BuG 100 - Bericht uit het Gewisse -
11-09-2008 Printversie
(6 p)
In België wonen 628.751
moslims (*),
6,0% van de bevolking.
In Brussel is dit 25,5%, in Wallonië 4,0%, in Vlaanderen 3,9%.
(*) Berekend aantal - indicatief
cijfer, zie
methodologie hieronder
Inleiding
Enkele maanden geleden in het VRT-journaal werd 400.000 genoemd als aantal
moslims in België.
Omdat ons dit een onderschatting leek namen we ons voor om het aantal
moslims te berekenen op zo realistisch mogelijke gronden. 11/09 en de
honderdste BuG leken een goed moment om de godsdienstige diversiteit in de
Belgische samenleving aan te duiden en de moslimaanwezigheid tot op het lokale
niveau van de gemeente te berekenen. Een telling is onmogelijk, maar
er zijn, zoals zal blijken, voldoende gegevens om een realistische
aanduiding te geven van hun aantal. Het kan de huiver van Geert Van
Istendaal, Benno Barnard, Vlaams Belang en anderen in hun islamofobe
discours verder voeden en een objectieve grond geven aan het debat
en aan de rijkdom die in deze religieuze diversiteit verscholen ligt. Eén zaak is duidelijk, de
moslims zijn op dit ogenblik demografisch 10 maal talrijker dan de joden
voor de tweede wereldoorlog, en zij hebben 10 maal meer de Belgische
nationaliteit mogen verwerven dan voor de joden het geval was.
Methodologie
Berekeningsprincipe: wanneer het % moslims gekend is in het land
van oorsprong van de migranten, hun ouders of voorouders kan dit %
toegepast worden het op in België wonend aantal inwoners van vreemde
afkomst volgens hun land van oorspong, en dit tot op het lokale niveau.
1. % moslims in het land van oorsprong. Kern van de berekening is het %
moslims te kennen in het land van oorsprong van de in België verblijvende
migranten en hun kinderen. Hypothese is dat de immigratie de religieuze
diversiteit weerspiegelt van het land van oorsprong. In het algemeen is
dit allicht het geval, bij etnische migratie evenwel niet maar dit
betreft dan meestal kleinere en in tijd beperkte migratie die het globale
beeld niet vertekenen.
In de gedocumenteerde website van de CIA (Central Intelligence Agency) The
World Fact Book kan voor alle landen in de wereld informatie verkregen
worden over de procentuele aanwezigheid van de belangrijkste religies.
Voor sommige landen is het percentages van moslimreligie niet gespecificeerd
omwille van te beperkt aanwezig of samengevoegd als restcategorie met
andere godsdiensten. Maar de informatie is aanwezig voor de grote meerderheid van inwoners van
vreemde afkomst in België. Hieronder volgt voor de voornaamste
migratielanden met een betekenisvolle moslimaanwezigheid.
%
Moslims in land van oorsprong (1)
|
CIA
World Factbook
|
Land van
oorsprong
|
%
Moslims
|
Turkije
|
99,8%
|
Algerije
|
99,0%
|
Marokko
|
98,7%
|
Tunesië
|
98,0%
|
Pakistan
|
95,0%
|
Bosnië-Herzegowina
|
40,0%
|
Macedonië
|
33,3%
|
Vluchtelingen
|
33,0%
|
Kameroen
|
20,0%
|
Andere landen
Afrika
|
20,0%
|
Cyprus
|
18,0%
|
Israël
|
16,0%
|
Rusland
|
15,0%
|
India
|
13,4%
|
Bulgarije
|
12,2%
|
Frankrijk
|
10,0%
|
Andere landen van
Azië
|
10,0%
|
Democratische
republiek Congo
|
10,0%
|
Nederland
|
5,8%
|
Filippijnen
|
5,0%
|
Thailand
|
4,6%
|
Zwitserland
|
4,3%
|
Oostenrijk
|
4,2%
|
Duitsland
|
3,7%
|
Servië- en
Montenegro
|
3,2%
|
Verenigd-Koninkrijk
|
2,7%
|
China
Volksrepubliek
|
2,0%
|
Canad
|
1,9%
|
Andere landen van
amerika
|
1,5%
|
Griekenland
|
1,3%
|
Kroatië
|
1,3%
|
USA
|
0,6%
|
(1) Voor
Vluchtelingen is 1/3 moslim genomen, voor andere
|
landen van Azië,
Afrika en Amerika een continentgemiddelde
|
2. % van vreemde afkomst per nationaliteit voor elke gemeente. Vervolgens moet dit %
moslims per nationaliteit toegepast worden op alle inwoners van vreemde
afkomst in België, zowel de vreemdelingen als de Belg geworden
vreemdelingen die nog in België verblijven en hun kinderen. Npdata heeft
in 2006 een berekening gemaakt van het aantal inwoners van vreemde afkomst
per nationaliteit, rekening houden met het vreemdelingenaantal op 01/01/2005
en het aantal Belgwordingen sinds 1980, dus tussen 1980 en 2005. Deze
benadering geeft een zekere onderschatting voor het zeer beperkt aantal
Belgwordingen voor 1980 (vooral Italianen). Belgwordingen van moslims voor
1980 is gezien de migratie en wettelijke structuur toen ook zeer beperkt
gebleven. Tevens werd het geboorte- en
migratiesaldo toegevoegd rekening houdend met de duur van de migratie en
een hieruit afgeleide reproductiefactor (voor elk jaar van de Belgworden werd 1/76ste reproductie
berekend, toegepast op het aantal nieuwe Belgen in die periode).
Voor verdere beschrijving zie Methodologie in menu vreemdelingen op
npdata.be. De op deze basis ontwikkelde basistabel met aantal inwoners van vreemde
afkomst per nationaliteit in alle Belgische gemeenten is te consulteren op
Aantal
inwoners van vreemde
afkomst 2005 per gemeente (berekend gegeven).
3. Berekening van het aantal moslims in elke gemeente. Voor
elke gemeente wordt nagegaan hoeveel inwoners er van vreemde afkomst zijn
per nationaliteit en daarop wordt het % moslim van het land van oorsprong
toegepast. Voor de Maghreb-landen en Turkije is dit 98% of meer, voor
Nederlanders 5,8%, dwz van van alle Nederlanders die naar België emigreren
wordt 5,8% moslims meegeteld worden, voor Duitsers 3,7%, dwz dat er bv 3,7%
Turken vanuit Duitsland naar België emigreren, voor Kameroen 20% enz. De grote
aantallen zijn natuurlijk verbonden aan Marokko en Turkije en hiervan
kan aangenomen worden dat zij ook in België een vergelijkbare
moslimachtergrond hebben als in het land van oorsprong..
Voortgaande op de beschikbare gegevens en de combinatie van
moslimaanwezigheid in oorspronglanden en het berekend aantal van vreemde
afkomst per gemeente, geeft deze benadering een realistische aanduiding
van de moslimaanwezigheid in België tot op het gemeentelijke niveau.
628.751 moslims in België of 6,0% van de Belgische bevolking
628.751 moslims in 2005 is de uitkomst van het % moslims van elke nationaliteit
berekend op het
aantal inwoners van deze nationaliteit in België. In België zijn er in
2005 volgens deze berekening dus 6,0% moslims. Per gewest is
er vooral met Brussel een groot verschil.
Totale
bevolking, berekend aantal en % moslims op 01/01/2005
|
België en
gewest
|
Totale bevolking
|
Aantal moslims
|
% moslims
|
België
|
10.445.852
|
628.751
|
6,0%
|
Brussels gewest
|
1.006.749
|
256.220
|
25,5%
|
Waals gewest
|
3.395.942
|
136.596
|
4,0%
|
Vlaams gewest
|
6.043.161
|
235.935
|
3,9%
|
In het Brusselse gewest
is 25,5% moslim of een kwart van de Brusselse Bevolking. In het Vlaamse
gewest zijn er 3,9%,
moslims, in Wallonië 4%.
56,5% van de Brusselse
bevolking is van vreemde afkomst, zodat in feite 45%
van alle personen van vreemde afkomst in Brussel een moslimachtergrond
hebben, dit is ook zo in de andere gewesten. Voor % van vreemde afkomst
zie extel tabel %
inwoners van vreemde afkomst per gemeente in 2005 (berekend gegeven).
Moslims per provincie: Antwerpen met 6,2% en Luik met 5,2% voorop
In de provincies is het % moslims vrij gespreid. Antwerpen komt op de
eerste rij. In Waals- en Vlaams-Brabant, Namen, Luxemburg en
West-Vlaanderen wonen minder dan de helft moslims in de overige
provincies.
Totale
bevolking, berekend aantal en % moslims op 01/01/2005
|
Provincies
|
Totale bevolking
|
Aantal moslims
|
% moslims
|
Antwerpen
|
1.676.858
|
104.340
|
6,2%
|
Luik
|
1.034.024
|
53.648
|
5,2%
|
Henegouwen
|
1.286.275
|
63.834
|
5,0%
|
Limburg
|
809.942
|
38.893
|
4,8%
|
Oost-Vlaanderen
|
1.380.072
|
58.041
|
4,2%
|
Waals-Brabant
|
363.776
|
8.450
|
2,3%
|
Vlaams Brabant
|
1.037.786
|
22.534
|
2,2%
|
Namen
|
455.863
|
7.136
|
1,6%
|
Luxemburg
|
256.004
|
3.528
|
1,4%
|
West-Vlaanderen
|
1.138.503
|
12.127
|
1,1%
|
In Oost-Vlaanderen en Limburg is het
vooral de Turkse aanwezigheid die voor een 'moslim'-inbreng zorgt.
Brussel, een moslimrepubliek? - de Brussels gemeenten geven een uiterst
divers beeld.
Sint-Joost-ten Node, een relatief kleine gemeente, springt met 70%
moslims er bovenuit. Maar Sint-Joost is een geval apart gezien zijn 1990
bv als 60% vreemdelingen op hun grondgebied telden (zie voetnoot bij
methodologie op npdata.be). Maar het voor-oordeel over een aantal
gemeenten wordt bevestigd: er zijn dus veel moslims in
Sint-Jans-Molenbeek en Schaarbeek met ongeveer de helft van de
bevolking, en verder Brussel-stad, Sint-Gillis, Anderlecht en Koekelberg
met ongeveer 1/3 van de bevolking. En dat is uiteraard op de
straat (en in alle aspecten van het leven te zien. En als
er een groter aantal 'hoofddoeken te zien is dan is het
misschien ook omdat deze (moslim)vrouwen meer dan vroeger op straat en in de
publieke omgeving komen, en dat is maar best ook. Klik
hier voor een interactieve
lijst Brusels gewest (in excel) voor sortering op kolomtitel.
Totale
bevolking, berekend aantal en % moslims op 01/01/2005
|
Brusselse
gemeenten
|
Totale bevolking
|
Aantal moslims
|
% moslims
|
SINT-JOOST-TEN-NODE
|
23.142
|
16.296
|
70,4%
|
SINT-JANS-MOLENBEEK
|
78.520
|
39.637
|
50,5%
|
SCHAARBEEK
|
110.375
|
52.854
|
47,9%
|
BRUSSEL
|
142.853
|
48.327
|
33,8%
|
SINT-GILLIS
|
43.733
|
14.537
|
33,2%
|
ANDERLECHT
|
93.808
|
28.083
|
29,9%
|
KOEKELBERG
|
17.721
|
5.109
|
28,8%
|
VORST
|
47.555
|
11.306
|
23,8%
|
ELSENE
|
77.729
|
10.980
|
14,1%
|
EVERE
|
33.069
|
4.551
|
13,8%
|
JETTE
|
42.250
|
5.512
|
13,0%
|
SINT-AGATHA-BERCHEM
|
19.968
|
2.298
|
11,5%
|
ETTERBEEK
|
41.097
|
4.518
|
11,0%
|
GANSHOREN
|
20.609
|
1.788
|
8,7%
|
UKKEL
|
74.976
|
4.764
|
6,4%
|
SINT-LAMBRECHTS-WOLUWE
|
47.845
|
2.338
|
4,9%
|
OUDERGEM
|
29.265
|
1.159
|
4,0%
|
SINT-PIETERS-WOLUWE
|
37.920
|
1.501
|
4,0%
|
WATERMAAL-BOSVOORDE
|
24.314
|
664
|
2,7%
|
Ook hier springt een Brussel op twee snelheden in het oog. Ganshoren met
8,7% moslims en de Woluwe's met minder dan 5% moslims tot
Watermael-Bosvoorde met 2,7% vervolledigen het Brusselse beeld. Maar de
komende decennia zal ook Brussel binnen haar gewestgrenzen een grote
symbiose kennen en uitdeining naar de rand en de andere gewesten. Toch als
we de bevolkingsprojecties van het
Planbureau en het NIS mogen geloven (zie
Gedetailleerde
tabellen FPB/NIS 2007-2060).
Tot 2014 zal er zich in het Brussels gewest nog een accelererende immigratie en een grote
doorstroming naar de andere gewesten voordoen.
33% moslims in Brussel in 2020
In de berekening van npdata zal tegen 2020 n Brussel
75% van de bevolking van vreemde afkomst zijn, alhoewel in 2020 die
aanduiding uit het taalgebruik zal geschrapt zijn omdat het dan, ook in de
beleving van de Brusselaars, om zowel Franstalige als Vlaamse
Brusselaars gaat. In
2020 zal de moslimaanwezigheid in Brussel verhoudingsgewijze gegroeid zijn
tot 1/3 van de Brusselse bevolking. Nog verre van een Republiek.
In Vlaanderen zijn er een 11-tal steden met een
moslimaanwezigheid van + 10%
In
onderstaand lijstje nemen we enkel de kop en de staart van de tabel over. Klik
hier voor de Volledige
lijst Vlaams gewest (html) en de interactieve
lijst Vlaams gewest (in excel) met sorteermogelijkheid op kolomtitel. Antwerpen
met 76.148 en Gent met 31.250 hebben in totaal
meer dan 100.000 mosliminwoners. Het aantal moslims in de Vlaamse steden
overstijgt de 16% niet, maar de demografische evolutie is van die aard dat
zowel langs verdergaande immigratie als het geboorteoverschot het aandeel
moslims in de samenleving gestaag zal toenemen. Maar zoals Marx
betoogde is godsdienst niet alleen 'opium van het volk' dwz, een
manier van het volk om de 'ellende' te verdragen maar is het ook een
protest tegen de ellende en de wil er wat tegen te doen. "Religie
is een verzuchting van de onderdrukte, het gemoed van een harteloze
wereld" zo betoogt Marx
poëtisch (zie het volledige citaat en de eigen vertaling onderaan).
Totale
bevolking, berekend aantal en % moslims op 01/01/2005
|
Vlaamse
gemeenten
|
Totale bevolking
|
Aantal moslims
|
% moslims
|
ANTWERPEN
|
457.749
|
76.148
|
16,6%
|
LOKEREN
|
37.515
|
6.166
|
16,4%
|
GENK
|
63.607
|
9.857
|
15,5%
|
MECHELEN
|
77.480
|
11.917
|
15,4%
|
HEUSDEN-ZOLDER
|
30.648
|
4.194
|
13,7%
|
GENT
|
230.951
|
31.250
|
13,5%
|
ZELE
|
20.284
|
2.523
|
12,4%
|
MAASMECHELEN
|
36.175
|
4.265
|
11,8%
|
HOUTHALEN-HELCHTEREN
|
29.802
|
3.436
|
11,5%
|
VILVOORDE
|
36.956
|
4.012
|
10,9%
|
BERINGEN
|
40.849
|
4.390
|
10,7%
|
BOOM
|
15.729
|
1.299
|
8,3%
|
MACHELEN
|
12.384
|
1.007
|
8,1%
|
LEOPOLDSBURG
|
14.247
|
1.132
|
7,9%
|
RONSE
|
23.994
|
1.858
|
7,7%
|
WILLEBROEK
|
22.889
|
1.638
|
7,2%
|
TEMSE
|
26.250
|
1.828
|
7,0%
|
SINT-NIKLAAS
|
69.082
|
4.528
|
6,6%
|
LIER
|
32.947
|
1.957
|
5,9%
|
DIEST
|
22.551
|
1.302
|
5,8%
|
ZAVENTEM
|
28.526
|
1.453
|
5,1%
|
DROGENBOS
|
4.847
|
239
|
4,9%
|
KORTRIJK
|
73.625
|
3.583
|
4,9%
|
HAMME
|
23.059
|
1.097
|
4,8%
|
LEUVEN
|
89.910
|
3.751
|
4,2%
|
TURNHOUT
|
39.561
|
1.618
|
4,1%
|
.......
WELLEN
|
6.835
|
10
|
0,1%
|
OUDENBURG
|
8.884
|
13
|
0,1%
|
GOOIK
|
8.851
|
13
|
0,1%
|
MOORSLEDE
|
10.626
|
15
|
0,1%
|
KOEKELARE
|
8.254
|
11
|
0,1%
|
ICHTEGEM
|
13.340
|
18
|
0,1%
|
HERSELT
|
13.732
|
18
|
0,1%
|
LEDE
|
16.967
|
21
|
0,1%
|
WINGENE
|
13.032
|
16
|
0,1%
|
MAARKEDAL
|
6.422
|
8
|
0,1%
|
JABBEKE
|
13.657
|
16
|
0,1%
|
BERLARE
|
13.984
|
16
|
0,1%
|
LICHTERVELDE
|
8.354
|
9
|
0,1%
|
ZINGEM
|
6.732
|
7
|
0,1%
|
BEGIJNENDIJK
|
9.304
|
9
|
0,1%
|
DIKSMUIDE
|
15.636
|
15
|
0,1%
|
ZUIENKERKE
|
2.759
|
2
|
0,1%
|
KAPRIJKE
|
6.069
|
5
|
0,1%
|
KORTEMARK
|
12.056
|
9
|
0,1%
|
ZWALM
|
7.770
|
5
|
0,1%
|
LANGEMARK-POELKAPELLE
|
7.757
|
4
|
0,1%
|
WORTEGEM-PETEGEM
|
5.929
|
3
|
0,1%
|
ZOMERGEM
|
8.012
|
4
|
0,1%
|
HOREBEKE
|
1.975
|
1
|
0,0%
|
HERSTAPPE
|
86
|
0
|
0,0%
|
In
Horebeke zou, voortgaande op de toestand in 2005, 1 moslim wonen, in het
kleine Herstappe geen enkele. Maar het kan verkeren natuurlijk.
De moslimaanwezigheid in de Waalse gemeenten
Klik hier voor
de volledige lijst
Waals gewest (html) en de interactieve
lijst Waals gewest (in excel) met sorteermogelijkheid per kolomtitel. Hieronder volgt enkel de kop van de
Waalse gemeenten waar vooral Farciennes en Aiseau-Presles als kleine
gemeenten uitspringen maar vooral Luik en Charleroi en Verviers en
Visé die Luik mee tot belangrijkste Waalse moslim-provincie maken.
Totale
bevolking, berekend aantal en % moslims op 01/01/2005
|
Waalse
gemeenten
|
Totale bevolking
|
Aantal moslims
|
% moslims
|
FARCIENNES
|
11.122
|
3.267
|
29,4%
|
AISEAU-PRESLES
|
10.731
|
1.671
|
15,6%
|
LIEGE
|
185.574
|
26.205
|
14,1%
|
DISON
|
13.966
|
1.833
|
13,1%
|
CHARLEROI
|
201.373
|
26.360
|
13,1%
|
VERVIERS
|
52.820
|
6.880
|
13,0%
|
HENSIES
|
6.643
|
826
|
12,4%
|
VISE
|
16.870
|
1.743
|
10,3%
|
CHATELET
|
35.475
|
3.395
|
9,6%
|
SAINT-NICOLAS
|
22.674
|
1.976
|
8,7%
|
QUAREGNON
|
18.676
|
1.579
|
8,5%
|
OTTIGNIES-LOUVAIN-LA-NEUVE
|
29.296
|
2.332
|
8,0%
|
HERSTAL
|
36.832
|
2.337
|
6,3%
|
ANDERLUES
|
11.608
|
648
|
5,6%
|
MONS
|
91.083
|
5.043
|
5,5%
|
FLERON
|
15.946
|
819
|
5,1%
|
COURCELLES
|
29.462
|
1.481
|
5,0%
|
SERAING
|
60.728
|
3.037
|
5,0%
|
...........
Slotoverweging:
Voor wie betere methoden weet te bedenken om het aantal moslims te berekenen, graag een
toepassing die het niveau van een krantenopinie
overstijgt en minstens de moeite doet om de
wetenschappelijke benadering te confronteren met wat valied of niet valied
is. Misschien komt npdata met deze bijdrage weer enkele weken op de
eerste plaats als te laken racistisch exponent op de site diversiteit van
het Centrum voor Gelijke Kansen en Racismebestrijding. Maar zeker zullen
Geert Van Istendaal, Benno Barnard en het Vlaams Belang verder tot
wanhoop gedreven worden. Zij, en met hen alle inwoners van België zullen
meer en meer kunnen leven met moslims in hun directe omgeving, zeker in
Brussel. Het besef van de rijkdom en culturele traditie, het historische knooppunt
dat lange tijd in Spanje lag met doorgeven
van het Grieks-Romeinse culturele erfgoed waarzonder van de 'West-Europese
beschaving' en de Verlichting geen sprake zou geweest zijn, de Ottomaanse en 'Berberse' geschiedenis met
even zoveel aanknopingspunten in Europa, ook dat zit vervat in de verrijking die de
Franstalige en Vlaamse identiteit de komende decennia zal beleven.
Ook voor de religieuze, culturele, maatschappelijke en wettelijke evolutie is het goed
'projecties' te maken zoals recent voor de demografie is gebeurd tot 2060. En
Lucas Catharine met zijn wetenschappelijke onderbouwde en ideologische
uitgebalanceerde beschouwingen kan hier een goede gids zijn.
Jan Hertogen, socioloog
____________________
Citaat Marx : Das
religiöse Elend ist in einem der Ausdruck des wirklichen Elendes und in
einem die Protestation gegen, das wirkliche Elend. Die Religion ist der
Seufzer der bedrängten Kreatur, das Gemüt einer herzlosen Welt, wie sie
der Geist geistloser Zustände ist. Sie ist das Opium des Volks. Die
Aufhebung der Religion als des illusorischen Glücks des Volkes ist die
Forderung seines wirklichen Glücks: Die Forderung, die Illusionen über
seinen Zustand aufzugeben, ist die Forderung, einen Zustand
aufzugeben, der der Illusionen bedarf. Die Kritik der Religion ist also im
Keim die Kritik des Jammertales, dessen Heiligenschein die Religion ist.( Aus
Marx/Engels-Werke, Bd. 1, 378ff.) http://www.dober.de/religionskritik/marx1.html
)
Niet
gereviseerde vertaling:
De religieuze ellende is enerzijds een weergave van de werkelijke ellende
en anderzijds een protest tegen de werkelijke ellende. Religie is een
verzuchting van de onderdrukte, het gemoed van een harteloze wereld, het
spook van een geestloze toestand. Ze is het opium van het volk. De
opheffing van de godsdienst als een bedrieglijk geluk van het volk is de
eis/uitdaging voor zijn werkelijke geluk: de eis om het bedrieglijke van
zijn toestand op te heffen, het is de eis/uitdaging de toestand op te
heffen die deze illusie nodig maakte. De kritiek op de godsdienst is
evenzo in de kern een kritiek op het tranendal waarvan de godsdienst de
stralenkrans is.
|