BuG 411 – Bericht uit het Gewisse – 20 januari 2019
   
BuG 411 on-line                                    Printversie (4p)

Dirk Van den Bulck: "Geen lijsten door tussenpersonen,
enkel selectie door de UNCHR-Vluchtelingenorganisatie",
een statement van de commissaris-generaal van het Commis-
sariaat Generaal voor Vluchtelingen en Staatlozen op de
conferentie 'Migratiecrisis of identiteitscrisis? Europa op
een kruispunt',18/01/2019, Paleis der Academiën, Brussel.
  

Linken: Uitnodiging Conferentie, Programma, Myria en CGVS
Voor een verslag van de conferentie, zie BuG-on-line 412.      

Update: DS 21/01/2019 met standpunt Dirk Van den Bulck

Het zou de moeite lonen een volledig verslag te geven van deze belangwekkende conferentie in het prestigieuze kader van het Paleis der Academiën. De conferentie werd georganiseerd door Myria, het Federaal Migratiecentrum samen met de Koninklijke Vlaamse Academie van België voor Wetenschappen en Kunsten, die in haar KVAB-Lentecyclus 3 namiddagen besteedt aan het migratiethema. De voorzitter van de Koninklijke Academie was een aandachtig toeschouwer op de conferentie, naast 150 andere aanwezigen waarvan de helft tot drie kwart bestond uit het Academiepubliek dat regelmatig hun conferenties volgt. Uit de migratiesector was geen enkele 'bekende' aanwezig, en de pers was, ondanks het actuele van de thematiek en de politieke en gerechtelijke onderzoeken naar de Humanitare Visa, volledig afwezig. Voor een kort verslag, zie volgend bericht BuG-on-line 412.

Om dit hiaat enigszins op te vullen hieronder het statement van Dirk Van den Bulck, die uiteindelijk in het kader van het CGVS mede heeft geoordeeld over de asielvragen langs de Humanitaire Visa. Maar niet alle gegadigden van een Humanitair Visum zijn verplicht een asielvraag in te dienen. Noch vreemdelingenzaken nog het CGVS zullen dus volledige duidelijkheid kunnen geven over alle toegekende visa. Op het einde van dit bericht stellen we ook nog de intervenianten voor met een korte commentaar. Verderop in deze BuG een kort verslag van de toespraken (met foto's) en af en toe een commentaar.

Dirk Van den Bulck, opvallend statement mbt Humanitaire Visa

Na z'n algemene tussenkomst met z'n visie en analyse op de toekomstige asielontwikkeling en het mogelijk of noodzakelijk antwoord door Europa en België, gaf hij in het debat een duidelijk statement over de toekenning van Humanitaire Visa.

Er is maar één organisatie die voldoende professionaliteit is huis heeft, én de ervaring heeft om uit het zeer grote aantal vluchtelingen de meest kwetsbaren te selecteren. Dit overlaten aan welmenende organisaties is misschien goedbedoeld maar deze kunnen nooit een professionele aanpak vervangen. En zeker niet 'tussenpersonen' die met lijstjes werken. Dat is de deur volledig open zetten voor misbruiken. Pers, media en gerecht kunnen best de belangrijkste ambtenaar, die trouwens sinds 2005 de functie van commissaris-generaal bekleedt, over dit dossier en de gang van de humanitaire visa door het kabinet Francken bevragen.

Wie zijn nu die Assyrische christenen, Assyrische Turken zoals wij ze noemen?

De meest Assyrische christenen komen uit Turkije, vandaar dat wij deze groep uit Mechelen aanduiden als Assyrische Turken, omdat ze alle de Turkse nationaliteit hebben en voor meer dan 95% allemaal Belg geworden zijn, het hoogste % Belgwordingen trouwens van alle nationaliteiten aanwezig in België.

Ook de website van de gemeente Mechelen geeft daar toelichting bij:

"De meeste Mechelaars komen uit een handvol dorpen uit Zuid-Oost Turkije. In Mechelen leven er voornamelijk mensen van Assyrische en Chaldeeuwse afkomst. Hun aantal wordt geschat op 400 gezinnen. Ze behoren tot verschillende kerkgemeenschappen, maar spreken het Suret (Aramees) als gemeenschappelijke taal.

De Assyrische gemeenschap behoort tot de Assyrische Kerk van het Oosten, de Chaldeeuwe gemeenschap tot de Katholieke Chaldeeuwse Kerk en de Aramese gemeenschap tot de Syrisch-Orthodoxe Kerk. Kerkelijke rituelen rond doop, huwelijk en begrafenis zijn sterk geënt op de tradities van het land van herkomst. Als iemand gedoopt wordt of trouwt, komt de hele gemeenschap meevieren, ook de familieleden die in het buitenland wonen.", zie  Mechelse-minderheden.

In het vorige bericht BuG 410 on-line stelden we al de vraag welke de 'familieband' is tussen de Mechelse Assyrische Turken en de Syrische Assyriëres. We maakten ook al het onderscheid tussen de zeer belangrijke groep Armeniërs die in Mechelen is neergestreken. Of hebben die ook allemaal familie in Syriië. Of zijn die allemaal tijdelijk naar Syrië geëmigreerd om van daaruit hun familie in België te vervoegen, dwz is er ook verblijfsfraude gepleegd? Best is toch alle elementen na te gaan, of alle overgekomen Syriërs (en anderen) beantwoorden aan de VN-criteria van kwetsbaarheid (er zijn trouwens 5 erkende internationale definities van kwetsbaarheid afhankelijk van het uitgangspunt dat men hanteert), en ook de woonplaats van deze familieleden, naast de eventuele uitkeringsfraude waar ook sprake van zou zijn.

Niet alleen de 200 aan Kucam verbonden lijsten, ook andere lijsten waarvan sprake in het artikel van DS van 19/01/2019 zullen de nodige aandacht krijgen van het parket.

En wat met de duizenden andere toegekende visa de voorbije jaren, aan Syriërs en anderen, op basis van 'tussenpersonen' of organisaties.

Het doet toch de wenkbrouwen fronsen wanneer een ex-ambassadeur in Terzake de UNCHR (de VN-vluchtelingenorganisatie) schoffeert en stel dat zij onvermogend zouden zijn om potentiële vluchtelingen te screenen naar kwetsbaarheid. Toch kon hij niet waarborgen dat in het aanbrengen van mensen er geen andere, ook geldelijke voorwaarden en misbruik zou gespeeld hebben.

Elke dag wat meer details in de pers:

- In DS van 18/01/2019:  "De Dienst Vreemdelingenzaken (DVZ) werkt samen met het parket, dat ook al informatie heeft opgevraagd’, klinkt het bij het kabinet van minister van Asiel en Migratie, Maggie De Block (Open VLD). De DVZ bevestigt dat volgende week een afspraak is gemaakt met directeur-generaal Freddy Roosemont.", zo meldt de DS van 18/01/2019.

"Intussen krijgt de DVZ stilaan meer zicht op het aantal humanitaire visa dat door het kabinet via tussenpersonen zoals Melikan Kucam werd goedgekeurd." zo vervolgt DS. " Voor 2018 gaat het om 670 humanitaire visa. Daarin zouden ook de 150 Syriërs (christenen en moslims) zitten, die in de loop van het jaar via Sint-Egidio zijn overgekomen. De andere zouden door individuele tussenpersonen geregeld zijn. 220 namen kunnen aan Kucam worden toegeschreven. Ongeveer 12 humanitaire visa zijn via een tussenpersoon in Aalst uitgereikt, waar ook een kleine gemeenschap van Assyrische christenen woont. Volgens onze informatie zouden er ook vanuit Scherpenheuvel namen aan het kabinet-Francken zijn bezorgd. De DVZ kreeg twee lijsten, een met 41 namen en een tweede lijst met 30 namen. Wie de tussenpersoon in Scherpenheuvel is, en of die persoon ook banden heeft met de politiek en de N-VA, is niet duidelijk. De administratie heeft er zelf het raden naar."

Dat geldt ook voor nog vijf of zes andere tussenpersonen die in 2018 lijstjes hebben doorgespeeld."

- In het VTM Nieuws verklaarde Francken vrijdagavond dat alle oosterse christenen die een humanitair visum hebben gekregen om naar ons land te komen, exact dezelfde procedure hebben gevolgd, of ze nu via een beweging zoals Sint-Egidio of via individuele tussenpersonen zoals Kucam zijn gekomen. De Dienst Vreemdelingenzaken spreekt hem tegen.

- In Terzake 18/01/2019: Spijtig dat op de vraag van Pieter Jan Desmet aan Theo Francken of hij of z'n kabinet aan de Dienst Vreemdelingenzaken gezegd heeft geen onderzoek te doen naar de dossiers bezorgd door de tussenpersonen, wel over de aanbreng van de mensen op de lijsten van de Aleppo-Christenen en de Aegidius-gemeenschap. Het enige wat kon opgemaakt worden was een nasale N en doen brak het programma af. Het kon niet meer hernomen worden, zo gaf Beck nog mee. Het was een kleine moeite om Pieter Jan Desmet nog eens te vragen wat nu het antwoord geweest was. Wat was dus het antwoord van Francken op deze vraag, wie zoekt het eens uit?

- De Tijd 19/01/2019. "Het gezin-Kucam behoorde tot de eerste generatie Assyriërs in Mechelen. Daarna volgden vrienden en verwanten uit Hassana en andere dorpen in de regio. Het christendom in Anatolië, de streek in Turkije waar ze vandaan komen, is van de kaart geveegd. Net daarom ontvingen ze de voorbije jaren met open armen hun christelijke broeders uit Syrië en Irak."

"Mechelen aan de Tigris' telt vandaag 3.000 Assyriërs. Hun snelle groei wordt door Kucams sympathisanten geduid als de reden van zijn arrestatie. Met de komst van de vele nieuwelingen kwamen spanningen tussen religieuze facties, in meerderheid katholiek en minderheid christelijk orthodoxen. Een afrekening tussen rivaliserende clans zou de populaire leider de kop hebben gekost."

"Kucam heeft de reputatie van handige fikser. De handelswetenschapper-boekhouder bij de Brusselse gemeente Ganshoren hielp met de belastingbrief en administratie. Nieuwkomers kregen hulp bij de zoektocht naar huis, werk en school. Huwelijksfeesten waren pas klaar als de 'Godfather' opdook. Weinig verwonderlijk kwam Kucam op de radar van de politiek, altijd hongerig naar populaire figuren uit minderheidsgroepen."

Maar wat met de andere Humanitaire Visa, 5.390 in totaal tussen 2015 en september 2018?

Met het bovenstaande is niet alleen de vraag gesteld naar de 670 Humanitaire Visa die in het vizier van het parket gekomen zijn. Wat met de andere, want in totaal werden in 2016 in totaal 2.126 Humanitaire Visa voor langdurig verblijf (visa D) uitgereikt en 236 voor kort verblijf (visa C). En hoeveel visa werden in 2018 uitgereikt?  Er is een aantal van 1.100 genoemd tot september, waarna de toekenning van Humanitaire visa zou stilgelegd zijn. Alhoewel, de 'kwetsbaarheid is allicht niet verbonden aan het al of niet bestaan van de oorlogssituatie. Wie geeft hier de cijfers, Deblock?

 
En wat zijn de cijfers voor de Hervestiging, De Relocaties en de inkomende 'Dubliners' in 2018. Enkel wanneer het gehele plaatje is ingevuld kan de toestand van de 'officiële' toegangen voor asiel, naast de 23.443 die op eigen initiatief naar België gekomen zijn, beoordeeld worden.

Hoeveel van de 5.390 Humanitaire Visa tussen 2015 en 2018 zijn in de asielprocedure gestapt?

Zoals in het vorig bericht al werd gedocumenteerd is het niet duidelijk wie en hoeveel van deze Humanitaire Visa in de asielprocedure zijn gestapt. Nogmaals DS van 18/01/2018: "Het is op dit moment ook niet duidelijk of alle Assyrische christenen die via Kucam zijn overgekomen, ook echt in de asielprocedure zijn gestapt. Een (humanitair) ‘visum lang verblijf’ is een jaar geldig. Volgens de DVZ kan dat visum ook worden verlengd als de persoon in kwestie huisvesting heeft en niet ten laste is van de overheid." Dat geldt evenzeer voor alle ander Humanitaire Visa en ook voor de Hervestiging en Relocatie, alhoewel door het VVSG aan Myria is geantwoord dat ze in de asielprocedure en dus ook in het Wachtregister asiel zitten.

Welke vragen dienen nog gesteld?

Hoe zit het nu, is de Dienst Vreemdelingenzaken (DVZ) gevraagd om de 'lijsjes' van tussenpersonen niet te onderzoeken (en deze van de Aleppo-Christenen en Egidius wel). Hoeveel van degenen die langs 'lijstjes' erkend zijn hebben asiel aangevraagd? Wat zijn de juiste familiebanden en domicilies van de overgekomen kwetsbare familieleden, en wat waren andere factoren van 'kwetsbaarheid'? En welk zijn de aantallen hervestigden, relocaties en inkomende Dubliners in 2018. En hoeveel van hen hebben asiel aangevraagd. En wat zijn de gedifferentieerde erkenningscijfers als vluchteling van al deze groepen?

Voor een kort verslag van de Conferentie Migratiecrisis of identiteitscrisis? Europa op een kruispunt,18/01/2019, Paleis der Academiën, Brussel, zie volgend bericht BuG-on-line 412.

Jan Hertogen, socioloog