“De stad Mechelen heeft een vacature uitgeschreven voor grondwerker, ongeschoolde arbeid die geen enkele kwalificatie vergt en heeft deze bekendgemaakt aan 20 allochtone organisaties. Er is niemand op afgekomen. Daar is dus een probleem zowel met allochtonen als met hun organisaties. “ Zo klonk het bij Polspoel en Desmet (Dedecker) - VTM, enkele weken geleden en zaterdag 24/2 bij Tim Pauwels en Kathleen Cools (Somers) in Morgen Beter - VRT. Het gezag waarmee dit verhaal verteld werd (Burgemeester, Ex-Minister President en VLD-voorzitter) duldde geen tegenspraak. Daar lig je dan als journalist en als kijker in de touwen. De schade is toegebracht en de oogst kan door de heren met dit krachtige en populistische argument binnengehaald worden.

Behalve dan als dit Mechelse verhaal niet klopt en volledig in tegenspraak is met de notulen van het College van Burgemeester en Schepenen van 18 januari 2006 waaruit Somers citeerde. Dit verslag werd op eenvoudige vraag door het hoofd van de personeelsdienst van Mechelen vrijgegeven. Ook hij hoorde zijn burgemeester citeren uit het door hem opgemaakte rapport zonder dat er iets van klopte. Het verslag en bijlage (met aantal allochtonen die zich kandidaat stelden voor alle functies in Mechelen sinds juni 2005) zijn in annex gevoegd.

Want wat is de vaststelling van Mr. Hendrickx, hoofd van de personeelsdienst van Mechelen: In het huidige personeelsbestand zijn er 2,7% allochtoon (= niet-Europese afkomst): 25 contractuelen op een totaal van 919 contractuelen en ambtenaren. Op de 45 vacante functies sinds juni 2005 zijn er 1.388 kandidaten rechtsgeldig ingeschreven waarvan 89 allochtonen of 6%. Dit percentage stijgt tot 13% als enkel het niveau D (lager secundair niveau en gelijkgesteld) in aanmerking genomen wordt. Dit komt overeenkom met het % allochtonen in de Mechelse bevolking van niet-Europese oorsprong, dwz voor de lager gekwalificeerde functies is er een perfecte gelijkheid met hun aanwezigheid in de bevolking. Op niveau C (hoger secundair onderwijs) is dit nog altijd 9%. Voor hoger onderwijs (niveau B) en universitair onderwijs (niveau A) is dit 3%, wat nog altijd 1% meer is dan de aanwezigheid van allochtonen in het hoger onderwijs.

Opmerkelijk in het verslag zijn nog volgende resultaten van de tewerkstellingsactie allochtonen:

   • In 2006 worden in het project deeltijds leren / deeltijds werken 17 jongeren aangesteld waarvan 12 jongeren van
  allochtone afkomst.
• In het project mobiele pleintjeswerkers voor bewaking in probleembuurten werden voor het dienstjaar 2005, 17 jongeren
  aangesteld, allemaal allochtone jongeren.
• In het kader van het STOP-IT project werden in 2005 8 personen aangesteld waarvan 6 van allochtone afkomst.

Deze positieve cijfers zijn de vrucht van het diversiteitbeleid in Mechelen, niet in het minst van de gemeentelijke diensten en zijn verantwoordelijken, de verenigingen voor allochtonen, het steunpunt tewerkstelling dat bij Rzoezie is ondergebracht en het Jobkanaal van VOKA dat recent zijn activiteiten heeft gestart.

Dit zijn de harde feiten en eigenlijk mag de burgemeester fier en gelukkig zijn dat in Mechelen de wil om te solliciteren zo duidelijk aanwezig is bij de allochtonen. Dat de praktische en theoretische proeven een zware filter zijn om effectief geselecteerd en aangeworven te worden is een gekend gegeven dat echter niets van doen heeft met de boodschap van Somers en Dedecker, want daar ging over ‘grondwerkers’ zonder scholingsvoorwaarde waar niemand als kandidaat voor ingeschreven had. Waar zijn die grondwerkers dan gebleven?

Van de 45 vacatures is er één vacature waar noch allochtonen, noch autochtonen op afgekomen zijn, zelfs niet na 3 oproepen, nl. Technisch medewerker grondwerker – verder omschreven als 3^de ploegbaas (bouw en herstellingen) met als kwalificatieniveau hoger secundair onderwijs. In zijn haast een functie te vinden waar niemand op afgekomen is heeft Somers de kwalificatievoorwaarde en technische jobomschrijving genegeerd en enkel gekeken naar ‘grondwerker’ en er meteen ‘zonder enige kwalificatie’ aan toegevoegd. In zijn hoofd zag hij 20 organisaties van allochtonen en hun doelpubliek deze vacature negeren met het voor hem verwachte gevolg, nl niemand kandidaat. Voor een technisch gekwalificeerde functie met verantwoordelijkheid (ploegbaas) is evenwel zelfs na drie oproepen geen respons gekomen, ook niet van ‘autochtonen. De VDAB, zo meldt Karel van den Eynde heeft deze vacature zoals alle andere behandeld, zonder resultaat evenwel. Dit heeft dus niets van doen met een vacature negeren of niet willen werken maar met een vacature die kwalitatief en technisch te specifiek was en geen aantrek vond, ook niet bij allochtonen ondermeer wegens het kwalificatieniveau. Het ging on deze vacature pertinent niet om ongeschoolde arbeid, grondwerk, het met de schup werken - dat kan iedereen toch, maar zelfs dat willen ze niet. Elkeen kan vaststellen dat van de 45 functies er geen enkele was ‘zonder diplomavereiste’ (niveau E) – zie exceltabel in bijlage.

De provocerende en kwetsende aanbreng op het publieke forum als zouden allochtonen, inzonder Marokkanen (Mechelen heeft er het meeste in Vlaanderen wist Somers), niet werkwillig zijn en zelfs de niet gekwalificeerde jobs mijden, is volledig zonder grond. De schade is evenwel aanzienlijk, het vooroordeel dieper verankerd, het stigma verder gekerfd in de allochtone en Marokkaanse ziel . De gemeente en de burgemeester weten maar al te goed dat slechts 5 van de 45 functies van niveau D zijn, zij weten dat 80% van de Marokkaanse jongens geen secundair diploma heeft en dus maar in zeer beperkte mate in aanmerking komt voor functies van C-niveau. En toch ligt het sollicitatie% voor allochtonen voor de D-functies op 13% en voor de C-functies op 9%.  De werkelijkheid wordt door Somers echter doelbewust verdraaid.

Wie kan een publiek antwoord geven op deze desinformatie, wetende dat ook de verantwoordelijken binnen de administratie en het personeelsbeleid in Mechelen zich geen uitspraken hierover kunnen permitteren. Zij kunnen enkel het verslag van het werkelijk genotuleerde in het kader van de openbaarheid van bestuur vrijgeven, zie Notulen College Burgemeester en Schepenen - 18/01/06  en Vacatureoverzicht.

Met vriendelijke groeten,

Jan Hertogen, socioloog

“Een socioloog moet mee in het probleem treden, er uitdrukking aan geven en omzetten in een beleidservaringsgegeven” zo doceerde Ward Leemans, professor Sociologie KULeuven eind zestiger jaren. Wij zijn hem graag schatplichtig.