maand op maand te meten, evenals de evolutie van de feitelijke tewerkstelling in deze sectoren.

  

Tijdelijke werkloosheid in België per sector op 31/12/2007-2008, aantal, % en evolutie

NACE sectie

 

Tijdelijk werkloos 2007

Tijdelijk werkloos 2008

Evolutie aantal

Evolutie %

A

Landbouw, jacht en bosbouw

3.436

3.537

101

2,9%

B

Visserij

63

52

-11

-17,5%

C

Winning van delfstoffen

24

43

19

79,2%

D

Industrie

36.796

56.522

19.726

53,6%

E

Productie/distributie elektr., gas en water

58

78

20

34,5%

F

Bouwnijverheid

52.065

46.857

-5.208

-10,0%

G

Groot- en kleinhandel/herstel. (ook auto's)

2.997

3.335

338

11,3%

H

Hotels en restaurants

3.049

4.499

1.450

47,6%

I

Vervoer, opslag en communicatie

5.199

5.081

-118

-2,3%

J

Financiële instellingen

1.042

1.040

-2

-0,2%

K

Onr. goederen, verhuur, diensten bedrijven

7.110

9.913

2.803

39,4%

L

Openbaar bestuur

947

1.040

93

9,8%

M

Onderwijs

254

265

11

4,3%

N

Gezondheidszorg en maatsch. Dienstv.

1.124

1.113

-11

-1,0%

O

Gemeensch., sociaal-cult./pers. diensten

10.488

11.584

1.096

10,5%

 

Schoolverlaters, onbekend

7.622

8.988

 

 

 

Totaal

132.274

153.947

21.673

14,1%


Detail tijdelijke werkloosheid voor de subsectoren Industrie 2007 en 2008

En juist omdat de verwachtingen voor de 'maak'sectoren  niet rooskleurig zijn is het goed meer in detail na te gaan waar hier de knooppunten in de industriële deelsectoren liggen. Ook hier worden nog de oude NACE-sectiecodes gebruikt omwille van de historische vergelijking. Een omschakeling of conversietabel van alle oude NACE-Codes naar de nieuwe is een nauwgezet werk dat enige tijd vraagt. De vergelijking op subsectorniveau van de tijdelijke werkloosheid tussen 2007 en 2008 is evenwel perfect mogelijk omdat voortgegaan wordt op de synchronisatie van de RVA-opdeling met de oude NACE-indeling.
  

Tijdelijke werkloosheid in België, detail voor de Industrie op 31/12/2007-2008

NACE sectie

 

Tijdelijk werkloos 2007

Tijdelijk werkloos 2008

Evolutie aantal

Evolutie %

DA

Voeding/Drank

4.076

3.970

-106

-2,6%

DA

Tabaksnijverheid

60

100

40

66,7%

DB

Textiel

6.412

7.462

1.050

16,4%

DB

Kleding

2.910

2.723

-187

-6,4%

DC

Leer/Schoenen

203

221

18

8,9%

DD

Houtindustrie

2.778

3.495

717

25,8%

DE

Papier

633

1.093

460

72,7%

DE

Drukkerij/grafiek

512

573

61

11,9%

DF

Brandstoffen

1.811

1.723

-88

-4,9%

DG/DH

Chemie/Rubber/plastiek

1.787

3.699

1.912

107,0%

DI

Niet metaalhoudend (geen glas)

989

1.144

155

15,7%

DI

Glas

631

1.186

555

88,0%

DJ

Ertsen/Metaal

357

1.533

1.176

329,4%

DJ

Producten metaal

1.020

2.901

1.881

184,4%

DK

Machinebouw

9.677

20.999

11.322

117,0%

DL

Bureau/Electronica/Optica

2.099

2.212

113

5,4%

DM

Automobiel

336

1.035

699

208,0%

DN

Diamant

440

392

-48

-10,9%

DN

Overige verwerkend

65

61

-4

-6,2%

 

Totaal

36.796

56.522

19.726

53,6%


Tijdelijke werkloosheid in Metaalgebonden sectoren (DJ/DK NACE) 2007 en 2008

DJ

Ertsen/Metaal

357

1.533

1.176

329,4%

DJ

Producten metaal

1.020

2.901

1.881

184,4%

DK

Machinebouw

9.677

20.999

11.322

117,0%

DM

Automobiel

336

573

237

70,5%

 

Totaal Metaal

11.390

26.006

14.616

117,0%

 
In verschillende subsectoren van de Industrie zijn er grote en zelfs extreme evoluties tussen december 2007 en 2008. Binnen de diverse sectoren en Paritaire Comités zal een en ander best begrepen worden. Ook deze tabel is een ijk- en referentiepunt voor verdere evolutie.

Meest opvallende gegeven is de meer dan verdubbeling van de tijdelijke Werkloosheid in de 'Metaalgebonden' sectoren van 11.054 eind 2007 tot 25.433 eind 2008 Voor in de 'Machinebouw', waar allicht ook een aantal automobielgebonden subsectoren in aanwezig zijn, weegt het zwaarste door. We volgen hier de codering en aanduiding van de RVA-statistiek.

Textiel en Kleding bleef het laatste jaar vrij stabiel, Papier  met een stijging van 72,7%, Chemie/Rubber/Plastiek met een stijging  van 107% en Glas met + 88% tijdelijke werkloosheid doen de Tijdelijke Werkloosheid in de Industrie met 19.726 of  53,6% stijgen in december 2008.
 
Tijdelijke werkloosheid tussen 2000 en 2008 per gewest
  

Voortgaande op het gemiddeld aantal tijdelijk werklozen per jaar 

In het Vlaams gewest wonen 63,8% van de tijdelijk werklozen, voortgaande op het gemiddelde aantal tijdelijke werklozen over een jaar beschouwd. Op 31/12/2008 waren 99.296 inwoners van het Vlaams gewest tijdelijk werkloos, in Wallonië 49.992 en in Brussel 4.769. Vooral Brussel heeft met 3,8% een veel kleiner aandeel in de tijdelijke werkloosheid omdat het in het Brusselse gewest vooral om dienstenwerkgelegenheid gaat.
  

Tijdelijke werkloosheid per gewest 2001-2008 aantal op 31/12

 

Vlaams

Brussels

Waals

België

2000

70.014

3.266

34.552

107.966

2001

113.150

4.937

48.863

166.950

2002

94.468

4.190

43.013

141.671

2003

75.252

3.783

35.642

114.677

2004

66.938

3.935

35.190

106.063

2005

68.229

4.230

38.122

110.581

2006

83.658

4.855

41.102

129.615

2007

81.314

4.909

46.051

132.274

2008

99.296

4.769

49.882

153.947

   

    

  Tijdelijke werkloosheid per gewest 2001-2008 - Gemiddeld aantal

 

Vlaams

Brussels

Waals

België

2000

73.695

3.419

32.626

109.742

2001

88.313

3.820

38.095

130.230

2002

98.410

4.291

41.515

144.217

2003

97.333

4.540

40.935

142.810

2004

81.016

4.444

38.239

123.701

2005

85.880

4.776

40.558

131.215

2006

78.021

4.669

38.823

121.514

2007

74.956

4.837

40.154

119.949

2008

85.991

5.060

43.685

134.737

    
Tijdelijke werkloosheid per gewest 2001-2008 - % Gemiddeld aantal

 

Vlaams

Brussels

Waals

België

2000

67,2%

3,1%

29,7%

100%

2001

67,8%

2,9%

29,3%

100%

2002

68,2%

3,0%

28,8%

100%

2003

68,2%

3,2%

28,7%

100%

2004

65,5%

3,6%

30,9%

100%

2005

65,4%

3,6%

30,9%

100%

2006

64,2%

3,8%

31,9%

100%

2007

62,5%

4,0%

33,5%

100%

2008

63,8%

3,8%

32,4%

100%

 
Voortgaande op het aantal uitbetaalde dagen en bedragen

Het aandeel van het Vlaams gewest in aantal dagen en totaal bedrag tijdelijke werkloosheid is met 56,2% ongeveer gelijklopend met het aandeel bevolking en lager dan het aandeel in de tewerkstelling. In het Vlaams gewest zijn méér werknemers in  de tijdelijke werkloosheid (63,8%) maar met een beperkter aantal dagen en dus ook bedragen dan in Wallonië en Brussel. In Wallonië wordt   van de bedragen voor tijdelijke werkloosheid gespendeerd. In Brussel zijn er zeer weinig tijdelijk werklozen maar voor een langere periode dan in het Vlaams en Wals gewest zodat zij 5,3% van de bedragen opnemen.

 

Tijdelijke werkloosheid per gewest 2001-2008 - Dagen

 

Vlaams

Brussels

Waals

België

2000

5.890.850

422.423

3.182.987

9.496.259

2001

6.811.237

465.494

3.727.964

11.004.694

2002

7.455.141

521.515

4.039.218

12.015.874

2003

7.667.910

530.451

4.021.457

12.219.818

2004

6.410.210

507.927

3.790.374

10.708.511

2005

6.308.551

517.230

3.883.422

10.709.203

2006

5.733.314

509.103

3.838.659

10.081.076

2007

5.133.515

522.245

3.709.544

9.365.303

2008

5.737.132

537.992

3.857.445

10.132.569

     
Tijdelijke werkloosheid per gewest 2001-2008 - Bedragen

 

Vlaams

Brussels

Waals

België

2000

174.791.381

12.327.470

94.502.171

281.621.023

2001

209.546.680

14.110.243

114.392.909

338.049.831

2002

241.389.782

16.749.810

130.554.424

388.694.016

2003

267.526.966

18.344.527

141.692.793

427.564.287

2004

240.374.499

18.903.397

145.669.231

404.947.127

2005

243.901.886

19.930.795

153.205.579

417.038.260

2006

226.550.926

20.207.878

155.003.195

401.761.999

2007

207.094.087

21.249.564

153.066.718

381.410.369

2008

242.057.337

22.780.272

165.799.750

430.637.359

  
Tijdelijke werkloosheid per gewest 2001-2008 - % Bedragen

 

Vlaams

Brussels

Waals

België

2000

62,1%

4,4%

33,6%

100%

2001

62,0%

4,2%

33,8%

100%

2002

62,1%

4,3%

33,6%

100%

2003

62,6%

4,3%

33,1%

100%

2004

59,4%

4,7%

36,0%

100%

2005

58,5%

4,8%

36,7%

100%

2006

56,4%

5,0%

38,6%

100%

2007

54,3%

5,6%

40,1%

100%

2008

56,2%

5,3%

38,5%

100%

   

  

Gemiddeld aantal dagen per werknemer en bedrag per dag naar gewest

Het gemiddeld aantal dagen per tijdelijke werkloze lag in 2008 gemiddeld op 67 dagen in het Vlaams gewest, op 88 dagen in Wallonië en op 106 in het Brussels gewest. Het gemiddeld bedrag per tijdelijk werkloze ligt in Wallonië en Brussel dan ook hoger dan in het Vlaams gewest. Daarmee komt een evenwicht tot stand tussen de gewesten in het globaal aantal uitbetaalde dagen en bedragen, waar het Vlaams gewest 56,2% van opneemt. Het gemiddeld dagbedrag bij tijdelijke werkloosheid was in 2008 43€. Merk ook de gevoelige verhoging van de uitkering van 32 € in 2002 naar 38€ per dag in 2004. Met deze bedragen is ook het inkomensverlies voor een werkloze aangegeven voor dit met sociale zekerheidsgelden uitbetaalde 'loon'.
 

Zoals Wyckmans van LBC-NVK op 5 januari voor de radio aangaf zoeken de werkgevers ook voor de bedienden een uitweg om ontlast te worden van loonuitbetaling voor economisch onzekere periodes. Het is dan de gemeenschap langs de sociale zekerheid en de werknemer langs een verminderd inkomen die op deze wijze betalen voor de crisis. Voor tijdelijke werkloosheid diende een alternatieve financiering gezocht volgens Wyckmans en de vertegenwoordiger van Agoria was het daar mee eens.
   

Tijdelijke werkloosheid per gewest 2001-2008 - Gem. dagen/pers.

 

Vlaams

Brussels

Waals

België

2000

80

124

98

87

2001

77

122

98

85

2002

76

122

97

83

2003

79

117

98

86

2004

79

114

99

87

2005

73

108

96

82

2006

73

109

99

83

2007

68

108

92

78

2008

67

106

88

75

  
Tijdelijke werkloosheid per gewest 2001-2008 - Gem. Bedr./Pers.

 

Vlaams

Brussels

Waals

België

2000

2.372

3.606

2.897

2.566

2001

2.373

3.694

3.003

2.596

2002

2.453

3.903

3.145

2.695

2003

2.749

4.041

3.461

2.994

2004

2.967

4.254

3.809

3.274

2005

2.840

4.173

3.777

3.178

2006

2.904

4.328

3.993

3.306

2007

2.763

4.393

3.812

3.180

2008

2.815

4.502

3.795

3.196

  
Tijdelijke werkloosheid per gewest 2001-2008 - Gem. Bedr./Dag

 

Vlaams

Brussels

Waals

België

2000

30

29

30

30

2001

31

30

31

31

2002

32

32

32

32

2003

35

35

35

35

2004

37

37

38

38

2005

39

39

39

39

2006

40

40

40

40

2007

40

41

41

41

2008

42

42

43

43

    
Evolutie tijdelijke werkloosheid in personen per gewest 2007-2008

De evolutie tussen 2007 en 2008 gemeten op 31/12 is fors, een stijging met 21.673 tijdelijk werklozen, vooral dan in Vlaams gewest waar de tijdelijke werkloosheid stijgt met 17.982 of 22,1%, tegenover een stijging met 3.831 of  8,3% in Wallonië en een daling in Brussel met 140 of -2,9% in het Brusselse gewest.
 
  

Tijdelijke werkloosheid per gewest 31/12/2007-2008

 

Vlaams

Brussels

Waals

België

2007

81.314

4.909

46.051

132.274

2008

99.296

4.769

49.882

153.947

Verschil

17.982

-140

3.831

21.673

% evolutie

22,1%

-2,9%

8,3%

16,4%

 
Tijdelijke werkloosheid per sector en gewest , op 31/12/2008

Het zou te ver leiden om het detail van de tijdelijke werklozen per gewest en per sector op NACE-sectieniveau ten gronde te bespreken. De tabellen zijn verhelderend over de concrete impact van de tijdelijke werkloosheid per sector in elk gewest. Ook hier wordt een ijk- en vergelijkingspunt aangegeven voor de historische en toekomstige vergelijking. 72% van de tijdelijke werkloosheid in de Industrie is in het Vlaamse gewest gesitueerd, ook 69,5% van de tijdelijke werkloosheid in Diensten aan de ondernemingen en in de Landbouw zijn 'Vlaams'.
  

Tijdelijke werkloosheid per gewest en per sector op 31/12/2008 - Aantal

NACE sectie

 

Vlaams

Brussels

Waals

België

A

Landbouw, jacht en bosbouw

2.458

90

989

3.537

B

Visserij

46

1

5

52

C

Winning van delfstoffen

22

1

20

43

D

Industrie

40.702

799

15.021

56.522

E

Productie/distributie elektr., gas en water

33

2

43

78

F

Bouwnijverheid

26.826

1.538

18.493

46.857

G

Groot- en kleinhandel/herstel. (ook auto's)

2.086

142

1.107

3.335

H

Hotels en restaurants

3.031

163

1.305

4.499

I

Vervoer, opslag en communicatie

3.685

370

1.026

5.081

J

Financiële instellingen

596

30

414

1.040

K

Onr. goederen, verhuur, diensten bedrijven

6.885

427

2.601

9.913

L

Openbaar bestuur

528

63

449

1.040

M

Onderwijs

176

11

78

265

N

Gezondheidszorg en maatsch. Dienstv.

640

48

425

1.113

O

Gemeensch., sociaal-cult./pers. diensten

6.825

838

3.921

11.584

 

Schoolverlaters, onbekend

4.757

246

3.985

8.988

 

Totaal

99.296

4.769

49.882

153.947

   
Tijdelijke werkloosheid per gewest en per sector op 31/12/2008 in % per sector

NACE

 

Vlaams

Brussels

Waals

België

A

Landbouw, jacht en bosbouw

69,5%

2,5%

28,0%

100%

B

Visserij

88,5%

1,9%

9,6%

100%

C

Winning van delfstoffen

51,2%

2,3%

46,5%

100%

D

Industrie

72,0%

1,4%

26,6%

100%

E

Productie/distributie elektr., gas en water

42,3%

2,6%

55,1%

100%

F

Bouwnijverheid

57,3%

3,3%

39,5%

100%

G

Groot- en kleinhandel/herstel. (ook auto's)

62,5%

4,3%

33,2%

100%

H

Hotels en restaurants

67,4%

3,6%

29,0%

100%

I

Vervoer, opslag en communicatie

72,5%

7,3%

20,2%

100%

J

Financiële instellingen

57,3%

2,9%

39,8%

100%

K

Onr. goederen, verhuur, diensten bedrijven

69,5%

4,3%

26,2%

100%

L

Openbaar bestuur

50,8%

6,1%

43,2%

100%

M

Onderwijs

66,4%

4,2%

29,4%

100%

N

Gezondheidszorg en maatsch. Dienstv.

57,5%

4,3%

38,2%

100%

O

Gemeensch., sociaal-cult./pers. diensten

58,9%

7,2%

33,8%

100%

 

Schoolverlaters, onbekend

52,9%

2,7%

44,3%

100%

 

Totaal

64,5%

3,1%

32,4%

100%

   

Detail van de tijdelijke werkloosheid voor e Industrie per gewest

Behoudens Niet-metaalhoudende verwerkende industrie en Brandstoffen met meer dan 50% en in mindere mate Bureautica,  Drukkerij, Grafiek, Tabak, Ertsen/Metaal en Producten metaal met meer dan 30% van de tijdelijke werkloosheid is de tijdelijke economische werkloosheid in de Industrie vooral een Vlaamse zaak

Tijdelijke werkloosheid per gewest deelsector industrie op 31/12/2008 - Aantal

NACE

 

Vlaams

Brussels

Waals

België

DA

Voeding/Drank

2.496

94

1.380

3.970

DA

Tabaksnijverheid

88

1

11

100

DB

Textiel

5.393

70

1.999

7.462

DB

Kleding

2.352

83

288

2.723

DC

Leer/Schoenen

150

16

55

221

DD

Houtindustrie

2.574

44

877

3.495

DE

Papier

694

21

378

1.093

DE

Drukkerij/grafiek

407

27

139

573

DF

Brandstoffen

803

36

884

1.723

DG/DH

Chemie/Rubber/plastiek

2.831

38

830

3.699

DI

Niet metaalhoudend (geen glas)

824

9

311

1.144

DI

Glas

367

7

812

1.186

DJ

Ertsen/Metaal

1.069

6

458

1.533

DJ

Producten metaal

1.874

6

1.021

2.901

DK

Machinebouw

16.180

262

4.557

20.999

DL

Bureau/Electronica/Optica

1.274

72

866

2.212

DM

Automobiel

899

6

130

1.035

DN

Diamant

390

0

2

392

DN

Overige verwerkend

37

1

23

61

 

Totaal

40.702

799

15.021

56.522

  
Tijdelijke werkloosheid per gewest per industriële sector op 31/12/2008 - % per sector

NACE

Aard

Vlaams

Brussels

Waals

België

DA

Tabaksnijverheid

62,9%

2,4%

34,8%

100%

DA

Voeding/Drank

88,0%

1,0%

11,0%

100%

DB

Kleding

72,3%

0,9%

26,8%

100%

DB

Textiel

86,4%

3,0%

10,6%

100%

DC

Leer/Schoenen

67,9%

7,2%

24,9%

100%

DD

Houtindustrie

73,6%

1,3%

25,1%

100%

DE

Drukkerij/grafiek

63,5%

1,9%

34,6%

100%

DE

Papier

71,0%

4,7%

24,3%

100%

DF

Brandstoffen

46,6%

2,1%

51,3%

100%

DG/DH

Chemie/Rubber/plastiek

76,5%

1,0%

22,4%

100%

DI

Glas

72,0%

0,8%

27,2%

100%

DI

Niet metaalhoudend (geen glas)

30,9%

0,6%

68,5%

100%

DJ

Ertsen/Metaal

69,7%

0,4%

29,9%

100%

DJ

Producten metaal

64,6%

0,2%

35,2%

100%

DK

Machinebouw

77,1%

1,2%

21,7%

100%

DL

Bureau/Electronica/Optica

57,6%

3,3%

39,2%

100%

DM

Automobiel

86,9%

0,6%

12,6%

100%

DN

Diamant

99,5%

0,0%

0,5%

100%

DN

Overige verwerkend

60,7%

1,6%

37,7%

100%

 

Totaal

72,0%

1,4%

26,6%

100%

 
En wat brengt januari 2009?

De evolutie van de tijdelijke werkloosheid in januari 2009 die binnen enkele dagen bekend zal zijn, zal iedereen vlug wijzer maken welke richting het uitgaat, als men zich natuurlijk niet beperkt tot een simpele vergelijking met januari 2008. Een vergelijking in een historisch perspectief en gedetailleerd per sector in het algemeen en voor de industrie in het bijzonder en per gewest is niet alleen nuttig maar nodig.

Jan Hertogen, socioloog