Beste,

Hierbij na enige onderbreking in bijlage een bijgewerkte technische fiche van aankoop en gebruik van dienstencheques tot september 2005, voortgaande op de maandelijkse info van de RVA. Het grafisch beeld duidt op een stijgend gebruik met een stabilisering vanaf maart 2005 en de vakantiemaanden. De stijgende aankoop in september is de voorbode van enige groei in oktober.

Voortgaande op het aantal gebruikte dienstencheques in september 2005 zijn er, berekend aan 150 dienstenchequesuren per VTE, 8.931 VTE geactiveerd; aan gemiddeld 0,7 jobtime gaat het hierbij om 12.759 jobs  of de helft van het beoogde objectief van 25.000 jobs.

Om nu meteen zoals Minister Vandenbroucke de dalende werkloosheid ten volle op rekening van de dienstencheques te schrijven is misschien voorbarig – Dan moest dit al langer zichtbaar zijn in de statistieken. De PWA hebben een goed jaar geleden de werkloosheid verhoogd en werden nadien opgevist als dienstenchequers. De impact van tewerkstelling van dienstenchequers bij de reguliere diensten voor gezinshulp zorgen wellicht voor het voelbare en durende effect op de werkloosheid. Vraag is dan waarom de omweg van de dienstencheques is gebruikt. En als vooral een ‘omzetting’ van zwartwerk naar wit werk werd beoogt en gerealiseerd, dan zou er nooit een probleem van ‘personeelstekort’ hebben mogen ontstaan, terwijl dat toch acuut zou zijn. Dienstencheques hebben blijkbaar zeer vlug aan een ‘nieuwe behoefte’ voldaan nl. huishoudelijk werk aan een zeer lage prijs uitbesteden, gezien de gemeenschap voor 78% de kost subsideert: 69% wordt betaald door de Sociale Zekerheid (322 miljoen € op kruissnelheid in 2006!! ), 10% door de belastingvermindering op de gebruikersbijdrage en 21% of 4,3€ per uur door de gebruiker zelf (*).

Wat het tewerkstellingseffect betreft moet onderkend worden dat nogal wat bestaande tewerkstelling wordt opgezogen (PWA, gezinshulp OCMW die 2.000 GESCO’s als dienstenchequers hebben gerecycleerd) of tekorten in het zorgsegment die gecompenseerd worden: solvabele zorgbehoevenden werden naar dienstencheques doorgeschoven zodat meer zorgbehoevenden kunnen bediend worden, of hoe het Vlaams budget onrechtstreeks ontlast wordt – het is ook niet voor niets dat vooral in Vlaanderen de dienstencheques de hoogste vlucht nemen: 74% van de aankopen van dienstencheques en dus ook het gebruik gebeuren door inwoners van het Vlaams gewest – In het Waals gewest en Brussel is de thuiszorg maar half zo sterk uitgebouwd als in Vlaanderen!. Zo krijgt alles uiteindelijk nog een ‘Belgische’ oplossing zonder dat er wezenlijk iets bougeert.

Jan Hertogen,
Socioloog

(*) Hypothese totale kost dienstencheques: 469 miljoen € voor 25.000 jobs in 2006 aan gemiddeld 0,70 jobtime en 26.800€ loonkost per jaar per VTE. 69% of 322 miljoen € komt van de Rijks Sociale Zekerheid. Merk dat het dus vooral de werknemers zijn die poets en strijk van de ganse bevolking, inbegrepen de zelfstandigen, vrije beroepen, meer begoeden enz. voor bijna 70% op zich nemen en nog eens 10% van de kost langs hun belastingen. Of hoe het met de Sociale Zekerheid kan ‘verkeren’.